หลังจากออกจาก YMCA เป็นสถานที่ออกกำลัง สถานที่อยู่เมือง อัลบานี่ ครับอาทิตย์ละ 5 วัน จันทร์-ศุกร์ ผมจะเข้าคลาสออกกำลัง ในคลาสคนเล่น 90 เปอร์เซ็นต์เป็นผู้หญิง ทุกท่านรุ่นราวไล่เลี่ยกับผม ครับผมวันนี้ 84 เมื่อออกกำลัง ความตั้งใจต้องการดูแลตัวเอง ไม่อยากให้เป็นภาระลูก หลาน และผมก็คิดว่า ถ้าเราไม่ทิ้งการออกกำลัง ผมยังสามารถดูแลชีวิตได้ดี

ทุกเช้าไม่ยกเว้นเสาร์และอาทิตย์ ผมหมายถึง ปกติช่วงทำงาน โดยเฉพาะเมืองไทย ผมมีอาชีพครู จบ กศ.บ. (บางแสน) เป็นครูหัวหน้าหมวดคณิตศาสตร์ เสาร์-อาทิตย์ โรงเรียนปิด ผมจึงจำประสบการณ์มาพูดและยึดหลัก หยุดเสาร์-อาทิตย์

เหตุผลตอนมาอยู่อเมริกาโดยเฉพาะช่วงมีลูกสาว ลูกชาย วันหยุดอาทิตย์จะพาลูกไปวัด “พุทธานุสรณ์” วัดแรกของเบย์แอเรีย ที่วัดมี “สอนภาษาไทย” ครูมาสอนเป็นครูจากจุฬาฯ การมาสอนคือ การฝึกสอน เหมือนผมเรียนครู ก่อนจะออกไปสอน ควรมีประสบการณ์ “ตรง” คือฝึกสอน ผมก่อนเป็นครูก็มีประสบการณ์ฝึกสอน

ครับการฝึกสอนส่วนตัวชอบรับรู้เป็นความดีงาม เมื่อไปฝึกสอนก็จะสัมผัสกับประสบการณ์ตรงกับการยึดเป็นอาชีพการเป็นครู “การฝึกสอน” คือต้องมีความพร้อมในการให้ความรู้เด็ก โดยการเตรียมตัวว่าเราสอนวิชาอะไร ต้องอ่าน หาความสัมพันธ์กับเนื้อหา เพื่อประโยชน์ของการฝึกสอนการค้นคว้าจะได้จากห้องสมุด ผมตั้งแต่เรียนมัธยมวัดชราชบพิธ นิยมใช้ห้องสมุดค้นคว้า ครับอดขอบพระคุณสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 18 ของวัดราชบพิธไม่ได้ ท่านส่งเสริม อบรมผม 7 ปี ช่วงเป็นศิษย์ของสังฆราช อย่างน้อยทุกคืนอาทิตย์ละ 2-3 วัน ท่านจะเรียกไปสอน แนะนำ ขอบพระคุณครับ ไม่เพียงความรู้ทางตำรา แต่สังฆราชจะอบรมเรื่อง “ความดีงามในการมีชีวิตของตัวเอง”

หลังจากออกจากการออกกำลัง จะชอบเดิน เล่น คนสูงอายุอย่างผม การเดินคือการออกกำลังทางกาย โดยเฉพาะพออายุมาก เข่า ขา เริ่มด้วยคุณภาพ นี่ยังดีการไปออกกำลัง การเดิน ช่วยพัฒนาให้การเสื่อมของเข่า ความคิดยังทำงานได้ดี

อดที่จะขอบคุณ “หนังสือไทยแอล.เอ.” อีกครั้ง ที่เปิดโอกาสให้ผม เขียนบทความลงในหนังสือพิมพ์ ทำให้ผมกระตือรือร้น อ่านหนังสือ ฟังข่าวก็จะจับจุดเด่น พิจารณา ค้นคว้า ครับการพยุงชีวิต กายและใจ ให้ยังใช้งานบริการให้ตัวเองได้ ก็ด้วยการออกกำลังกายและใจ

บนถนนที่ผมเดินหลังจากเลิกคลาสออกกำลัง ถนนสายนี้ชื่อ Solano Ave ถนนสายนี้เป็นถนนธุรกิจ มีร้านค้าเกือบทุกประเภท การค้าจะสำเร็จได้ คือ มีที่จอดรถ ถนนสายนี้เก่าแก่ กว้างเป็นผ่าน 2 เมือง ที่มีชื่อของเบย์แอเรีย คำว่าเบย์แอเรีย คือ เมืองรอบๆ แถวนี้จะมีทะเลภายใน ติดกับมหาสมุทรแปซิฟิค ทะเลภายในจะผ่านช่วงที่มีสะพานโกลเด้นเกจ ทะเลภายในมีเกาะหลายแห่ง เกาะแห่งหนึ่งเคยมีชื่อเสียงในอดีต “เป็นเกาะขังนักโทษ”

ถนนสายนี้ ด้านบนติกกับภูเขาจากไหล่เขา ชื่อ เมือง “เบิร์คเล่ย์” ครับคนไทยที่เรียนหนังสือเก่ง จะแข่งขันสอบชิง “ทุน” เพื่อมาเรียนต่างประเทศ โดยเฉพาะนักเรียนทุนของไทย ที่เรียกทุก ก.พ. หรือทุน พ.ก. เรียนเก่ง มีเงินจะมาเรียนมากคนที่นี่ คำว่าทุก พ.ก. (พ่อกู)

ผมมาอเมริกา 1968 คนที่ผมมาอาศัยอยู่ด้วย “น้าวาสนา ฟอร์แมน” ให้ที่หลับนอน อาหารอยู่หลายเดือน เพื่อให้คุ้นเคยกับการมีชีวิตต่างแดน อดที่จะของพระคุณคุณน้าในที่นี้ด้วย หลังจากนั้นผมเริ่มคุ้นเคยชีวิต คือ ตอนมาใหม่ๆ ก่อนไปเรียนมหาวิทยาลัยที่ ออริกอน (1969) น้าพาผมไปสมัครโรงเรียน Adult School เรียนภาษาอังกฤษ ฟังภาษา หัดสนทนา

ครับทางการศึกษา สอนผมว่า “การเรียนรู้ทุกสิ่ง ที่เป็นความถูกต้อง” และดีงาม สามารถพัฒนาชีวิต คือ กายและใจ ให้เจริญเติบโต เราสามารถ “พึ่งพา” ได้ในภายภาคหน้า เดินมาหลายบล็อก ครับอเมริกา และประเทศพัฒนาทั้งหลาย การสร้างเมืองโดยมีผังเมือง จำเป็น บ้านเมืองต้องประกอบด้วย บ้าน - ตึก – ร้านค้า ถนน (ทางรถ) ผังเมืองจำต้องประกอบด้วยทุกบ้าน มีถนนผ่าน มีรถวิ่งผ่านได้ คือความสะดวกของชีวิต

เดี๋ยวนี้ ผังเมืองเริ่มเปลี่ยน เมืองที่ผมอาศัย ชื่อ El Cerrito อยู่ติดกับเมือง Berkley และเมือง Albany แต่เมืองผม เป็นเมืองลาดลงจากภูเขา (เนินเขา) เมือง เบิร์คเล่ย์ และอัลบานี่ เมืองผมอย่างโต๊ะที่ผมกำลังเขียนหนังสือ ดื่มกาแฟจะมองเห็นคนเดิน รถวิ่ง และมอง เห็นเมืองซานฟรานซิสโก สะพานทั้งสอง Bay Bridge กับ Golden Gate Bridge เห็นเกาะ น้ำทะเล อ่าวภายใน ครับที่ผมเขียนทางลง กำลังเปลี่ยน จะมีอาคารทำการค้าที่อยู่อาศัย สามารถสร้างได้ 4 ชั้น อาจ “บังวิว” ทะเลภายใน แต่บ้านผมไม่มีปัญหา ครับบรรยากาศย่อมเปลี่ยนแปลง

ครึ่งถนน ผมแวะเข้าร้านกาแฟ ครับแต่ละถนนของทุกเมือง โดยเฉพาะถนนธุรกิจ จะมีร้านค้าขาย ร้านกาแฟ อย่างหน้าต่างจากบ้านผม บล็อกเดียวหัวมุมถนน จะมีร้าน 7-11 เรายอมรับว่าร้าน 7-11 เป็นร้านสำคัญของหมู่บ้าน เปิดบริการ 24 ชั่วโมง ขาดเหลือของที่บ้าน บางสิ่งสามารถหาได้ที่นี่ ดึกหลังเที่ยงคืน เกิดหิว จะไปที่ 7-11 จะมีอาหารง่ายๆ ไว้รอท่าน

ผมเดินมาครึ่งบล็อก ถนน Salano ครับ เดินเพลินห้องข้างถนน เป็นร้านค้าขายจะมีของกิน ของใช้แตกต่าง ครับทุกสิ่งคือความสะดวกของชีวิตคน ผมเดินผ่านมอถนนมีทางรถไฟฟ้าอยู่เหนือศีรษะ ครับรถไฟฟ้าที่นี่เรียก BART (เป็นตัวย่อ) ตัวเต็ม BART มาจาก Bay-Area-Transit รถไฟฟ้าเริ่มใหม่ ไม่คุ้นกับเสียงรถวิ่งผ่านบ้าน ปัจจุบันคือความปกติ ครับเกิดจากความคุ้นเคย สัมผัสทุกวัน เสียงและสำคัญ คุณประโยชน์มอบความสะดวกสบายให้กับชีวิต ครับกลายเป็นสมบัติส่วนรวมของชีวิต

กว่าระบบ รถ BART จะเกิดก็ต้องตกลงหาเงิน สิ่งหนึ่งที่เสนอและสมยอมคือการ “เพิ่มภาษี” จากการซื้อขาย ปัจจุบัน Sale Tax เมืองผมจะเพิ่มค่าการก่อสร้างและดูแลรถ BART ด้วย

ตลอดเวลารอบตัวมีการพัฒนา เพื่อความสะดวก คล่องตัว ผมมาอยู่อเมริกา 1968 เพื่อเรียนมหาวิทยาลัย สิ่งที่สัมผัส เราต้องเลือกตั้งผู้มาบริหารท้องถิ่น จังหวัดและประเทศที่ผมรับรู้ คนได้รับเลือกตั้งจะทำงานพัฒนาตามที่ตัวเสนอให้สังคม

ชีวิตผมเคยมีโอกาสทำงานเล็กๆ ตามที่ตัวเสนอ 2500 เป็นนักเรียนทุน วันหนึ่งมีการถกเถียงเลือกหัวหน้า ผมยกมือเสนอ ทุกคนในห้องมาทั่วประเทศได้ทุน ระหว่างผมเสนอ มีคนยกมือแล้วเอ็งชื่ออะไร ผมเขียนชื่อบนกระดานคนแรก “ทุกคนเลือกผม” มีอีกปีหลายคนเลือกเป็นประธาน