อุดมวัย เป็นวัยเกษียณ อายุมาก ชรา หรือแก่และสามารถมีคำแตกต่างเรียก ปี 2515 คนชรามากกว่าปีก่อนๆ เหตุผลคนเกิดปี ค.ศ. 1950 ผ่านมา 65 ปีเยอะและตายน้อย พอถึงอายุ 65 ปี ก็ถูกปลดจากงาน อยู่กับบ้าน รับเงินสะสมที่อดออมไว้ แต่จะแตกต่างกับคนมากมายในสังคม ไม่ทำงาน อยู่บ้าน มีลูกหลาน หย่าร้างบ่อยครั้ง แต่เมื่อมีลูก ต้องใช้เงิน ค่าอาหาร เสื้อผ้า ไปโรงเรียน และตัวเอง รัฐบาลย่อมต้องจ่ายเงิน เงินที่รัฐจ่ายคือหยาดเหงื่อแรงงานที่ได้จากการเก็บภาษีคนทำงาน คนมากคนที่สุขภาพดีแต่ไม่ทำงาน สังคมแทงชีวิตคุณค่าจี๊ดเดียว พอเวลาร่วงก็ถึงเวลา 65 ย่อมเป็นคนชราไร้คุณค่า

คนแก่ปัจจุบัน อายุยืนยาวขึ้นเกิน 90 ปี มีมาก เหตุผลดูแลตัวเอง เลือกทานอาหารให้คุณประโยชน์ ออกกำลัง เจ็บป่วยไปหาหมอตอนเริ่มเป็นรักษาสุขภาพจิตใจ และเชื่อว่าคนอายุยืนเกิดจากพันธุกรรม

ชีวิตผู้สูงอายุ แตกต่างกันแต่ละประเทศ แม้แต่ประเทศเดียวกัน แต่ละภูมิภาคชีวิตยืนยาวแตกต่างกัน อย่างประเทศไทยปัจจุบันถูกขนานชื่อเป็นประเทศกำลังพัฒนา ย่อมแตกต่างกันกับประเทศได้ชื่อว่า ด้อยพัฒนา จุดหมายใหญ่คือคน ประเทศไทยเด็กๆ เดี๋ยวนี้ เมืองใหญ่ๆ นิยมเรียนหนังสือ จบแล้วจะเป็นความรู้ตามหนังสือ ตามครูขนาบ แล้วเมื่อทำงานก็เดินตามร่องของงานในหน้าที่ จะแตกต่างกับประเทศพัฒนา ตรงที่ว่าคนเรียนจบใฝ่หาความรู้รอบตัวมีปัญญาให้ได้ใช้คิดค้น ประเทศกำลังพัฒนาได้ชื่อว่าเป็นผู้ตามที่ดีอย่างอุปกรณ์ทางคมนาคม โทรศัพท์ ทีวี คอมพิวเตอร์ ประเทศพัฒนาเป็นผู้ผลิต ประเทศกำลังพัฒนา พัฒนาตัวเองให้ทัดเทียมความเสมอภาค ซื้อใช้ หญิงและชาย โดยกฎหมายย่อมเสมอภาค ค่าแรงงาน หน้าที่ ตำแหน่ง

แต่ประเทศไทยอาจก้าวหน้ากว่าประเทศพัฒนา เรามีนายกรัฐมนตรีเป็นหญิง คุณภาพและใช้กฎหมายให้มีความเสมอภาค ความศักดิ์สิทธิ์ และอำนาจแฝงควบคุมอำนาจจริงๆ ไม่รู้ว่ามีหรือเปล่า

ก่อนโน้น ผู้หญิงไทยเหนียมอายจะจับมือถือแขน “โน” หลังจากอารยธรรมประเทศพัฒนาเข้ามา ความเสมอภาคของหญิงเกิด โดยเฉพาะเรื่อรอให้ชายจีบฝ่ายเดียวคงตกยุค ถ้าชอบสามารถอ่อยเหยื่อได้ แต่ทว่าคนอายุเกษียณที่เสียสามี จะตาย สูญหาย หรือหย่าร้าง ส่วนมากยังอยู่คนเดียว จริงแล้วการมีคู่ใหม่จะวัยไหนๆ ถือได้ว่า “สร้างสิ่งดีๆ ให้กับชีวิต” ไม่เหงาอยู่คนเดียว มีเพื่อนคิด นั่งทานอาหารร่วมกัน ย่อมเพิ่มรสอร่อย แต่คนชรายังไม่พัฒนาการใช้ชีวิตคู่ที่ควรมี

แต่ประเทศกำลังพัฒนาอย่างไทย 80-90 คนชราทำงานใช้แรงงาน เกษตรกรรม ขับแท็กซี่ กรรมกรก่อสร้าง พอปลดเกษียณเงินรายได้ประจำหมด ตอนนี้ยังดี ยังได้เงินซื้อข้าวทานเดือนละ 600 บาท เพิ่ม 700 และ 800 บาทตามอายุ แน่นอนย่อมไม่พอใช้ เงินสะสมช่วงทำงานคงจะไม่มี คงต้องพึ่งพาลูก ครับประเทศด้อยพัฒนา หรือกำลังพัฒนา ลูกคือทุนทรัพย์รายได้ประจำเดือน และความอบอุ่นทางใจ สิ่งดีของสังคมคนแก่ ครอบครัวยังจุนเจือลูกๆ ดูแลพ่อและแม่ หลักของศาสนาเน้นให้ลูกช่วยเหลือพ่อและแม่ บุญที่ได้มากมาย

ชีวิตผมถูกต้อนเข้าเป็นพวกชรา แต่ชราโดยพฤติกรรม คืออายุ งานหาเงินไม่มี แต่หลายอย่างเริ่มเปลี่ยนทิศทาง ก่อนโน้นจะออกก๊วนเล่นกอล์ฟ อาทิตย์ละ 2-3 วัน แม่บ้านย่อมบ่น ปัจจุบันหลายปีไม่เคยออกรอบ แม่บ้านเคยถามไม่ไปเล่นกอล์ฟบ้างเหรอ ผมส่ายหน้า แม่บ้านยิ้ม คงหมดงบประมาณละซี

ชีวิตชรา เริ่มมีเวลามากมายขึ้น ชีวิตเดินทางบ่อย แปลกสิ่งที่ชอบตอนทำงานเป็นประเภทสถานที่ วัตถุ ตามคำบอกเล่า แต่ปัจจุบันชอบธรรมชาติมากขึ้น ผมเดินทางไปอยู่เมืองไหน ถ้าระยะอยู่เกินเดือน จะหาที่ออกกำลัง ที่เรียก Senior Center มีทั่วไป มีกิจกรรมมากมายเกี่ยวกับการดูแลตัวเอง เพื่อให้ผลดีๆ กับชีวิต ผมไม่มีความรู้เรื่องคอมพิวเตอร์ และระบบโทรศัพท์ใหม่ๆ เพื่อนรู้หัวเราะ เออมีชีวิตได้โดยไม่มีความรู้เกี่ยวกับความเจริญด้านเหล่านี้ได้อย่างไร ย่อมตามไม่ทัน ล้าหลัง เอ็งรู้ไหม อย่างวัดมีงานสวดคนตาย มีงานบุญ เขาเลิกโทรถึงแล้ว ดูได้จากโทรศัพท์

โรคปวดข้อมือ นิ้วมือ ฝ่ามือจะเป็นและหายที่ศูนย์กลางคนแก่เมือง “ริโวเนีย” รัฐมิชิแกน มีสอนชั่วโมงเสียเหรียญเดียว ดูหนังเหรียญเดียว อาหารกลางวัน 2.50 เหรียญ เล่นไพ่สอนฟรี แต่เล่นได้เสียก็แล้วแต่ดวง มีโต๊ะสนุกเกอร์และอีกมากสิ่ง เหตุผลเพื่อบริการคนสูงอายุ

โรคที่ผมบอกเรียก “ออร์ทอไร้ด์” หลายวันไปหาหมอเวลากำไม้กอล์ฟเจ็บฝ่ามือ หมอบอกว่าโรคนี้ยาเฉพาะไม่มี บอกว่าเป็นโรคกรรมพันธุ์ ครับโรคที่ได้รับถ่ายทอดจากพ่อแม่ ปู่ย่า ตายาย มีเยอะมากมาย แม้แต่เบาหวาน ความดัน มะเร็ง โรคหงุดหงิด คงจะรวมถึงโรคเกียจคร้าน ฉลาดและตื้อ

ศูนย์กลางผู้สูงอายุ พอเดินเข้าจะมีแต่คนสูงอายุเยอะแม้แต่คนทำงาน เดี๋ยวนี้คนแก่หรือคนชรา ขยายไปหลายที่ทำงาน อย่างแผนกซักถามจะใช้คนแก่ ครับมาทำงานฟรี เสียสละยังดีกว่านั่งนอนอยู่บ้าน ยิ่งอยู่คนเดียว ความรู้สึกเซ็ง

อาทิตย์ที่ 31 พฤษภาคม 2015 คนเก่าแก่ของเบย์แอเรีย ชื่อพื่สมเกียรติ พงษ์กัณฑา ผมรู้จักปี 1970 ตอนเรียนจบจากออริกอน ชีวิตคลุกคลีกันมาตั้งแต่นั้น เป็นรุ่นพี่ผม 2 ปี อายุทำงาน รถไฟฟ้า BART พอเกษียณก็ย้ายครอบครัวกลับเมืองไทยกับภรรยา ชื่อพี่แต๋ว ครับไปอยู่เมืองไทย อยู่ชัยนาท ครอบครัวพี่เขาช่วยเหลือชาวบ้าน พี่แต๋วสอนหนังสือฟรี พี่สมเกียรติทำงานรถไฟฟ้าเมืองไทย เขียนหนังสือเกี่ยวกับรถไฟฟ้าในยุโรป ญี่ปุ่น จีน ระบบการทำรถไฟฟ้ากำลังขึ้นแท่นในสภา อยากสร้าง ที่จริงมันย่อมดี แต่พออ่านเกี่ยวกับรถไฟฟ้า เงินที่ต้องทำราง ซื้อที่ดิน ค่าโดยสารแพง สรุปในไทยยังไม่ถึงเวลา ถ้าอยากมีจริงๆ เพียงปรับปรุงรถไฟบ้านเราให้ได้มาตรฐาน สะอาดขึ้น เร็วขึ้น ที่นั่ง การบริการ เอามาตรฐานปี 2015 มาพัฒนาก็ถือว่า ควรได้รับอนุโมทนาแล้ว รถเร็วไฟฟ้าผ่านบ้านคนหนวกหู พืชผลแย่

พี่สมเกียรติ เป็นผู้สูงวัย ตอนอยู่อเมริการิเริ่มสร้างวัดพุทธานุสรณ์ และดูแลสังคมมาตลอด จึงถือได้ว่าเป็นผู้อุดมวัย (คนชรา) ที่มีคุณภาพ ตามคำพูด อุดมด้วยประสบการณ์ของชีวิต และไม่หยุดนิ่งใช้ประสบการณ์ทำคุณประโยชน์ให้สังคม

ผู้จัดงาน “ติ๋ม” และจิม” ครับพอโผล่หน้า คนอายุประเภทมากทั้งนั้น ดูหนุ่มดูสาว อายุจริงแล้วเป็นวัยคนปลายแถว แต่ดูแลตัวเอง ทานอาหาร ออกกำลัง สุขภาพจิตดี ครอบครัวอบอุ่น โดยเฉพาะคุณแม่บ้าน มีความอบอุ่น บอกสามีจะจัดปาร์ตี้หยิบเงินให้ วันอื่นบอกจะไปกินอาหารกับเพื่อนให้เงิน มีบ้างบอกจะไปลาสเวกัส ส่งเงินหนักมือให้ ลงเป็นแบบนี้เนื้อหนังย่อมตึง รอยยิ้มไม่เคยเสแสร้ง ยิ้มได้ตลอดเวลา

ทุกอาทิตย์เป็นวันต้องไปวัด ครับผมคนหนึ่งที่ยืนปลายทาง การไปวัดสิ่งหนึ่งที่ได้คือ จิตใจสงบขึ้น เจอคนอายุใกล้เคียงเยอะ อดคิด พอวัยชรา ชีวิตคนก็สร้างเกราะคือคุณภาพดีได้จากวัด ไปทำบุญ ตักบาตร ถือศีล ฟังเทศน์ สิ่งเหล่านี้สามารถพิสูจน์ได้ เป็นคุณความดี คนไทยเชื่อตายแล้วเกิด เมื่อทำสิ่งดี จิตใจย่อมสงบ ยังมีลมหายใจ ก็สามารถเป็นแบบอย่างที่ดีได้ แต่ปัจจุบันคนรุ่นหนุ่มสาว คนกลางคน ก็รู้จักมาวัดมากขึ้น เลยอดสรุปว่าวัดคือที่พบปะ แลกเปลี่ยนความคิด และสามารถพึ่งพาเกื้อกูลกันได้ ไม่เฉพาะคนแก่เท่านั้น เด็กมาเรียนรู้ คนหนุ่มสาวมาเป็นแบบอย่างที่ดีกับสังคมและลูกๆ คนในอเมริกา ไปวัด จะรุ่นไหน ความคิดยึดหลักคำสอนที่ถูกต้อง กล้าคิดค้าน ยึดหลักพุทธศาสนาสอนให้แก้หนทางทุกข์มาสู่การปฏิบัติเพื่อความสุข

ครับถึงไม่อยากถึงวัยชรา ธรรมชาติย่อมไม่ยอมสุดท้ายชีวิตก็นอนหมดลมหายใจ ความตายพระผู้รู้ได้เขียน การตายคือการเริ่มชีวิตที่ดีใหม่ พอวัยชรากายและใจอ่อนแอ จะลุก เดิน นั่ง ยุ่งยากไม่คล่อง มากคนร้องโอย เจ็บปวด ตาเคยมองไกล ชัด เริ่มมัวมองไม่เห็นต้องอาศัยแว่นสายตา พูดถึงราคาจำใจต้องคงทู่ซี้ใช้ของเก่า หูยังไม่ตึงแต่ความไม่ชัดเข้ามาสู่ชีวิต ยังดียังไม่ดันทุรังตอบ ทั้งๆ ที่ไม่แน่ใจว่าคำได้ยินถูกต้องไหม มากคนลุกไม่ได้ มีคนต้องดูแล ครับความชราเมื่อเดินมาสู่ชีวิต ถึงจะยังไม่เบื่อหน่าย แต่ชีวิตแต่ละวันเดินลง คนนับถือพุทธศาสนาเชื่อ ตายแล้วเกิด ช่วงมีชีวิตทำสิ่งดีงาม ขยันมานะ ดูแลพ่อแม่ ตอบแทนชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ไม่สร้างบาปสม่ำเสมอ ศาสนาบอกว่า กรรมเกิดจากเจตนา เจตนาคือความตั้งใจ เมื่อเกิดใหม่ ชีวิตย่อมเริ่มจากเด็ก เรียนรู้สิ่งดีๆ จากพ่อแม่ เรียนหนังสือ ทำงาน สร้างครอบครัว ครับทุกสิ่งใหม่ และพัฒนาต่อเนื่อง

มากคนพอถึงวัยชรา ยังสนุก ไม่อยากตาย สิ่งมหัศจรรย์ ทรงพระเมตตา มอบชีวิตยืนยาวให้เพียง 10-20 ปี จะไปไหนๆ เพื่อนรุ่นเดียวกันหาไม่พบ คนรุ่นใหม่ความคิดเห็นแตกต่าง การพูด การสนทนา ความคิดเห็นแตกต่าง โอดครวญกับตัว หลงตัว คิดผิด คิดว่าอายุยืนมาก น่าจะเป็นการได้เปรียบ