ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
โรงเรียนของแม่ ตอนที่ 28

หลายปีล่วง วันคริสต์มาส และปีใหม่ไม่มีโอกาสกินข้าวฟรีบ้านเพื่อน ต้องมาอยู่กับลูกและหลาน ตอนเริ่มมีครอบครัว หมายถึงแต่งงาน วางแผนจะมีลูกคนหรือสองคนเต็มที่ เพราะลูกการเลี้ยงไม่เพียงมีข้าวให้กิน เลี้ยงให้เติบโตทางกายเท่านั้น การเลี้ยงลูกที่ถูกต้องคือการอบรม เลี้ยงดูทางใจ และเลี้ยงลูกยุคนี้ ลำบากแท้ เพราะพ่อแม่ต้องแบกจ๊อปเช้าจรดเย็น อย่างน้อย 5 วัน วันหยุด จ๊อปเล่นกอล์ฟ ถูกใส่ในตารางของครอบครัว โอกาสอบรมลูกหายไปเกือบตลอดวัน เหลืออีกวัน บ่นกับตัวเองเหนื่อยทั้งอาทิตย์ ต้องการมีเวลางีบ หลบมุมกับอุปกรณ์ประเภทคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์

คืนนี้วันสุกดิบของวันคริสต์มาส เหลือบดูนาฬิกา สี่ทุ่มกว่า ชีวิตปกติโดยเฉลี่ยไม่เกิน 3 ทุ่ม ก็นอนเหยียดยาวบนที่นอนแล้ว อดขอบคุณที่ลูกเมียเปลี่ยนเตียง หมอน ผ้าห่มของรุ่นใหม่ นุ่มกายเหมาะกับชีวิต ก่อนที่จะเปลี่ยนผมต่อสู้ เรียกว่าอนุรักษ์ของที่คุ้นเคยชีวิต จริงแล้วทุกสิ่งเริ่มเสื่อม ที่นอนเริ่มขาดความนุ่ม แม้แต่หมอนใช้นอนใยที่บรรจุภายในเริ่มไม่นุ่ม

แต่คืนนี้ ถ่างตานอนดึกเปิดตู้เย็น รินชาโคเนย์ เกือบสุดปากแก้วซิบก่อนเดิน และเพื่อเติมให้ปริ่มปากแก้วเหมือนเดิม อดคิดเข้าข้างตัว ขอบคุณที่มากแหล่งผลิตไวน์ ปรับปรุงคุณภาพจูนให้สมบูรณ์ปาก ส่วนตัวชอบไวน์ดราย รสนุ่ม แต่ราคาเกินสิบบาท เกือบเกินยี่สิบ ต่ำหรือสูงกว่าไม่เกิน 1 ใน 2 ผมหมายถึงครึ่งนั่นเอง ผมเคยคุยหลายครั้ง ราคาไวน์ไม่นิยมราคาแพงเกิน ที่จะขวนขวายหามาบำรุงชีวิต

ประคองแก้วเดินออกมาหลังห้องที่ต้นคริสต์มาส ติดไฟหลากสีแขวนวนรอบต้นคริสต์มาส เดี๋ยวนี้เฉลี่ยต้นละ 50 เหรียญ แม่บ้านผม ตอนลูกยังเล็ก เคยไปซื้อวันเกือบคริสต์มาส ราคาถูกลงเยอะบอกกับลูก เรามาช่วยกันประดับ วางของขวัญสิ่งดีๆ ย่อมบังเกิด ที่เห็นคือไฟสวยงาม ลูก พ่อ แม่ หยิบยื่นมือ ความคิดช่วยกันตบแต่งให้สวยงาม ความรู้สึกย่อมสัมฤทธิ์ภายในจิตใจ เหลือเชื่อสิ่งดีเมื่อลงมือกระทำ ความรับรู้ สิ่งต่อไปยังต่อมของสมองหลั่งสาร ความสุขให้กับชีวิต มันตรงกับคำสอนของพุทธศาสนา ชีวิตมีสติมันลดละความทุกข์ เพิ่มสุขและสงบ ชีวิตจะหลั่งสารของความสงบให้กับชีวิต

ชีวิตคนไทย ถือว่าเป็นคนมีโชคที่ยึดหลักของพุทธศาสนา เป็นศาสนาของชีวิต หลักศาสนา ไม่บังคับ ไม่ให้เชื่อ โดยขาดการพิจารณา ไตร่ตรอง สิ่งดีๆ เกิดขึ้น หลักของศาสนาเน้น เกิดจากการกระทำของตัวทั้งนั้น และการกระทำต้องเป็นสิ่งถูกต้อง พุทธศาสนาเป็นศาสตร์ที่เป็นธรรมชาติ ตั้งอยู่และดับไป การตั้งอยู่ก็ต้องอาศัยปัจจัยถูกต้องเป็นส่วนเสริมต่อ

ผมเคยเดินเข้าป่า สร้างเป็นทางเดิน ทางเหนือของรัฐวอชิงตันสเตท ป่าไม้ต้นใหญ่เล็ก ให้ความชุ่มชื้น เกื้อกูล เติบโต งดงามเป็นที่พึ่งกับสัตว์ และสิ่งมีชีวิต มีลำธาร จะเห็นปลาแซลมอนว่ายทวนกระแสน้ำ หาแหล่งสงบวางไข่ เป็นหน้าที่ของแม่ ตัวพ่อหลั่งเชื้อที่เรียกว่าสมสู่ พอลูกแซลมอนออกจากไข่ เติบโตก็เดินทางออกจากบ้าน ไปเติบโตในทะเล

มันเป็นสิ่งมหัศจรรย์ สัตว์มากมายจะเดินทางไกลเพื่ออาหาร ตามฤดูกาลของอากาศ หน้าหนาวนกจะบินไปหาที่อุ่น มีอาหาร พอหน้าหนาวหมด จะกลับบ้าน ที่ปู่ย่า ตายาย เติบโต ทุกสิ่งคือวัฒนธรรมของชีวิต

เหมือนคนไทย วัฒนธรรมที่แสดงความเป็นคนไทย ซึ่งต่างชาติไม่มี คือสุภาพ อ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ ยกมือไหว้ ตอบแทนพระคุณต่อผู้มีพระคุณ ครับวัฒนธรรมมากสิ่ง เราเลือกปฏิบัติแต่วัฒนธรรมที่ใช้ทุกวัน ควรได้รับการสนับสนุน กระตุ้น

พูดคำว่ากระตุ้น ผมรับรู้ ตอนเรียนทางการศึกษา จะพูดถึงการกระตุ้นและตอบสนอง พูดภาษาชาวบ้าน เราสอนแนะวางระเบียบ และกฎให้ลูก เหมือนกับระบบครอบครัว พ่อแม่บางบ้าน จะเกื้อกูล ยื่นมือช่วยกัน พอเวลาว่าง จะนั่งอ่านเขียน แม้แต่สวดมนต์ ลูกเติบโต เห็นพฤติกรรม เด็กจะได้รับความรู้จากพ่อแม่ แม้ให้ปฏิบัติตาม การสอนคือกระตุ้น เด็กปฏิบัติตามคือตอบสนอง

ผมลากเก้าอี้ นั่งมององค์ประกอบของต้นคริสต์มาส ความคิดมากมายหลังออกจากความคิด มองดูของขวัญมากชิ้นถูกห่อด้วยกระดาษหลากสี ผูกรัดด้วยริบบิ้น ความงามจะให้เกิดความสงบ ย่อมเกิดจากความคิด ที่ไม่มีกิเลสเจือปน

ส่วนตัว เรียนรู้มากมาย มากสิ่งกล้าพูดได้ว่า มีปัญญาเป็นพื้นฐานต่อการรับรู้ แต่แปลกไม่สามารถตัดขาดสิ่งที่นำความทุกข์เดือดร้อนมาให้กับตัวได้เด็ดขาด จึงเชื่อว่าทุกคนเกิดมาจึงแตกต่าง มากคนความไม่ดีงาม ได้รับการปรับปรุง แก้ไขมาก่อน คำว่าก่อนผมย่อมไม่มีคำจำกัดความคิดเห็น ตามคำของพุทธศาสนา เกิดตายหลายครั้ง หลายหน ในตัวทุกคน คนมีความสมบูรณ์ชีวิตย่อมปรับปรุงแก้ไข สิ่งผิดพลาดมาก่อน คนทุกข์กระวนกระวาย นอกจากจะแก้ไขมาก่อน แต่กลับเสริมต่อสิ่งทุกข์เพิ่ม

ชีวิตครอบครัว คริสต์มาสเป็นฤดูกาลให้ของขวัญแก่กัน เหมือนลูกสาวและลูกชาย รับรู้พ่อแม่อยู่ในวัยไม่สามารถทำมาหากินช่วยตัวเองได้ การตอบแทนเหมือนกับการตอบแทนด้วยความเมตตา ซึ่งพ่อแม่เคยห่วงใยดูแลและให้ พอถึงวันนี้ ชีวิตสามารถดูแลเกื้อกูลพ่อแม่ได้ ลูกๆ จึงมอบสิ่งจำเป็นให้กับพ่อแม่ ส่วนหลาน ยังเล็ก การแสดงตอบคือ การทำให้พ่อแม่ ปู่ย่า ตายาย ชื่นใจ หลานๆ พฤติกรรมยังต้องการสอน เป็นโอกาสที่จะได้เรียนรู้

ส่วนตัวเชื่อเรื่องพฤติกรรม สิ่งดีๆ ได้รับจากพ่อแม่ มีสองทาง ทางตรงคือยีนส์ ยีนส์ดีแสดงว่าพ่อแม่ได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ ย่อมต้องขยัน มานะ อดทน รู้จักคิด สิ่งดีๆ เหล่านี้คือผลของความสำเร็จ ยืนย่อตัว เป็นยีนส์อีกอย่างที่ลูกได้รับจากพ่อแม่ คือพฤติกรรมดีๆ ของพ่อแม่ ถ้าพ่อแม่ดื่มเหล้า ติดยาเสพติด แน่นอนลูกย่อมคลุกคลีและทำตาม เหมือนกับคนไทย บอกว่านับถือพุทธศาสนา 90 เปอร์เซ็นต์ แต่การนับถือ และความเชื่อเป็นเพียงคำพูด พฤติกรรมต่างกับพุทธศาสนาที่สั่งสอน

ไวน์หมดแก้ว บอกกับตัวเองพอแล้ว ถ้าดื่มที่เชื่อว่าเป็นเรื่องของสุขภาพ ควรดื่มให้พอเหมาะ ถ้าดื่มจนเมาหรือขาดสติ พูดจาเลอะเทอะ ย่อมไร้ค่า วางแก้วไวน์ไว้ข้างเก้าอี้ สายตามองดูต้นคริสต์มาสและของขวัญ มาสิ่งทำให้เพลินและสงบ เผลอเคลิ้มหลับ ความรับรู้ที่สงบ ของกายและใจ เราจะหลับ

เหลือเชื่อระหว่างหลับ ฝันเหมือนกับตื่น ส่งสายตามองดูของขวัญ ตุ๊กตา รถของเล่น ต่างเคลื่อนไหว ตุ๊กตาส่งเสียงเล่น ร้องเพลง เต้นระบำ รถวิ่งรอบไปมา ทุกสิ่งอยู่ภายใต้ต้นคริสต์มาส และทุกสิ่งที่แขวน ความรับรู้เหมือนทุกสิ่งมีชีวิต ในภาพมองเห็นซานตาครอสมาจริง นำของขวัญมา และได้พูดกับตุ๊กตา สัตว์ การเป็นเด็กดี ขยันเรียน เชื่อฟัง เป็นเด็กอยู่ในโอวาท พวกเธอจะไดรับของขวัญจากพ่อแม่ ครู และสังคมตลอดเวลา เวลาไม่ดื้อพ่อแม่จะซื้อของให้ กอด ปากบอกว่าพ่อแม่ขอบใจนะที่ลูกเป็นเด็กดี ครูจะชมเชย บอกว่าเธอเป็นเด็กดี เพราะขยันและรับผิดชอบ

สะดุ้งตื่น สายตาสัมผัส ทุกสิ่งไม่เคลื่อนไหว อดคิดไม่ได้ อีกมิติหนึ่งรอบกายเรา ย่อมมีมากสิ่งอยู่กับที่ ที่เรามองเห็นอาจจะเคลื่อนไหว ตอนเราจากไป มากสิ่งในสูญญากาศ อาจจะมีสิ่งมีชีวิตอีกมิติหนึ่ง อดนึกถึงเรื่องสัตว์จำศีล อยู่ในโพลง ในรัง หรือใต้ดิน ไม่ทานอาหารนานวัน หายใจช้าลงมาก การเผาผลาญแทบไม่มี อีกมิติที่ว่าการกินหลับนอนคงแตกต่าง อาหารอาจไม่เป็นประเภทกาก

คงเหมือนเราดูแลตัวเอง อาบน้ำ สระผม โกนหนวด แต่งหน้า ต่อเติมชีวิตด้วยวัตถุ การกระทำของเราเพื่อให้ชีวิตดูดี มีค่าต่อการมอง การเยินยอ จริงแล้วเราคือคนใช้ของกาย หรือกายคือทาสของเรา แล้วแต่คิด สำหรับคริสต์มาสหลายคนบอกว่าไม่ให้อะไรกับตัวเองที่เป็นสิ่งของ ให้ความรู้สึกถูกทิศทางกับชีวิต ไม่ต้องจ่ายเงิน เสียเวลาดูแลรักษา และสำคัญเมื่อไม่อยากได้อะไร ความรุงรังก็เบาบาง หลายคนบอกว่าความคิดของผมคือความบ้า เพราะความเป็นชีวิตจริงไม่มี