ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
20 ตุลาคม 2016 ตอนที่ 5

หลายคนเคยฝัน อยากมาเที่ยวเมืองซานฟรานซิสโก ภายในตัวเมืองมีภูเขาที่เรียกว่า Hill ประมาณ 7 แห่ง ซานฟรานซิสโก ความงามมีทะเลภายในตีโอบรอบ ประชาชนผสมมากหน้า มากเชื้อชาติ เมื่อคนต่างเผ่าพันธุ์ ภาษา ขนมธรรมเนียม อาหาร นิสัยใจคอย่อมแตกต่าง คนส่วนมากอยู่มานาน อย่างคนจีน ไทย เม็กซิโก ถูกวัฒนธรรมอเมริกันกลืนตลอดตัว สุดท้ายต่างปรับตัวเป็นหนึ่งเดียว

เมื่อเดือนพฤศจิกายน วันเลือกตั้งมีกาเกี่ยวกับภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นภาษาประจำชาติอเมริกา ให้กาความรู้ครอบคลุม คือการกระตุ้นให้เด็กได้อ่าน เรียน พัฒนาความคิดเป็นแนวกระจาย คำว่ากระจายคือการเรียน ในระบบที่รัฐจัดวางเพื่อเพิ่มความรู้ ทักษะ จบจะได้มีงานทำ คำว่างานจะเงินเดือนขั้นต่ำอีกไม่กี่ปี 2020 อีก 4 ปีเต็มข้างหน้า อเมริกาทุกรัฐจะมีค่าแรงขั้นต่ำ 15 เหรียญ

ตอนนี้มีบางเมืองเริ่มเดินขบวนประท้วง และย้ำประธานาธิบดีคนใหม่ งานแรกที่สาบานตัวเป็นประธานาธิบดี ควรพิจารณาเงินเดือนเป็นชั่วโมงขั้นต่ำก่อน

ครับการต่อสู้เพื่อเงินขึ้น ถ้าเมืองไทย รัฐบาลกำหนดมาตรฐานเงินค่าจ้างขึ้น พวกการค้าและธุรกิจก็ขยับราคาสินค้าขึ้นล่วงหน้า วัน Thanksgiving มีคนคุยให้ฟัง ชีวิตคนไทย ไม่มีอดตาย เพราะดินทุกที่จะมีอาหารขึ้น ในน้ำมีปลา ครับยอมรับว่าเคยมี แต่ปัจจุบันของที่กินคงจะหายากขึ้น ถ้ามีพวกผัก อาหารธรรมชาติ คงไม่แคล้วสารพิษ อนาคตคนไทยจะเป็นมะเร็งมากขึ้น เมื่อรู้ตัวแก้ได้ไหม เมื่อทุกคนยังมักง่าย มีอัตตาเกี่ยวกับความเห็นแก่ตัวสูง ข้าสุขสบาย ร่ำรวย ผัก อาหาร ผลิตกระตุ้นให้เจริญเติบโตเร็ว เด็ดมาขาย มองเมื่อไร สด ปลาเลี้ยงด้วยกรรมวิธีสารเคมี ครับชีวิตทุกคนเป็นผู้ซื้อบริโภค ถูกยัดเยียดโรคภัย ใครคือคนรับผิดชอบ เมื่อคนขี้เกียจมากขึ้น ความอดอยากย่อมจ่อตรงประตู

เมืองต่างๆ ของเบย์ มีสะพานข้ามระหว่างเมือง พาดตัดกับทะเลภายในมีประมาณ 6 แห่ง หลายคนอยู่ในเบย์ 40-50 ปี อาจจะไม่รับรู้ ทำไมสะพานจึงเยอะ หลายที่ไม่เคยข้าม เพราะคิดว่าชีวิตไม่มีส่วน กระตุ้นประโยชน์ จริงแล้วโลกปัจจุบัน ชีวิตวุ่นวายกับงาน และครอบครัว ทำมากคิดมากปวดหัว งง ครับการวิจารณ์ แนวการศึกษา ชีวิตถ้าสัมผัสกับธรรมชาติมากขึ้น ดูความเขียวของต้นไม้ ยิ่งช่วงนี้ใบไม้เปลี่ยนสี จากเขียวเป็นเหลือง แดง ท้ายสุดเป็นน้ำตาล แห้งกรอบตายคาต้น เวลาลมมาพัดใบปลิวว่อน ครับจอดรถ ซิบกาแฟ “พีท” (Peet) ตาจ้องมอง ใจแน่วกับธรรมชาติ ชีวิตก็ต่อเติมความพอใจที่เป็นสุข สู่กายใจ คนติดต่อได้บุญหรือเปล่า ได้ซีหลวงน้า บวชมานานพรรษาเน้นชีวิตแน่วแน่ อุทิศกายใจ เพื่อละตัวกูของกู ชีวิตที่ผมเห็น ใบประกาศที่พ่วงท้ายมีเปรียญจี๊ดเดียว ไม่ใช่ไม่มีปัญญาเพิ่มพูน แต่มีปณิธาน ศึกษาปฏิบัติ เพื่อสั่งสอน อยากอยู่เป็นองค์สมบูรณ์ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ครับบุญคือ การละ และความสุขที่แสนบริสุทธิ์ คือสะอาด ถ้าจะถาม กำลังจิตว่างแว๊บเดียว หน้าน้องคนสวยเต็มจอของชีวิต ใจวุ่นวาย ทำอะไรอยู่ คิดถึงเราบ่ ครับชีวิตและจิตที่วุ่น ความกังวล หรือจิ๊บจ้อย หรือเล็กจี๊ดเดียว แม้แต่เล็กจนต้องอาศัยกล้องขยายส่องดู จับจ้องไม่ได้ แต่เมื่อใจมีความกังวล บาปทั้งนั้น วงการศาสนาเน้น

สะพานล่างสุด มีเลนข้ามไปกลับน้อย ระยะทางไม่ยาว ชื่อ Dumbraton Bridge ครับสะพานเชื่อมระหว่างเมือง ด้านฝั่งตะวันออก จะต่ำสูงจากน้ำไม่มาก พอจะถึงฝั่งตะวันตก สะพานจะชันและสูงขึ้น ความมหัศจรรย์ที่เห็น ทำไมไม่สร้างเรียบ ก่อสร้างง่าย เงินน้อย เหมือนเขื่อนเหตุผลที่ทำชันสูงจากน้ำทะเลมาก เพราะเป็นช่วงน้ำลึกจากพื้นดิน ให้เรือเข้าออกได้สะดวก และเสาสะพานจะห่างกันมาก เพื่อความปลอดภัยโดยเฉพาะเรือสินค้า จะได้ไม่ชนหรือเอาสีข้างเกี่ยวหรือกระทบสะพาน มีบ่อยเรือหนักจะมีเรือลากเรือสินค้าเข้าท่า เรือลากตัวเล็กแต่มีพลัง เรียก “ทักโบ๊ต”

ห่างจากเหนือไม่มาก สะพานยาวลาดสูง เรียก San Mateo คนฝรั่งอ่าน ซานมาเท็ล คนไทยพอลงท้ายเท็ล เล่นลิ้นนิดหน่อย

สะพาน San Mateo ยาวสุดระหว่างเมือง Hayward ฝั่งตะวันออก ไปยังเมือง San Mateo และ Foster City ครับ เมือง Foster อยู่ติดริมทะเลภายใน หมู่บ้านบางแห่งสร้างบนดินที่เคยมีน้ำทะเล เป็นดินโคลน ตื้นเขิน แน่นอน เมื่อชอบบรรยากาศ ธรรมชาติ อีกฝั่งเห็นน้ำทะเล เลยไปข้างหลังมีเขาเขียว ราคาก็ต้องเก็บเงินจ่ายเยอะหน่อย บ้านแพง ช่วงทำมาหากิน ผัวเมียรายได้เยอะ ไม่เคยมีปากเสียง ทะเลาะ หรือสะกิดกันเรื่องเงินผ่อนบ้าน ค่าใช้จ่าย น้ำไฟ ประกัน แต่พอตกงาน ครับอเมริกา ช่วงงานไม่เจริญก็พยายามตัดคนงาน คนมีรายได้สูง จะถูกพิจารณาดูแล และกาหัวก่อนเสมอ เพราะบริษัทใหญ่คิดเสมอ ตำแหน่งล่างๆ ก็ยังสามารถทำให้บริษัทเจริญเติบโตได้ เมื่อว่างงาน ครับปลายปีภาษีบ้านก้อนโตจะส่งมา ซื้อบ้านล้านกว่า ภาษีเป็นหมื่น ตอนรายได้ดีไม่เดือดร้อน พอเกษียณ หรือถูกอเปหิออกจากงาน เพิ่งรู้ว่า เวลาเดือดร้อนเรื่องเงิน มันวุ่นวายจริงๆ มันจะต้องหาให้มี ไม่อย่างงั้นชีวิตก็ต้องวุ่นวายปวดหัว องค์กรศาสนาเน้น ทุกข์ จะแก้ให้หายหด “ก็ต้องแก้ที่ตัวทุกข์” คือตัวของปัญหา ไม่ใช่ไปสะเดาะเคราะห์ รดน้ำมนต์ ดูหมอ หลวงพี่ที่เคร่งกับศาสนา บอกว่า สิ่งดังกล่าวจะทำให้กลุ้มมากขึ้น เพราะไปหาก็ต้องเสียเงินและไม่ได้แก้

เพื่อหลายคน พอเกษียณชีวิต ขายบ้านกำเงินก้อนไปอยู่นอกเมืองใกล้ลูกใกล้หลาน เงินจากขายบ้านยังเหลือมาก ใช้เงินตามชีวิต ถ้าไม่ติดอบายมุข ชีวิตย่อมถูกตัดขาดจากความอดอยาก ยิ่งเข้าวัด มีอาหารติดมือ ทำบุญตามปัญญาคิด วันที่เป็นอนาคต สว่าง สงบ ชีวิตย่อมสดใส

คนซื้อบ้านตอนมีลูกจะคำนึงถึงโรงเรียนลูกเป็นอันดับต้นๆ โรงเรียนรัฐบาลดี เด็กเรียนฟรี เด็กจบเพื่อนบ้านเดินชนทักทาย สำหรับผมโรงเรียนรัฐแถวบ้านดี แต่ผมนิยมโรงเรียนเอกชนดีๆ ถึงจะอยู่ไกลหน่อย ค่าเล่าเรียนสูงต้องทำงานเพิ่มมากชั่วโมง เพราะคิดเด็กๆ มาจากครอบครัวพ่อแม่ใส่ใจ และโดยปกติ โรงเรียนเอกชนดีๆ ในอเมริกา เด็กจะแย่งกันเข้า ห้องเรียนเด็กไม่มาก สติปัญญาเด็กจะใกล้เคียง ครูโรงเรียนเอกชนทางโรงเรียนคัดเลือกครูเก่ง ครูเก่งวัดได้อย่างไร จากการสัมผัสผลงานต่างๆ รวมทั้งอุปนิสัย ไม่ว่าจะเป็นประถม มัธยมเอกชน มหาวิทยาลัยดีๆ ท็อปเท็น ก็เป็นมหาวิทยาลัยเอกชน

เอกชนดีๆ ย่อมต้องมีกีฬา ดนตรี และสอนให้เด็กๆ มีส่วนรวมในกิจกรรมสังคม นอกโรงเรียน ผมชอบกิจกรรมของท้องถิ่น ถ้ามีทะเลภายใน ดินตื้นเขิน จะรณรงค์ให้คนช่วยกันเก็บขยะ อาจเป็นกระป๋อง พลาสติก แม้แต่ไม้ผุๆ กระดาษ เด็กอุทิศกายเก็บฟรี คืออุปนิสัยดีๆ ในกาลข้างหน้า อเมริกาการศึกษาถือได้ว่าเจริญ ดูได้ง่าย คนคิด มีความเห็น ผลิตสิ่งใหม่ๆ สู่ตลาด มีห้องสมุดและร้านหนังสือมากมาย ร้านหนังสือจะมีแผนกกาแฟ หนังสือเลือกอ่านได้ตามสบาย ไม่ซื้อ ไม่มีใครสนใจ เมื่อชอบอ่านหลายคนจะซื้อไว้ครอบครอง หนังสือออกใหม่จะส่งสู่โรงเรียน

ความเป็นประชาธิปไตย (เสรีภาพ) ทางการหาความรู้ และการเรียนในโรงเรียน สังคมปัจจุบันขาดความใส่ใจต่อพฤติกรรมของคน อย่างข้ามถนน ควรรีบ ไม่ใส่ใจโทรศัพท์มาก การใช้บริการทุกประเภทคำนึงถึงคนข้างเคียงและต่อคิว

คนส่วนมากเคยข้ามสะพาน Bay Bridge สะพานนี้มีสองตอน ช่วงจากโอ๊คแลนด์ถึงเกาะเทรดเชอร์ไอแลนด์ จากเกาะถึงซานฟรานซิสโก เมืองโอ๊กแลนด์ มีท่าเรือสินค้าระหว่างประเทศใหญ่ สินค้าจะขึ้นลงที่นี่ ถือเป็นที่ทำเงิน ปั้นจั่นยกสินค้ามีเยอะ รถสินค้าเข้าออกเป็นพันคันทุกวัน แถบชายทะเลภายใน เมืองโอ๊คแลนด์กำลังต่อรอง ทีม “เร็ดเดอร์” อยู่ถาวรที่นี่

ทีมเร็ดเดอร์ปัจจุบันมี สนามโคลิเซี่ยม เมืองโอ๊คแลนด์ สัญญากำลังจะหมด ทีมมีชื่อย่อมเล่นตัวได้ คำบอกกล่าว หลายเมืองเสนอ สร้างสนามเล่นใหญ่โต มีส่วนลดเงิน เพิ่มรายได้ แมร์ของโอ๊คแลนด์ อยากให้ทีมอยู่กับโอ๊คแลนด์ นอกจากทำชื่อเสียง ยังมีรายได้ เสนอจะเอาที่ชายน้ำ ตรงที่ยกสินค้า สร้างสนามให้ ถึงไม่พูดเอาใจขนาดนี้ ยังเล่นตัว ก็สนใจ

สะพานเบย์บริดจ์ (Bay Bridge) ปัจจุบันสร้างใหม่โอ๊คแลนด์ ถึงเกาะเทรดเชอร์ไอแลนด์ (Treasure Island) เป็นชั้นเดียว 8 เลน ครับสะพานสวย สามารถมองเห็นบรรยากาศนอกสะพาน ทะเล เกาะ บ้านเรือน เคยมีปลาวาฬหลงมาในอ่าว โผล่หัวพ่นน้ำ คนแตกตื่นดู คนของรัฐนอกจากแตกตื่น ยังกลัว เพราะทะเลภายใน มีจำกัดที่ ต้องรีบต้อนให้ออก ไม่อย่างงั้นย่อมเกยตื้นตายแน่

ต้นสะพานทางเมืองโอ๊คแลนด์จะปลูกต้นปาล์มมากต้น บางต้นซื้อมาจากเอกชน รัฐเห็นต้นตามที่คิด ขนาดความสูง เสนอราคา 5 หลัก หลายบ้าน ชนความคิด เราปลูกมานาน ทำให้บ้านมีราคา แต่ว่าเงินที่เสนอก้อนโต การขุด เคลื่อนย้าย ไม่ต้องคิด สรุปเห็นพ้อง เชิญเถอะคะ จะมาขุดเมื่อไหร่ คุณพร้อม ครอบครัวอิฉันก็พร้อมเสมอ

ครับหลายคนบอกว่าเงินไม่สำคัญ จริงแล้ว ชีวิตคน ตั้งแต่เกิดจนตาย ต้องมีเงินช่วยดูแลชีวิต อย่างผมกับแม่บ้าน เงินต้องจ่ายทุกวัน ให้คนอื่นทั้งนั้น น้ำ ไฟ ประกัน รถ บ้าน ตัว ภาษีที่ดินมาปีละสองครั้ง เคยคิดเงินไม่สำคัญ ขอโทษพูดผิด