ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด ตอน กรุงเทพฯ 2

เอ็งถึงกรุงเทพฯหรือยังเสียงโทรศัพท์ ถึงมาสองวันแล้ว และตอนนี้ดื่มกาแฟที่บ้านในกรุงเทพฯ เสียงหัวเราะ รู้แล้วว่ามาถึงกรุงเทพฯ แต่หมายถึงกรุงเทพฯยามค่ำคืน ซอกแซกน่ะ ยังเลยและก็คิดว่าคงจะไม่ถึงหรอก มาคราวนี้อยากมาเจอเพื่อน ไปอยุธยาเยี่ยมน้อง เยี่ยมญาติ ตั้งใจพรุ่งนี้จะไปกราบสมเด็จพระสังฆราช สมเด็จพระญาณสังวรที่วัดบวร วัดราชบพิธ แกเคยไปดูโบสถ์วัดราชบพิธไหม รอบๆ ทำด้วยกระเบื้องเคลือบมากสี ต่างลวดลาย สวยงาม เสียดายคนชาวพุทธสมัยนี้ไปวัด ปรารถนากราบพระพุทธรูป ขอสิ่งที่เป็นมงคลให้กับชีวิต แต่ไม่สนใจสถาปัตยกรรมที่สวยงามของแต่ละวัด สมเด็จพระสังฆราช พระพุทธโฆษาจารย์ วัดราชบพิธ เป็นสมเด็จ องค์ที่ 18 ของประเทศไทย รัชกาลที่ 5 อุปถัมภ์วัด ถ้าเราอ่านประวัติของแต่ละองค์ จะเหมือนกันในสิ่งดีงาม อุทิศชีวิตเพื่อศาสนา ทำแต่คุณงามความดี และสิ่งที่มากคนในความปกติของชีวิตไม่มีคือ มองการณ์ไกล และทรงพระเมตตา

เอ็งจะไปไหนๆ ก็แล้วแต่ เห็นใจว่ะ มาไกลก็อยากไปมากที่ แกคงเห็นแล้ว กรุงเทพฯ เป็นเมืองไม่หยุดนิ่ง พัฒนาตลอดเวลา คนุทุกซอกของประเทศ เดินทางมากรุงเทพฯ ขออยู่อาศัยเพียงมีที่นอน มีงานเล็กๆ ทำเพื่อความอยู่รอด อยากใช้ชีวิตแต่ละวัน ตามกระแสนิยมของคนกรุง ชีวิตพวกเขาก็มีรอยยิ้มแล้ว ที่จริงคนเราอยากอยู่บ้านใกล้ชิดพ่อแม่ แต่เมื่อไม่มีงานก็ต้องย้ายตัว

เออเที่ยงครึ่งจะมารับแก พาไปนอกเมือง ไปสมุทรสงคราม ที่นั่นมีตลาดน้ำ แต่ที่อยากพาแกไป หมู่บ้านคลองโคลน แล้วเจอกัน เพื่อนตัดบท หลายคนบอกว่าชีวิตกรุงเทพฯ ต้องรีบเร่ง แต่ละวันทำงาน 8 ชั่วโมง หยุดพักกลางวัน พักเล็กๆ จะดื่มกาแฟ เดินไปสูบบุหรี่ หรือคุยก็แล้วแต่ คนไทยก็ยังสูบบุหรี่อยู่ เด็กรุ่นใหม่ไม่รู้ว่ายังนิยมสูบบุหรี่ คิดว่าเป็นของโก้ เท่ห์ หรือนิยมยาประเภทกล่อมประสาท ชอบคำพูดของหมอ คนไข้มีปัญหาทางจิต ที่เรียกว่าสุขภาพจิต ครับคนไทยยุคนี้เป็นง่าย แต่หายยาก พอเป็นไม่ดูแล จะเพิ่มเป็นแล้วเป็นเลย เรื่องสุขภาพจิตคนไทยจะสัมผัสตลอดเวลา เพราะชีวิตแต่ละวันรีบเร่ง หาเงินไม่พอป้อนวัตถุ ต้องออกจากบ้านแต่เช้า ทำอาหารไว้ให้ลูก วางเงินบนโต๊ะ เขียนโน๊ต แม่เตรียมอาหารไว้ก่อนทานอุ่นก่อนนะลูก กินแล้วล้างจานด้วย อย่าปล่อยไว้ แม่ทำงานหนักเหนื่อย รักแม่ต้องช่วยกันนะลูก อย่างเหมือนพ่อลูก แม่อยากเห็นลูกเติบโตเป็นผู้ใหญ่มีอนาคต แล้วรีบไปโรงเรียน อย่าไถล อย่าไปสาย การศึกษาจะเปลี่ยนชีวิตของลูกไปในทางดีเสมอ ก่อนไปตรวจการบ้านดูเตา ไฟ น้ำ ล็อคประตู น้ำไฟแพงต้องช่วยกันประหยัด ขโมยเยอะ บ้านต้องปิดให้ดีถ้าถูกขโมยขึ้นบ้าน ของเล็กๆ น้อยๆ มันเป็นความสำคัญของครอบครัวเราทั้งนั้น ชีวิตงานของพ่อแม่ ทำเงินไม่มาก ขนาดดูแลประหยัด แค่เพียงไม่มีหนี้ก็สุขแล้ว แม่ขอโทษช่วงหลังไม่เคยดูแลลูกตอนเช้า ไม่ได้ทานอาหารเช้าด้วยกัน แม่คิดถึงเวลาดีๆ ของตอนนั่งโต๊ะทานข้าวเช้า ลูกจะคุยเรื่องเรียน ความสนใจและเพื่อนๆ ชีวิตคนไทยเปลี่ยนไปจริง ตามที่ลูกบอก คำพูดของหมอเอ้านี่ยา “กล่อมประสาท”

เกินเวลานัดไม่มาก เพื่อกดกริ่งยืนยิ้ม เพื่อนมองหน้า สายตากรอก เออเอ็งไม่ค่อยเปลี่ยน เขาบอกกันว่าคนเมืองนอก ชีวิตไม่รีบเร่ง อากาศไม่ร้อน ความเป็นอยู่สบาย คงจะจริงดังคำลือ เราต่างเดินจับมือ วัฒนธรรมตะวันตก เกี่ยวกับทักทาย ไม่เป็นสิ่งน่ารังเกียจ จะจับมือ (เช็คแฮนด์) กอดรัด หรือคำพูดกู๊ดอาฟเตอร์นูน ก็เหมือนการปฏิบัติแบบไทย ยกมือไหว้ ทักทาย เดินเข้าหา จะเด็กกว่า หรืออายุมากกว่า ใครจะเริ่มก่อน ถือว่าเป็นสิ่งมงคลทั้งนั้น การทักทายสามารถทำให้แต่ละครั้งได้ทำ ชีวิตมีความสุข ต่อชีวิต ยอมรับว่าเป็นช่วงดีของชีวิต เพราะสิ่งดีๆ บังเกิด

เฮ้ยนี่แม่บ้านข้า เพื่อนมองคุณไม่เปลี่ยน ยังดูสุขภาพสมบูรณ์ แม่บ้านรอในรถ พร้อมเพื่อนถาม ต่างขึ้นรถผู้หญิงนั่งหลัง ผมนั่งคุยเพื่อนขับขึ้นทางด่วน เสียค่าด่าน 50 บาท ครับครอบครัวหลาน จะต้องขึ้นทางนี้ทุกวัน เงินทั้งนั้น คนไทยจึงมีความคิดตรงกัน เงินมีความสำคัญต่อชีวิต เงินสามารถซื้อหามากสิ่ง เงิน เงิน และเงิน สามารถซื้อความสุขได้ ใครขาดเงิน ชีวิตอยู่บ้านซอมซ่อไม่มีโอกาสกินอาหารโรงแรม ไปศูนย์กลางการค้าใหญ่ๆ ได้ เป็นเพียงผู้บริโภคทางตาเท่านั้น เป็นความจริงของชีวิต ชีวิตคนมีเงินกับคนไม่มีจะต่างกันมากมาย ยิ่งพูดถึงโอกาสครับหัวท้าย ลูกคนรวยอยู่บ้านมีคนดูแล ไปโรงเรียนมีคนขับรถ เรียนโรงเรียนอินเตอร์ สองปีสุดท้ายของไฮสกูลเดินทางไปต่างประเทศ ลงเรียนในมหาวิทยาลัยดีๆ มีชื่ออย่างเรียนนิวยอร์ค ค่าเช่าบ้านคนเดียวเดือนละ 3-4 พันเหรียญ และแปลก คนมีสตังค์ เด็กๆ จะมั่นใจ เรียนดี คงมาจากความปกติ ดีๆ ของครอบครัว พูดคุยใส่ “ชิป” ในจิตใจ จะใจร้ายที่บอกว่าเงินไม่มีค่ามากมาย เป็นเพียงปัจจัย

เผลอเพื่อนขับรถมาถึงสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา เชื่อมสองเมืองกรุงเทพฯ กับกรุงธนบุรี ความสำคัญย่อมแตกต่าง กรุงธนเป็นลูกคนใช้ ย่อมได้รับการกดขี่ มองออกนอกสะพาน แม่น้ำแหว่งเว้า ตึก บ้านเรือน เต็มทั้งสองฟาก ตึกที่เรียกว่าทาวน์เฮาว์สูง ยืนแข็งแรงติดแม่น้ำ แต่ละห้องเพียงตัวเลขซื้อขาย คนหาเช้ากินค่ำ เพียงนับตัวเลขที่ซื้อขาย ให้จดจำก็ตกหล่นแล้ว มันยาวจนไม่เชื่อว่า ห้องเล็ก สองห้องนอน มีห้องนั่งเล่น เฉลียงยื่นออกจากห้อง สองห้องน้ำ เป็นห้องเปล่าจะมีราคามหาศาล ยิ่งมองดูสิ่งตกแต่ง เป็นคนมีรสนิยมบวกมีเงิน ประสบการณ์มากที่เคยเหยียบมาแล้วเพียงรูปแขวน เงินที่ซื้อคนชั้นกลางมีชีวิตแต่ละวันอยู่ 85 ปี x 12 เป็นเดือน ได้สูงกว่าปกติคือ หมื่นห้าราคาของรูป ก่อนซื้อก็ยังเหลือเงินอีก

ริมแม่น้ำ นักผังเมืองของประเทศศิวิไลซ์ เคยพูดว่า ริมน้ำรัฐควรหยักเป็นที่สาธารณะชน ทำสะพานเดิน เพื่อพักผ่อน มีสวนสาธารณะบางแห่ง แต่ที่สายตาสัมผัส ไม่มีสิ่งเหล่าที่กล่าว สวะ ผักตบชวา กอผักบุ้ง และเศษสิ่งของ ลอยปะปนในน้ำ มากที่ถูกยึดเป็นที่อยู่อาศัย เรือมากมายจอดวิ่ง ดูแล้วมากความคิด ชีวิตคนไม่เคยหยุดนิ่ง เคยคุยกับคนรวย จะคิดเรื่องเงินทุกวัน แม้แต่สุขภาพที่ควรได้รับการดูแล แต่ก็ไม่สนใจ อดที่จะคิดคล้อย คนอยู่กับธุรกิจเงินเข้าออกทุกวัน เพียงไม่กี่ชั่วโมงหยุดดูแลตัว ไปโรงพยาบาล ออกกำลัง เงินในบัญชีหดหาย คำพูดไม่ใช่เงินนะมันเป็นไหวพริบในตลาดธุรกิจ ความสามารถในการบริหารสติปัญญา ผมเป็นเพียงผู้ฟัง เมื่อไม่มีคำพูด ย่อมวินิจฉัยว่า เห็นด้วย สมยอม หรือจะปลง เออคนเราถ้าโลภมาก อะไรๆ ที่เป็นความเจริญที่สงบ จะขาดหาย

เผลอไม่นาน ชั่วโมงกว่าๆ ก็ถึง รถนอกเมืองไม่ติด หยุดปั๊มน้ำมัน เพื่อบอกว่าเชิญเข้าห้องน้ำปั๊มน้ำมัน บ้านเราแข่งขันสร้างห้องน้ำดีๆ เพื่อเรียกลูกค้า สามารถซื้อสิ่งจำเป็นเล็กๆ น้อยๆ ได้ ทางเข้าห้องน้ำมีตู้หอด ถุงยางอนามัยของท่านชายยี่ห้อ “ดูเร็ก” คำโฆษณา เหนียว ทาน กระชับ ความรู้สึกระหว่างความรัก เหมือนเปล่าเปลือย อย่าลืมมีไว้ในกระเป๋า โอกาสใช้มีตลอด และสำคัญปลอดโรค อย่างทะนงตัวชายแท้ต้องปราศจากถุงยาง ตั้งแต่ธุรกิจเริ่มจนสิ้นสุดไม่เคยแตกให้ได้ยิน

แวะซื้อกล้วยแขกผสมเผือก 30 บาทประมาณ 1 เหรียญ ราคาแลกในตลาดประมาณหนึ่งดอลลาร์ จะ 30 กว่าเล็กน้อย เรื่องของตลาดแลกเงิน ทุกวันจะมีคนรวยเพิ่มขึ้น ตอนเงินบาทตก 50 กว่าต่อดอลลาร์ คนไทยที่ขนเงินดอลลาร์รวยโดยไม่รู้ตัว คนไทยเชื่อแข่งการทำงานย่อมได้ แต่แข่งบุญวาสนา โชค ไม่ได้ คำสอนของศาสนาบอกว่า “โยมอย่าปักใจเชื่ออย่างนั้น ความเปลี่ยนแปลงของชีวิต ตัวเราเป็นผู้ทำให้เกิด ไม่มีอิทธิพลนอกจากตัวทำให้เกิดหรอก” ครับถึงศาสนาจะสอนจริงถูกต้อง มองเห็น และเป็นจริง แต่ชาวพุทธส่วนมากก็ไม่ใส่ใจ ปล่อยชีวิตไปตามกระแส เหตุผลง่ายเชื่ออะไรง่ายๆ สบายใจไม่ต้องคิด และคิดว่าที่ยังไม่รวย พระพุทธองค์กำลังจัดลำดับอยู่ต่างหาก ไม่นานหรอกรวยแหงๆ

เดินขึ้นรถ ยื่นกล้วยแขก คนข้างหลังพูดน้ำมันเยอะ มันคือความจริง มากสิ่งในโลกจะเป็นของคู่ ของกินสุขภาพน้อย หรือสุขภาพมาก คนส่วนมากก็จะเลือกกินตามใจปาก ตามความเคยชิน ส่วนตัวไม่คิดมาก ตั้งกฎสรุปให้ตัวของบางอย่างเราไม่กินประจำ เมื่อผ่านเข้ามาให้กับชีวิต จะปฏิเสธความรู้สึกขาดหาย

เพื่อนขับรถเลี้ยวเข้าซอย ขึ้นสะพาน ข้ามคลองเล็ก มองดูน้ำสะอาด หมู่บ้านเลี้ยงกุ้งเลี้ยงหอย เดี๋ยวนี้การเลี้ยงในบ่อ จะเชื่อมกันน้ำเค็มเลย บ่อเลยไม่เน่า ไม่เหม็น เพื่อนหยุดรถข้างทาง โทศัพท์ คำพูดหลงทาง บอกที่จอดรถ เสียงตอบไม่ไกลหรอก กิโลเดียวกลับรถ เลี้ยวขวา ตรงสามแยก ร้านชื่อ “กบ” อยู่ทางขวามือ

ครับถึงเวลาจะผ่านอาหารกลางวันท้องอุทธรณ์ตลอด หิว ถ้าไม่กิน ไม่มีแรง จะดึงสุขภาพมากส่วนถดถอยด้วย ร้านกบป้ายมองไม่ชัด ร้านถูกบ้านบัง ร้านใช้ส่วนของบ้าน ต่อเติมเป็นร้าน ยืดเสา และพื้น ล้ำออกไปแม่น้ำ ไม้พื้นใช้ไม้สัก มีหลายโต๊ะ หลังคามุงด้วยจาก ครับเมืองน้ำเค็มเข้าถึง ฝั่งชายเลนจะมีต้นจากเต็ม ขนมจากอร่อย เนื้อผสมมะพร้าว ห่อด้วยใบจาก กลัดด้วยไม้ให้แน่น นำไปย่าง สุกใหม่ๆ กลิ่นหอมของใบจาก ร้านที่มีชื่อคนรอ หวานมัน เดี๋ยวนี้ บางที่เขาแพ็คใส่กล่อง ง่ายต่อการกิน ใบจากใช้มุงหลังคาบ้านเย็นตลอด

ครับร้านนี้อาหารทะเลสดๆ ขึ้นจากเรือเพื่อนบอกว่า ปลาทูแช่น้ำปลาทอดกรอบเป็นที่หนึ่ง หรือจะลอง ปลาทูต้มเค็ม ต้มเค็มเป็นอาหารของโปรดของผมจะเป็นปลาตะเพียน ปลาสร้อยต้มค้างคืน เคี่ยวจนน้ำข้น ปลาเนื้อแข็งนิดๆ ถ้าจานตั้งตรงหน้าห้ามใจไม่อยู่ ต้มเค็ม ชาวบ้านจะใช้อ้อยวางข้างล่าง น้ำจะมีหอม กระเทียม พริกไทย น้ำส้มมะขาม น้ำตาลปี๊ป น้ำปลา ผมเคยเหยาะไวน์คาเบอร์เนย์ เผลอยิ้มคนเดียว คนจะลักสูตรคงค้นหา ถึงจะพบคงต้องอาศัยเวลา