ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
โรงเรียนของแม่ ตอนที่ 13

สังคมของแม่ คำพูดมากมาย และความหมาย มาถึงรุ่นลูกและหลานเปลี่ยนไป

และมากสิ่งแม่ไม่เข้าใจ เหมือนค่านิยมของเด็กรุ่นใหม่ เห็นการบริหารของรัฐบาล เอาเปรียบโกง ค่านิยมรุ่นนี้พูดว่า ถ้าพัฒนาประเทศให้ก้าวหน้า ทัดเทียมประเทศเจริญ ให้อภัยได้ โกงได้ไม่บ่น แต่คนรุ่นแม่ไม่เคยเห็นด้วย คนต่างจังหวัด ได้รับผลของคนโกงตลอดเวลา อย่าปุ๋ยคุณภาพไม่ตรงตามโฆษณา ผสมกับสิ่งไม่ให้ประโยชน์ ซื้อผลไม้คละระหว่างของดีกับไม่มีคุณภาพ แม้แต่พูดดีเอาใจ แต่ผลงานไม่เคยเห็น สิ่งที่เป็นคำพูด แม่จะได้รับรู้ตลอดเวลา ช่วงการหาเสียงเลือกตั้งคำพูดที่ก้องอยู่ในความรู้สึกตลอดเวลา ถ้าพี่น้อง พ่อแม่ มีปัญหาใด บอกผมหลังจากได้รับการเลือกตั้ง จะเป็นตัวแทนไปเจรจาในรัฐสภา นอนอยู่บ้านรอผล

เหมือนแม่ ค้าขายคนซื้อจะมีติดเงิน มากรายถึงเวลาแล้วไม่จ่าย หลบหน้า เจตนาไม่ใช้เงิน แม่ไม่ชอบ สังคมลูกและหลาน พูดว่า ลูกหนี้เจตนาจะไม่ใช้เงิน คนรุ่นใหม่พูดว่าชักดาบ เบี้ยว คำว่าเบี้ยว แม่เคยสัมผัสประเภท วัตถุสิ่งของ อย่าง สานตระกร้า รูปร่างไม่กลมตามที่ตั้งใจ รูปร่างเปลี่ยนจากความเป็นปกติ แม่เรียกว่า "เบี้ยว" แต่ก็ยอมรับว่าสวยอีกแบบ

ถ้าแม่ยังมีชีวิตอยู่ ทุกครั้งกลับไปบ้านเยี่ยมแม่ แม่จะถามเสมอ "อ้ายหนูเองสบายดีไหม" แล้วเมียและลูกล่ะ แล้วเรื่องเบี้ยวล่ะ ผมยิ้ม มีบ้างแม่ ก็ลูกยังไม่มีปัญญาพิจารณาได้ทุกเรื่องให้ถูกต้องได้ แม่มองหน้ายิ้มออกเสียง หึ หึ ถ้าเป็นวันนี้คงฟ้องแม่ ลูกเพิ่งถูกกล่าวหาเบี้ยวการประชุม แม่คงตอบกลับจริงตามคำกล่าวหาหรือเปล่า

ถูกกล่าวหาว่า "เบี้ยว" การประชุมของสภาวัฒนธรรม ครับเรื่องของวัฒนธรรม เป็นส่วนของชีวิตทุกคน อย่างเด็กไทยมาวัด วัฒนธรรมดีๆ ของพ่อแม่ อยากสอนให้ซึมเข้าไปอยู่ในกายและใจ อย่างการแสดงความเคารพต่อผู้ใหญ่ พูดจาอ่อนน้อม ยกมือไหว้ แม้แต่เดินผ่านผู้สูงอายุ รู้จักก้มหัว ลึกลงไปอย่างดนตรีไทย รำไทย รู้จักอธิบายคุณค่าของมันคือ เอกลักษณ์ ที่เด่น

เบี้ยว คือไม่มีลักษณะเป็นรูปร่าง เดี๋ยวนี้ศิลปการสร้าง อย่างตึกสูงแฝดที่เมือง โทรอนโต้ ประเทศแคนาดา ไม่สร้างเป็นแท่งตรง สูงมีคดโค้ง เบี้ยว คนเห็นคล้อยตาม ความเบี้ยวคอด เป็นสิ่งน่าดูมหัศจรรย์แท้ ชีวิตผมเดินทางเข้าป่าเรียกว่า "เทร็ล" อาทิตย์ละ 3 วัน ตอนอยู่เมืองเบลลิ่งแฮม ประมาณ 100 ไมล์ ไปทางเหนือของซีแอตเติ้ล ทางที่เดิน สร้างคดเคี้ยว บางช่วงแคบ บางช่วงกว้าง เบี้ยวบูด คงไว้ซึ่งธรรมชาติ งามมากเลย

ครับเบี้ยวปัจจุบัน เป็นเรื่องให้อภัยกันได้เสมอ เพราะปัญหาของคนเข้ามาสู่กายและใจแต่ละวันเต็มไปหมด เคยรู้จักผู้หญิงท่าทางชอบทำเปิ่น เชย คนสมัยนี้เรียกแอ๊บแบ๊ว กลายเป็นจุดมอง ครับเติมเต็มความเครียดให้พร่อง ท่าทางเบี้ยวๆ บูดๆ ชอบกล แม้แต่นัดถูกเบี้ยว พอฟังเหตุผล หน้ามุ่ย คิ้วขมวด เผลอยิ้ม คำพูด บ่อมีไก้ โอเคจ๊ะ เข้าใจ ยิ่งกรุงเทพฯ รดติด เผอิญออกเดินขบวน ตั้วแถวสไตร์ค แล้วยังจะทำหน้าบึ้ง โกรธ หัวเสีย คงไม่ได้อะไร จริงไหมเธอ แต่...หมายถึง อะไรเธอใฝ่อยากรู้ อย่าหลบนัดบ่อยนัก คำกล่าวหาเหลือเชื่อ ผมไปนั่งดูทีวี รายการกอล์ฟ ที่ห้องประชุม เกือบถึงเวลายังไม่เห็นมีคนมา แต่ก็ไม่วุ่นวาย เพราะคิดว่าเดี๋ยวก็ทยอยกันมาเอง เมื่อเกือบถึงเวลา ผมลุกเดินไปห้องน้ำ ครับผมมีโรคส่วนตัวเข้าห้องน้ำบ่อย ห้องน้ำอยู่ใต้ถุนโบสถ์ วันนี้เขาย้ายห้องประชุม ไปที่ห้องใต้ถุนโบสถ์ แต่เพราะความบังเอิญ ผมย้ายเข้าห้องน้ำที่กุฎิพระ ออกจากห้องน้ำ ไถลเดินออกหลังวัด ผ่านใต้ถุนโบสถ์ไปกุฎิพระด้านนอก ถือโอกาสทำกิจกรรมมากมาย ดูทีวี นั่งงีบ อ่านหนังสือ เผลอม่อย ครับผม หมอเคยบอกถ้าไม่มีอะไรทำ รู้ตัวอยากงีบ ควรตามใจเลยหลับนิดหน่อย มากสิ่งดีๆ บังเกิดกับการงีบ ถ้าตื่นทันการประชุม ย่อมตื่นตัว

เรื่องประชุมอยู่ในจิตใต้สำนึก และถูกปลุกมาอยู่กับจิตสำนึกตลอด หัวหน้าเก็บข่าวชื่อเล่นว่าแมว ชื่อเต็มเพ็ญวิภา และมีชื่อ ในปกหนังสือ ที่เขียนขาย ทำมาหากินชื่อ "ลลิตตา" ผมสอบภาษาไทยตก เลยยังเก็บความหมายของคำ ด้วยความไม่รู้ให้มืดมิดต่อไป ช่างเถอะ มากสิ่งเรารู้ มากสิ่ง รู้แบบงูๆ ปลาๆ มากเรื่องไม่รู้เลยเพียงแต่ข่าวลือ พอถึงวัยหนึ่งของชีวิต ฟังแล้วกระตือรือร้น สานต่อแต่มากช่วงฟังเรื่องปิดตาย

แมวบอกประชุม และยื่นกระดาษมาก่อนอาทิตย์ อ่านบอกกับตัว เออจำได้แม่น ไม่คลาด ไม่ตกหล่น ไม่ตกร่องเหมือนแผ่นเสียง ถึงวันประชุม ตื่นเช้า มาถึงวัด 10.30 AM เหตุที่มาวัดเช้า ต้องการมาทำบุญ ส่วนตัวผมและแม่บ้าน เชื่อและศรัทธา การสร้างบุญกุศลให้กับตัว เท่ากับเราตัดสิ่งไม่ดีออกไป ผมหมายถึงเมื่อคิดดี ไม่ปล่อยให้ความคิดไม่ดีให้มีช่องว่าง

เมื่อถูกกล่าวหาว่า "เบี้ยว" การประชุม ที่จริงผมไม่มีชื่อเล่นชื่อจริง จะผสมหรือแทรกว่าเบี้ยว แต่สิ่งที่ผมรับรู้ มีเพื่อนรู้จักอย่างดี ชื่อเล่นว่าเบี้ยว เป็นผู้ชาย เล่นกอล์ฟกับผมบ่อย ฝีมือถือว่าใกล้เคียง คิดอย่างไรน่ะหรือ เวลาเล่นพนัน ไม่มีการต่อแต้ม แพ้แล้วไม่โอดครวญ เพียงพูดกับตัวเองว่า วันนี้เล่นไม่ดี แท้จริงฝีมืออาจเป็นรอง เก้าในสิบ แทบจะมองไม่เห็น วันไหนต้องโฉลก จะชนะขาดใน 18 หลุม อย่างน้อย 5-6 หลุม อีกหลายหลุมเสมอ จะแพ้ก็ 1-2 หลุม แต่แต้มรวม 18 หลุมชนะขาด

เบี้ยวคนที่ผมว่า เป็นเจ้าของร้านอาหารไทย ถือว่าขายดีมาก ถึงไม่ขับรถเบ็นซ์ แต่ก็มีบ้าน จ่ายหมด ไม่เคยได้รับรู้ว่ามีลูก ถือว่าเป็นโชค โดยเฉพาะยุคนี้ เด็กเกเรเยอะ พ่อเอาแต่ตื่นเช้ามืดออกจากบ้าน ไปสนามกอล์ฟ จะเล่น 9 หลุม หรือซ้อมชิฟ พัดแม้แต่ซ้อมตีลูก เวลาหมดไปสองสามชั่วโมง พอดูนาฬิกา คำพูดตายละ ต้องรีบไปตลาดซื้อผัก นี่ดีร้านโฮลเซลของร้านอาหาร เป็นทางผ่าน มีทั้งของแห้ง ของสด ของแช่แข็งราคาขายส่ง ย่อมเยาว์ วันนี้เพลิน งดแวะตลาดเมืองจีน เพราะติดลูกกลมๆ ทำด้วยแป้งข้าวเหนียว คลุกด้วยงาขาว ข้างในถั่วแดงบดหวาน ทอด กรอบมันด้วยน้ำมัน เมียบอกว่าอย่าทานมาก อ้วน ไขมันจุก เกิดเจ็บบ่อย ขาดคนทำงาน เออชีวิตคนเราก็สารพัดแปลก ตอนจีบกันใหม่ๆ สารพัดพูดเอาใจ คิดค้น ท่องจำ พออยู่นานปี เอาแต่งาน คำหวานไม่เคยออกจากปาก กล้ำกรายเข้าหู หรือมันเป็นความรักอีกตอนของคนอยู่กันนานปี คำตำหนิได้สัมผัสบ่อยขึ้น บอกว่าเตือนน่ะ คนเราลงเรือลำเดียวกันแล้ว เอาแต่นั่งแล้วไม่พาย กว่าจะถึงคงนาน อีกคนคงเหนื่อย "กินแรงน่ะ" วกกลับเอาแต่เล่นกอล์ฟ ไม่เห็นหน้า นี่ดีนะฉันมีงานต้องรับผิดชอบ และความจำยังไม่เสื่อม การมองในแง่ดีจึงเกิด คนเราถ้าความรู้สึกเซ็งบังเกิด เดี๋ยวต่างแยกย้าย เบี้ยวฟังหน้าซีด

เบี้ยวเคยบอกว่า เมื่อถูกบ่นมากความคิดสับสน นั่งคิดเราทำถูกนี่หว่า คนเราเอาแต่งาน ชีวิตก็จะมีแต่เซ็งกับเซ็ง เริ่มงงกับคำพูด ช่างเถอะเฉยไว้ เขาจึงบอกว่าชีวิตยังมีความรัก อะไรก็ดูเป็นรอง ความรักของคนสองคน มีใยเหนียวของความคิด ที่จะพยายามเข้าใจ อภัย และสำคัญปรับตัว เวลาค่ำมืดเบี้ยวไม่เคยว้าเหว่ แม้แต่หันหลังเวลานอน ชีวิตไม่เคยโดดเดี่ยว

ผมรู้จักเบี้ยวนาน แต่ไม่เคยนั่งดื่มไวน์ด้วยกัน อย่างดีแค่แซนวิส มื้อกลางวันตอนเล่นกอล์ฟ ใส่ถุงหยิบกิน ตอนขับรถ หรือรอก๊วนหน้า เรื่องจุกจิกของชีวิตจึงไม่ได้รับการถ่ายทอด น่าจะมีชีวิตที่สุขสบาย ชีวิตคนเรา มีงานทำ มีข้าวกิน มีที่นอน หลายคนบอกว่า สามารถมีความสุขก่อนนอน หรือช่วงดึกดื่นฝันว่าได้มีการกระทำกับคนต่างหน้า แท้จริงคือแม่บ้านเรา จะอย่างไรก็ตาม มากสิ่งประมวล รวมตัวเป็นความพอใจ ครับถึงความสะดวกสบายจะกองตรงหน้า เพียงแต่ยื่นแขนใช้มือจับ ความสุขก็สมเหตุผลแล้ว แต่คนมากคน กลับไม่เจอชีวิต บอกว่ามันซ้ำซากจำเจ ถึงจะหลบไปไกล หลับตา ก็สัมผัสกับกลิ่น และความนุ่มนวล หรือความตรงข้ามได้ เบี้ยวกลับเมืองไทยบ่อย ครั้งละเป็นเดือน คำพูดพ่อแม่แก่เฒ่า ท่านจะจากไปเมื่อไหร่ไม่รู้ ครับเมื่อจิตกับใจ คิดความเป็นมงคล เมียพูดยิ้มสาธุด้วย จริงนะ เรายังมีโชค มีโอกาสดูแลตอบแทนท่าน เธอไปเถอะอยู่นานเท่าไหร่ไม่ต้องห่วง ฉันคุ้นกับการดูแลร้านคนเดียวมานานแล้วขาดเงินจะส่งไปให้ เมียมองหน้า สบสายตาพูดยิ้ม ถ้ามีอะไรเกินคาดหมายที่ฉันควรรู้บอกมาได้เลย ฉันรับสภาพมันได้เสมอ

เบี้ยวอีกคน เป็นผู้หญิงทำงานเก่งอดีตเคยเป็นเลขานุการของคนมีอำนาจ ครับตำแหน่งนี้คนเซ่อเซ่อ อย่าหวัง ลาออกมานานจากตำแหน่งจำเจ ปัจจุบันทำงานเป็นที่ไว้วางใจของร้านอาหาร ประวัติส่วนตัว จะเคยเบี้ยวไหม ผมตอบไม่ได้ เพราะไม่รู้ แต่ที่แน่ๆ เบี้ยวย่อมเข้ามาคลุกคลีกับชีวิตของคนทุกคน เบี้ยวถือว่าประสบการณ์ในการถูกตำหนิ คนถูกเบี้ยวอารมณ์ปรวนแปร สุดท้ายจะเป็นฝ่ายเบี้ยว หรือถูกเบี้ยวต่างก็เป็นเหตุการณ์ที่ทุกคนรับรู้ สัมผัส และเป็นผู้ถูกกล่าวหา คนเบี้ยวถูกตำหนิ พฤติกรรมไม่น่าคบ คนถูกเบี้ยวถูกกล่าวหาว่าไว้ใจคนง่าย

ถ้าแม่ยังอยู่ คำสอนเอ็งอย่าเพาะนิสัยเบี้ยวให้เกิดกับใจ เพราะเป็นนิสัยของการขาดความรับผิดชอบ ยิ่งเบี้ยวกับคนใกล้ตัว มีแต่เจ็บ เดือดร้อน ยิ่งเป็นคนขี้บ่น ลูกจะหาความสงบของชีวิตยาก เพราะคนขี้บ่นจะจดจำความผิดพลาดที่รับรู้ได้แม่นยำ และนำมาพูดให้เอ็งได้ฟังทุกวัน