ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ตามหลานไปเรียนภาษาไทยที่วัดมงคลรัตนาราม ตอนที่ 2

เด็กวัดมงคล ทุกปีหลังจากจบไฮสคูลเข้ายูซีได้มากคน ไม่เข้าปีหนึ่งก็เข้าปี 3 หลังจากจบจากซิตี้คอลเลจ สำหรับตัวนักเรียนของยูซีเบิร์กเล่ย์คัดเด็กเรียนดี เดี๋ยวนี้ทั่วโลกมาเรียน ยิ่งตัดเงินอุดหนุนมหาวิทยาลัยมากเท่าไหร่ วิธีหาเงินคือรับเด็กต่างประเทศเรียนดีและกระเป๋าหนัก โลกปัจจุบันมหาวิทยาลัยเคยเข็มงวด อย่างอ๊อกฟอร์ด (อังกฤษ) มีความรู้สึกชอบชวนเด็กต่างชาติเหมือนกัน นอกจากได้เงินค่าเรียนแพง เด็กต่างประเทศกลับบ้านโอกาสใหญ่โตทางการเมือง หรือธุรกิจ ครับชีวิตคนย่อมนึกถึงสถาบัน เหมือนกับคิดถึงบุญคุณพ่อแม่ นึกถึงสิ่งดีๆ ที่ชีวิตมีเกิดจากวัด พุทธองค์สั่งสอนคนตอบแทนบุญคุณผู้มีพระคุณเจริญทุกคน การรับเด็กเข้าเรียน นอกจากเรียนดี ยังดูพฤติกรรม ตอนเรียนเคยอุทิศแรงงานกายใจ ช่วยสังคมไหม เพราะการช่วยแสดงถึงจิตใจ อ่อนโยน มีคุณธรรม ถ้ามีโอกาสร่ำรวยก็คิดจะช่วยเหลือสังคม การฝึกตัวเป็นผู้ให้ เมื่อจบจากมหาวิทยาลัย มีงานดีทำ รายได้ดี พอได้รับจดหมายจากมหาวิทยาลัยโอดครวญ ปัญหาขาดปัจจัยศิษย์เก่าพอจะช่วยได้บ้าง อย่าเพิ่งโยนจดหมายทิ้ง สถาบันเจริญได้เพราะความร่วมมือ สถานบันคืออนาคตของลูกหลานรุ่นใหม่

วัดก็เหมือนกัน วัดเจริญสามารถมีโบสถ์ กุฏิ ก็ด้วยปัจจัยของญาติโยม เชิญครับปัญหาชีวิตที่คุณมี พามาวัด และทิ้งไว้ นำความสุข การเป็นคนใหม่ รู้จักคิด รู้จักให้อภัย กลับบ้าน หลายคนเคยมีชีวิตที่ขาดความสุข ติดอยู่กับอดีต พอเข้าวัด พระท่านสอน โยมอย่าคิดถึงอดีต พัฒนาความเป็นปัจจุบันให้ดี ชีวิตก็จะดีและสุข หลายสิ่งหลายอย่างที่เป็นสิ่งไม่ดีงามหลบซ่อนในตัวคุณ วัดสามารถช่วยคุณได้ เพียงแต่รู้จัดเปิดใจ

คนเบิร์กเล่ย์ ส่วนมากเป็นคนมีความคิดลื่นไหล คือปรับตัวเข้ากับสังคมอื่นได้ง่าย และยอมรับความแตกต่างและวัฒนธรรมของชนชาตินั้นๆ ไม่เป็นคนวางก้าม ความคิดที่ว่า คนทุกชาติพันธุ์ทัดเทียม และสามารถปรับตัวอยู่ด้วยกันได้อย่างสงบสุข การสร้างวัดมงคลคือการมองระยะไกล อยู่ใกล้สถานีรถไฟฟ้า เดินประมาณ 2 บล๊อคก็ถึง ไม่ไกลจากทางด่วน จะไปมาสะดวก ประหยัดเวลา และแก๊ส โดยเฉพาะน้ำมันรถ จะกระทบต่อชีวิตประจำวันมาก แม้แต่คนอยู่เบิร์กเล่ย์ ไปทำงานซานฟรานซิสโก ขับรถติดทุกวัน ตอนเช้า และเย็น ค่าข้ามสะพาน 6 เหรียญ ค่าจอดรถเป็นสิบ ยิ่งเกียจคร้านไม่ห่ออาหารกลางวันไปกิน แซนวิซ 6-7 เหรียญ ชีวิตต้องตามสังคมดื่มน้ำขวดตบท้ายด้วยกาแฟ ที่มีส่วนผสม ครีม น้ำตาล ส่วนผสมหลายอย่าง ครับย่อมต้องจ่ายมาก มันเป็นกฎหรือการเอาเปรียบ เรียกความเปลี่ยนแปลง สินค้าขึ้นแล้ว อย่างดีระยะแรกเหมือนเล่นซ่อนหา คือราคาจะขึ้นๆ ลงๆ สุดท้ายก็ขึ้นถาวร ยิ่งเมืองไทยราคาขึ้นแล้วขึ้นเลย จะดึงขา กอดรัด สุดท้ายผู้บริโภคทำได้อย่างดีด่าและแช่ง พระท่านบอกว่าคนแช่งคนด่าย่อมรับบาปกรรม คนที่ด่าแช่งถามว่าแล้วพวกผมจะทำอย่างไร คนนั่งรวมวงกับพระตอบว่า ก็พยายามเลือกคนดีเข้าบริหารประเทศอย่าเห็นแก่สินจ้าง คนฟังมองตา คำพูดของคนถูกเอาเปรียบ ผมได้บ้างยังดี ไม่ได้เลย แล้วหันหน้าไปถามพระ อาตมาสอนได้ ในทางถูก ทางดีและเป็นทางไม่เบียดเบียน

วันที่ผมนั่งเขียน มองออกหน้าต่าง ไฟไหม้โรงกลั่น ได้ยินคนพูดในรายการโชว์ คุณรีบเติมน้ำมันให้เต็มถัง เพราะพรุ่งนี้ราคาน้ำมันจะขึ้นราคาแน่นอน อย่างน้อย 10-20 เซ็นต์ต่อแกลลอน เพราะชีวิตคนเป็นนายทุน ย่อมหาช่องทาง เพิ่มกำไรให้ตัวเอง เรื่องน้ำมันเป็นเรื่องปวดหัว สินค้าในตลาดแพงพื้นฐานจากน้ำมันทั้งนั้น เหมือนก๋วยเตี๋ยวซอง หลายเดือนมา 3 ซองเหรียญแพงสุด เดี๋ยวนี้ซองละ 50 เซ็นต์ ถามคนขายว่าทำไมราคาขึ้นเยอะ คนขายบอก น้ำมันแพง ค่าผลิต ค่าขนส่ง น้ำมันทั้งนั้น

รีบตื่นเช้า ขับรถไปเติมน้ำมัน ใจคิดก่อนเวลาขึ้นค่าน้ำมันพอไปถึงน้ำมันขึ้นเรียบร้อยแล้ว ครับชีวิตของคนจนหาเช้ากินค่ำ จะอยู่ไหนๆ ของมุมโลก จะมุมมืดหรือสว่าง แม้แต่เข้าร่วมกิจกรรมสังคม ย่อมหลีกและหนีไม่พ้น คนเอาเปรียบ ถูกคนแสดงกิริยาท่าทางถึงความแตกต่างของชนชั้น ชักจูง และยัดเยียดที่เรียกว่าเป็นเบี้ยล่าง โดยเฉพาะสังคมในประเทศไทย จะชนชั้นไหน ต่ำ กลาง สูง เป็นคนติดวัตถุ หลงไหลอยากเป็นเจ้าของ นายทุนจึงมองด้วยสายตาดูแคลน พวกเจ้าก็เหมือนคนด้อยปัญญา ส่วนที่เป็นความคิด จึงถูกประนามว่าสิ้นคิด คนที่เป็นนายทุน จึงเดินทางมาหา จะไกลหรือใกล้ พวกเขาอ่อนน้อมถ่อมตัว เมื่อพวกเขากลับย่อมได้สิ่งหวังติดตัว

เคยไปวัดมงคลรัตนารามไหม วัดไม่ไกลหรอก เมื่อใจอยากละ อยากทำบุญ หลายคนบอกว่าไม่เคย เคยไปแต่วัดอื่น วัดไหนๆ ก็เหมือนกันใช่ไหม ผมยิ้ม ครับจะวัดไหนๆ ย่อมเหมือนกัน แต่ก็ย่อมมีส่วนปลีกย่อยแตกต่าง ความแตกต่างไม่ใช่ปัจจัย แต่สิ่งที่เราได้จากทุกวัด คือธรรมะ รู้จักคิด ปรับปรุงตัว และอีกอย่างถ้าคนอื่นเขารู้ว่าผมเคยไปวัดเจ้าประจำ วันคืนดีไปอีกวัด ไม่ถูกต่อว่า นินทา คุยสนุกปากเหรอ ไม่รู้ซี จะมีหรือไม่มี เมื่อเจตนาของเราบริสุทธิ์ เจตนาทำความดี เราจะกลัวทำไม ไม่สามารถแก้ไขความถูกต้องได้หรอก เมื่อเราไปวัด จะวัดไหน พระท่านจะสอนเสมอ โยมเมื่อใจเราปรารถนาจะกระทำสิ่งดีงาม เราย่อมได้สิ่งดีตอบ แล้วโยมจะกลัวคำพูดคนอื่นทำไม โยมรู้ไหม สิ่งไม่ถูกต้องสัมผัสกับเรา พระท่านบอกว่านั่นคือหนทางให้เราแข็งแกร่งขึ้น

เรามาวัดได้ทุกวัน เพียงแต่รู้เวลากิจของพระ ตอนเช้าท่านเข้าโบสถ์สวดมนต์ กลางวันฉัน เย็นเข้าโบสถ์สวดอภิธรรม นั่งสมาธิ ครับถ้าไม่เคยมาโทรมาถามก่อน ผมให้เบอร์วัด 520-849-3419

อย่ามาวัดยามวิกาล อย่างเช้ามืด และดึกดื่นเป็นเวลาพระจำวัด หลายคนคิดว่า พระมาอเมริกามีเวลาว่างมาก คุณเข้าใจผิด ก่อนพระจะมาอเมริกาทุกท่านต้องเข้าอบรม เรียนรู้การทำงานช่วยวัด ด้วยแรงงาน เพราะวัดในอเมริกา จะอยู่ในระยะเริ่มก่อสร้าง วัดเงินขาดมากกว่าเงินเกิน เพราะฉะนั้นการก่อสร้างมีส่วนปรับปรุงแก้ไข ถ้าวัดมีสวน พวกดอกไม้ดูดี ดอกงาม สวนน่าเดินเล่น ครับพระเป็นส่วนสำคัญ ขุดดิน ย้ายต้น รดน้ำ วันขายอาหาร จัดโต๊ะ เก็บโต๊ะ กางเต็นท์ เผลอๆ อาหารอร่อยฝีมือพระคุณเจ้า โยมจะมาเวลาไหนคุยกับพระ เคยเห็นพระบ่นไหม ไม่เคยเห็นใช่ไหม เพราะอะไรหรือครับ เพราะพระสงฆ์ทุกรูป ท่านบวชและเรียนเพื่อละชีวิตแบบคุณและผม ยิ่งนิยมชมชอบมากยิ่งขึ้น เจตนาของท่านเพื่อเป็นแบบอย่าง ญาติโยมมีปัญหามาคุยกันได้

เคยมีคนถามผม ผมตอบตามที่ผมคลุกคลีกับวัด 2 เดือนกว่า อาทิตย์ละ 4 วัน และเป็นศิษย์วัด ทานอาหารหลังจากพระฉัน วันธรรมดา มีโยมเรณู และผู้ปกครองเด็กอีกหลายคนปรุงอาหาร หลังจากหมดโรงเรียนบางครั้งพระต้องช่วยตนเอง ครับวันธรรมดาถ้าเรามีเวลา อยากทำบุญ ทำอาหารมาถวาย เพื่อความสุขในปัจจุบันและความดีงามจะสะสมกับดวงจิตเมื่อตายไปเกิดใหม่ สำหรับวันอาทิตย์ ท่านมีอาหารตักของร้านอาหารวัด ผมขอกระซิบ อาหารจานโปรดของพระประเภทน้ำพริกและอาหารประเภทผัก หลังจากพระฉัน จะให้ศีลให้พรเก็บและสะสมสิ่งดีๆ ไว้เถอะครับ จะติดตัวไปกับเราตลอดเวลา หลายคนมาวัดตอนเลิกงาน ดึกเกินไปนะครับ แต่หลายคนคิดว่าดี ยิ่งดึกคนยิ่งไม่มี เราคนเดียว ไม่มีใครแย่งคุย ไม่มีใครกวนใจ คุยได้เต็มที่ ถ้าคิดอย่างนี้ เป็นความคิดที่ไม่ถูกต้องนะครับ

วัดมงคลรัตนาราม เปิดตลาดขายอาหาร เริ่ม 10:00 AM เลิก 1:00 AM ของขายมีตัวเลือกเยอะ มีข้าวแกง จะราดแกงหนึ่งอย่าง สองอย่างไม่มีปัญหา ประเภทชอบอาหารเจ วัดมีไว้บริการ ไก่ทอดข้าวเหนียวคนก็นิยม ส้มตำ อ้อก๋วยเตี๋ยวเนื้อ เป็นจานโปรดของภรรยาและตัวผมเองชอบเส้นหมี่ น้ำเยอะหน่อย ที่จริงรสอร่อยลงตัว มากคนไม่เติมอะไรอีกแล้ว แต่ด้วยความเคยชิน ชอบพริกดองน้ำส้ม และเติมซีอิ้วขาวนิดหน่อย น้ำก๋วยเตี๋ยวร้อน เคยวาดภาพคนเอานิวยอร์กสเต็กมาแลก สาระพัดโฆษนาชวนเชื่อ คุณดูเนื้อออแกนนิกส์ เกร็นมีมันนิดหน่อย คนคุ๊ก คุ๊กมีเดียม ดูข้างเคียง ครีมแม๊ชโปเตโต้ ผมตอบขึ้นเสียงไม่เปลี่ยน ไม่แลก อ้อเกือบลืม ขนมมีมากตัวเลือก ขนมครกกินเล่น เรียกน้ำย่อยมีชาเย็น โอเลี้ยง ข้าวเหนียวมะม่วง

ก่อนซื้อต้องไปเข้าคิวแลกเหรียญ ซื้อของเสร็จ เลือกโต๊ะเหมือนตอนเป็นนักเรียน เพื่อนอยู่ไหนไปนั่งด้วย ถ้าไม่มีเพื่อนเห็นที่ว่างเชิญ อ้ออีกอย่างตอนเป็นนักเรียน กินเสร็จ ถ้าสกปรกก็ทำความสะอาดเล็กน้อย หยิบแก้ว ถ้วย ถาด เดินไปไว้ตามที่จัดไว้ให้ และที่วัดก็เหมือนกัน ชีวิตเราติด และฝึกสิ่งดีๆ มานานปี อะไรก็ดูง่ายไปหมดจริงไหม

วันไหนอยากมาวัดมงคลรัตนาราม อยากมาทำบุญเชิญครับ มาง่ายมากเลย รู้ว่าวัดอยู่เบิร์กเล่ย์ใช้ฟรีเวย์สาย 80 พอเข้าเขตเบิร์กเล่ย์ ทุกอย่างง่ายขึ้น วิ่งบนฟรีเวย์ 80 พอเข้าเขตเมืองเบิร์กเล่ย์เห็นถนน Ashby เลี้ยวรถออก เลี้ยวไปดาวทาวน์ มีตึกร้านค้าด้านตรงข้ามเป็นทะเลภายใน แต่เผอิญมาวัด มีความตั้งใจมาใจย่อมสุข จะเลี้ยวไปทางทะเล หาที่จอดสงบๆ ปล่อยใจ มีคนตกปลาเยอะ ยิ่งช่วงน้ำขึ้นปลาจะเข้ามาหาอาหาร ติดฝั่ง คนนับถือพุทธ การตกปลาเพื่อปากท้องก็คิดว่าบาป ทำทุกอย่างที่ผิดกับความถูกต้องถือว่าบาปทั้งนั้น ครับทำบาปแล้วจะแก้ด้วยการจ่ายเงินซื้อไม่ได้หรอก แต่การทำความดี จะแก้ได้ แต่ความไม่ดีก็คงไว้

แต่วันนี้อยากไปวัดเร็ว อยากถวายอาหารกลางวันพระ พอรถออกมุ่งดาวทาวน์ ถนนที่วิ่งชื่อ Ashby ขับไปหลายไฟแดง สุดท้ายข้างหน้าเป็นถนน มาตินรูเทอร์คิงส์ เลี้ยวซ้ายไฟแดงเดียว ชิดขวา เลี้ยวถนน "รัสเซล" ทางซ้ายมือ เป็นห้องสมุด ตอนนี้รื้อทิ้งและกำลังก่อสร้างใหม่ ประเทศถึงจะจน แต่เงินพัฒนาห้องสมุด รัฐพยายามเจียดให้มี เพราะห้องสมุดคือแหล่งปัญญา คงจะเหมือนวัดมงคลรัตนาราม เป็นแหล่งความคิดที่ถูกต้อง ให้ความสุข และเป็นผลของปัญญา ห้องสมุดที่กำลังก่อสร้างคนนิยม นอกจากจะมีหนังสือมากมาย ยังมีอุปกรณ์ก่อสร้างให้ยืม รวมทั้งสารพัดเครื่องมือ บ้านที่สองติดกับห้องสมุด เพียงรั้วกั้น พอเราเห็นไม้แกะสลักลวดลายไทย มีช่อฟ้า ใบระกา ทาสีทอง ผมเคยถามเจ้าอาวาสพระครูสิริรัตนธรรมวิเทศ ว่าทำไมหลายๆ อย่างของวัดจึงใช้สีทอง ผมไม่แน่ใจว่าจำตามที่ท่านเล่าต่อถูกต้องไหม สีทองเด่นเห็นได้ชัด ถึงกาลเวลาจะทำให้สีซีดลงบ้างก็ยังคงความงาม และอีกอย่างทองมีค่า ช่วงผมมาอเมริกา 1967 ทองบาทละ 400 45 ปีผ่านเดี๋ยวนี้หลายหมื่น ยิ่งเรียนเศรษฐศาสตร์ ทุกประเทศจะพิมพ์เงิน ต้องมีทองแท่งเป็นหลักประกันในธนาคาร เพราะเกิดเงินตกหาค่าไม่ได้ทองยังมีค่าให้ยึด

วันนี้ วันธรรมดา มองดูลานจอดรถว่าง ถือโอกาสขับผ่านประตูเหล็ก จอด ความรู้สึกปลอดโปร่ง จริงแท้จะทุกข์ จะสุข ถ้ามาวัด ย่อมสัมผัสกับความร่มเย็น กายใจ ถ้าจะคิดว่าวัดคือสถานที่ สะสมความดีงามทุกอย่างน่าจะถูกที่สุด