ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด 15 กรกฎาคม 2566

3 เดือนที่ผ่านมา เป็นเช้าแรกของกรุงเทพฯ ตื่นตั้งแต่ตี 5 (5:00 AM) ลุกจากเตียงลงมาชั้นล่าง เข้าครัว ผมกลับเมืองไทยทุกครั้งช่วงอยู่กรุงเทพฯ จะอาศัยบ้านหลาน ซอยสวนหลวง ปกติมีคอนโดที่เซ็นทรัล บางนา ซื้อไว้ตอนเริ่มสร้าง เกิน 20 ปี ไม่เคยนอนสักคืน ปกติวิวสวยออกมาที่ Deck จะมองเห็นกรุงเทพฯ ไปงวดนี้แม่บ้านบอกว่าจะขายให้หลาน จบหมอที่สิงคโปร์

เข้าครัวเปิดน้ำร้อน ทำกาแฟ ครับคนทั่วโลกจะนิยมดื่มกาแฟมากกว่าชา โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ แม้แต่คนรุ่นเก่าอย่างผม ดื่มชาช่วง 2-3 ปี นับครั้งได้ แต่แม่บ้าน ลูกสาวเวลามาเยี่ยมพ่อแม่ จะดื่มชา คงเหมือนลูกเขยก็ดื่มชา มีวันหนึ่งผมทำฮ็อตช็อกโกแลตดื่ม ใส่นมข้น หลานชาย 14 ขวบขอลองซิบดู อีกสองวันหลานบอกตา ทำฮ็อตช็อกโกแลตให้แก้วซิครับ คงชอบรสหวานของนมข้น

สำหรับผมคงเก่าจะมีนมข้นไว้ติดตู้เย็นเสมอ เพราะบางครั้งจะซื้อปลาท่องโก๋มาหั่นเป็นชิ้น เข้าเตาอบ พอร้อนและกรอบ จิ้มกับนมข้น “วิเศษ”

หลังจากดื่มกาแฟ หิ้วติดมือของเดินกิน ครับชอบชีวิตง่าย ซื้อของข้างถนน อย่างข้าวราดแกงก็จะนั่งทาน ถ้าซื้อของเดินถือกัดทานได้ก็จะเดินแล้วกัดเคี้ยว ตาสอดส่ายดูของแปลกตา

เดินออกจากประตูรั้วบ้าน ปิดประตู เลี้ยวขวา 200 เมตร ก็ถึงปากซอย ฝั่งถนนตรงข้ามเป็นสวนหลวง กรุงเทพฯ ปากซอยเกือบทุกซอยจะไม่เคยที่จะมีของขาย แม้แต่แม่ค้าหาบขนมวางหลังติดกำแพง หาบอยู่กลางมีขนนหลายประเภท ปากเชื้อเชิญ เชิญค่ะ ขนม สด ใหม่ อร่อย ราคายุติธรรม

ผมเดินมาหยุดป้ายรถเมล์ รอรถจะนั่งไปปากซอย เป็นถนนใหญ่ มีตลาดสด คำว่าตลาดสด คือ อาหารสดมากมาย ผัก ปลา เนื้อ หมู ขนม แม้แต่ของแห้ง ตอนผมเป็นนักเรียนมัธยม ถอยหลัง 70 กว่าปี วันหยุดจะไปตลาดสด ครับชีวิตเรียนมัธยมอาศัยวัดราชบพิธ เป็นศิษย์สมเด็จพระสังฆราช อย่างน้อยทุกคืนของสัปดาห์ ท่านจะเรียกไปคุย ถามเรื่องเรียน ตลาดสดยุคโน้น บางครั้งปิดถนน 2 ฝั่งมีของขายสารพัด บางครั้งตลาดสดจะมีกลิ่น ครับยุคนี้ กลิ่นก็ยังพอมี

เหตุผลตลาดสดของที่หมดคุณค่า อย่างเศษผัก เศษอาหาร แม่ค้าจะทิ้งในตะกร้าสาน เศษน้ำจะไหลลงเห็นคนเก็บขยะยกเข่ง บางครั้งน้ำไหล บางครั้งเปรอะตามตัว ซึ่งผิดกับคนเก็บขยะในอเมริกา เช้าทุกวันศุกร์ คนเก็บขยะจะมาแถวบ้านประมาณ 6:00 AM เช้า

เช้ามืดวันศุกร์นี้ ผมนั่งบนโต๊ะเขียนหนังสือมอง “ลอดหน้าต่าง” ทุกบ้านไม่ยกเว้น ปกติจะมีถัง 3 ถัง สีแตกต่าง สีเขียวใส่ประเภทใบไม้ กิ่งไม้ สีเทา ใส่ประเภท Recycle อย่างกระดาษ ขวด พลาสติก สีน้ำเงินใส่ขยะที่ใช้แล้ว อย่างเศษอาหาร รถที่มาเก็บขยะ รถเก็บถังเศษอาหาร รถจะมีเครื่องยกถังแล้วยกเทขยะเอง คงอาจจะใช้รถมีเครื่องยก คงน้ำหนักมาก สกปรก ถ้ายกเอง อาจเปื้อน ส่งกลิ่น สำหรับถังใบไม้ คนเก็บขยะจอดรถ ลงดึงถัง มาใส่ของหลังรถ เครื่องจะยกและเทเอง แต่ประเภทกระดาษ แก้ว พลาสติก รถจะเป็นแบบกระบะ มีขอบสูง หลังสูง กรงว่างเปล่า คนขับจะลากถังมาใส่ขอข้างรถ และยกเทกระบะบนรถ

ผมนั่งรถหลายป้าย มาลงปากซอย อดคิดถึงอยุธยา คิดว่าชอบนั่งรถ 3 ล้อ มีคนถีบ ครับรถ 3 ล้อต่างจังหวัด สำหรับผมยังน่าจะยังเป็นที่นิยม เพราะ 3 ล้ออาศัยคนถีบ คนถีบก็ทำมาหากินโดยใช้กำลังถีบ ค่าโสหุ้ยทางการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างน้ำมันถึงจะยังจะมีอีกนาน แต่ทรัพยากรก็ไม่สามารถทำขึ้นเอง เหมือนปลูกผัก

หลายเมืองรถ 3 ล้อ หมดเวลาทำมาหากิน นิยมรถแถวนั่งได้หลายคน จะลงที่ไหน ก็จอดให้ลงได้ มีความรวดเร็ว ราคายุติธรรม

ลงจากรถประจำทาง ก่อนเข้าตลาดสด เหตุผลไม่ซื้อสินค้า แต่นิสัยชอบเดินดูสินค้า การจัดตลาด คนซื้อ ทุกสิ่งถึงจะเหมือนกัน แต่ความใหม่ แตกต่าง เหมาะกับความสนใจ

ลงจากโต๊ะ ก่อนเข้าตลาด ฝั่งถนนมีของขาย สามารถซื้อและถือเดินกิน ผมหยุดร้านขนมครก ซื้อไม่มากครั้ง ภาชนะยังใช้ใบตอง สด กลัดด้วยไม้ไผ่ ครับธรรมชาติที่สามารถเติบโตเองหรือปลูกก็ไม่ยุ่งยาก อย่างใบกล้วยตอนเด็ก ต่างจังหวัดยุคผมเอาก้านกล้วยทำเป็นม้า วิ่ง ร้อง เล่นสนุก ต้นกล้วย คนเลี้ยงหมู หั่นผสมรำ เป็นอาหารหมู

ได้ขนมครกยืนพิงฝาตึก เอาไม้กลัดจิ้มขนมครกเข้าปาก ครับรสหวานด้วยน้ำตาล รสมันด้วยกะทิจากมะพร้าว ขนมครกสำหรับผม ถือว่า เป็นอาหารมื้อเช้า “วิเศษ” อร่อยหวานมัน ร้อน ราคายุติธรรมเสมอ เคยยืนดูคนแคะขนมครก เอากระทะมีเบ้าหลายสิบวางบนเตา เอาประคบ ผ้าม้วนกลม ชุบน้ำมัน เช็ดเบ้าขนมครกแล้วหยอดแป้งลงในเบ้า ครับการเทแป้งยุคก่อนใช้ทัพพีตักแล้วหยอด วันนี้เอาแป้งใส่กา และกะทิหยอดหน้า ใส่อีกกา ใช้กาหยอดรวดเร็ว คนทำส่วนมากจะยกกาเทแป้ง แม้แต่เทรดข้างๆเบ้า

ครับไม่นานจะมีพระภิกษุ ท่านเดินสงบ มือทั้งสองอุ้มบาตร เดินรับอาหารจากสาธุชน ครับผมมองอนุโมทนาคุณความดี บุญกุศลธรรม จะคลุกคลีกับคนเราตลอดเวลา

ผมมองดู อดปลื้มใจ คนถวายอาหาร นั่งยองๆ กับพื้นถนน รอพระสงฆ์ พอพระสงฆ์ท่านมาถึง ญาติโยมยืนขึ้น พระท่านเปิดฝาบาตร โยมเอาของแห้ง คำว่าแห้ง อาจมีภาชนะใส่ปลอดภัย สำหรับหยิบถวายพระท่านได้

ทุกครั้ง พอพระรับอาหารจะให้พร คนทำบุญจะยกมือไหว้ ครับช่วงยกมือไหว้ของคนทำบุญ “น่าจะเป็นช่วงจิตของความคิด ว่าง” ช่วงทำบุญครับเมื่อจิตว่างจะคิดอะไรก็ปลอดโปร่ง เข้าสู่จิตวิญญาณ พระท่านอธิบายมันคือพลัง เสบียงของชีวิต

มองดูการทำบุญ ถือโอกาสอนุโมทนา หลักจิตวิทยา บอกว่าการกระทำคุณความดีมี 2 ทาง อย่างคนถวายอาหารพระที่เห็น คือการกระทำโดยสัมผัส ความสุขโดยการกระทำคุณความดีที่ได้โดยการกระทำ หลายคนไม่ถวายอาหารแก่พระ ยืนดู แต่จิตอนุโมทนากับผู้ถวายพระ ยินดีกับคนกระทำระหว่างมอง จิตไม่มีอื่น นอกจากความยินดี ความยินดี คือ ความว่างเปล่า สะอาด สด ผมยกมือไหว้ พูดสาธุ ยินดีกับโยมถวายอาหาร พระภิกษุยินดีที่ท่านทำให้ศาสนาเจริญเติบโต และความสงบในการดำเนินชีวิตของท่านคือแบบอย่าง