เมีนัดไปวัดพุทธานุสรณ์ เมืองฟรีมอนต์ กิจกรรมที่ไปดูคือการแสดงนาฏศิลป์ ที่เรียกว่าวัฒนธรรมไทย ทุกปีวัดในอเมริกา ส่วนมากจะมีครูที่มีความรู้ความสามารถทางการสอน นอกจากจะสอนการเล่าเรียน อ่าน เขียน งานหลักอีกอย่างคือ การสอนศิลปะ คือ การเล่นดนตรีไทย นาฏศิลป์ไทย คือการรำที่เป็นรากเหง้าของไทย

วัดแรกของชาวเบย์แอเรีย คือ วัดมงคลรัตนาราม เมืองเบิร์คเล่ย์ หลวงพ่อมงคลท่านมาสร้างวัด ช่วงแรกเริ่มงานวัดที่เมืองซานบรูโน่ ครับหลวงพ่อท่านมาเสนอโครงการ ทุกคนเห็นพ้อง ครับการรวบรวมปัจจัยเพื่อซื้อที่สร้างวัดเริ่ม

ผมอดขอบคุณทุกท่านที่สานความคิดให้เป็นจริง วัดทุกวัดคือศูนย์จิตใจของคนไทย ที่เรานับถือศาสนาพุทธ ครับทุกศาสนา มีคุณค่าเหมือนกัน คือ คนมารวมตัว ช่วยแรงกาย ใจ สร้างสิ่งที่เรียกว่าพื้นเพของจิตวิญญาณ

ผมอดมองนอสถาบันวัด คือ สถาบันครอบครัว ทุกคนเกิดจาก แม่และพ่อแม่จะอบรม สั่งสอนลูกทุกคนทางจิตวิญญาณ (ใจ) คือการเป็นคนดี ขยัน คิดในทางถูกต้อง และมากมาย พ่อจะสอนทางกาย

จากบ้านผมถึงวัด ประมาณ 40 นาที งานแม่บ้านบอกว่าจะเริ่ม 3:00 PM ออกจากบ้าน 1:00PM ขับ 40 นาที ไปถึงวัดก่อนบ่าย 2:00 PM ครับมีเวลาของกิจกรรมส่วนตัว คำว่ากิจกรรมส่วนตัว ผมหมายถึงจะเข้าโบสถ์ กราบหลวงพ่อพระประธาน “พระพุทธวโรสุโขทัย” ผมเช่าท่านมาองค์หนึ่งตั้งบนโต๊ะบูชา มีพระพุทธรูปอีกหลายปาง ทุกเช้าผมจะถวายน้ำและผลไม้ ผมมีความเชื่อ ตามผู้รู้คือบรรพบุรุษ สั่งสอนการกราบไหว้พระพุทธ พ่อแม่ คือ ความมงคลของชีวิต และชีวิตต้องปฏิบัติดีด้วย

ทุกเช้าที่บ้าน ผมจะเปลี่ยนน้ำ และผลไม้ น้ำที่ถวายแล้วจะนำไปรดน้ำต้นไม้ในบ้าน ผมเชื่อว่า ช่วงถวายน้ำเสร็จจะกราบและสวดมนต์ เป็นช่วงของจิตว่างจากความคิด กายสงบ ความสงบของกายและใจ ตามหลักของความจริง เมื่อจิตสงบไม่คิดเรื่องไร้สาระ กายนั่ง สมาธิ มือพนม สายตาสบพระพัตร์ ถือได้ว่าเป็นช่วงดี สงบ การหมุนเวียนภายใน ทำบ่อย สม่ำเสมอ ผู้เชี่ยวชาญบอกว่า จะปลอดภัยจากโรคภัย

ครับชีวิตคนไทย และผมจะเติบโตมากับสิ่งเหล่านี้ ที่เรียกว่าคุณธรรม พอผมจบประถม 4 แม่นำมาฝากเป็นลูกศิษย์สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 18 วัดราชบพิธ ผมคุ้นเคยกับสมเด็จฯ ครอบครัวท่านติดบ้านผม ลูกหลานทุกคนได้ดี เพราะไปอาศัยข้าววัด คำสั่งสอนอบรมจากสมเด็จพระสังฆราช เด็กวัดมีมากมาย มาจากต่างจังหวัด ทุกคนเรียนหนังสือที่วัดราชบพิธ รุ่นผม ทุกวันอาทิตย์ เด็กวัดต้องเข้าโบสถ์สวดมนต์ และฟังคำสั่งสอนจากสังฆราช

ช่วงอยู่อยุธยา สังฆราชท่านสร้างโรงเรียนติดกับบ้าน ชื่อโรงเรียน “วาสนานุกูล” เป็นชื่อ “วาสนา” ของท่าน ทุกปีสิ้นสุดการศึกษา ท่านจะไปให้รางวัลเด็กเรียนได้ที่หนึ่ง ผมอดคุยว่าได้รับรางวัลจากสมเด็จฯทุกปี พอไปอยู่กับสมเด็จฯ ชีวิตผมเดินทางมาถึงวันนี้ วัยย่าง 83 ยังคลุกคลีกับความดีงาม คือยังไปวัด ช่วยสังคม

พอไปวัดต้องสอบเข้าเรียนมัธยมวัดราชบพิธ ผมสอบได้ที่ 2 พอจบมัธยมก็สอบชิงทุนกระทรวงศึกษา รุ่น 2 ได้ ครับอาทิตย์ละ 2 คืน ช่วงหลัง 6:00 PM สังฆราชจะเรียกไปนั่งคุย สั่งสอน อบรม สิ่งที่ผมได้จากบ้านแต่เด็ก ละเว้นอบายมุข เกิดจากวัด อดภูมิใจออกจากบ้านแต่เด็ก ไม่สูบบุหรี่ และอบายมุข คงเกิดจากคำสั่งสอนของสังฆราช ออกจากโบสถ์ ครับเดินทักทายคนรู้จัก คนที่ยืนในวัด ผมและแม่บ้านถือว่าเป็นคนเก่าของสังคมวัด เริ่มสร้างวัดปี 2526 ผมอยู่อเมริกาตั้งแต่ปี 1968 เดือนสิงหาคม ทำตัวให้คุ้นกับสภาพอากาศ บรรยากาศ 1969 ขึ้นไปเรียนปริญญาโทที่ออริกอน แม่บ้านผมได้ทุน มาปี 1967 กลับไปใช้ทุนกลับมาใหม่

เพื่อนหน้าเก่าๆ รุ่นราวคราวเดียวกับผม อายุอาจเกินผม หายหน้าไปหลายคน ครับชีวิตคนตามคำสอน เกิดแก่เจ็บตาย เป็นส่วนของชีวิต การหายหน้าย่อมมีปัจจัยที่กล่าว

วันนี้มีก๋วยเตี๋ยวเรือ ผมจะเข้าคิว เลือกขนมมีมากมาย หมดนำมาเติม ครับมองดูขนมไทย นอกจากรสอร่อยยังอดขอบคุณ ขนมมากประเภท ได้รับความเมตตาจากหลายคน ช่วยกันทำ ครับตรงกับหลักศาสนาพุทธ การมีจิตเมตตา คือ ช่วยสังคม ย่อมได้บุญกุศล บุญกุศล คือความดีงาม สิ่งรับรู้คือความสุขใจ อิ่มเอม ปากยิ้ม และมันคือความจริง หน้าสดใส คนอยู่รอบตัวย่อมได้รับความสุข น่าจะบอกได้ว่า คือ อนิสงฆ์ของ ความเมตตา มีบ้างหลายคน ชอบทำบุญ แต่ใจยังชอบ “อบาย”

เวลางานที่จะเริ่ม ยังมีเวลาที่จะทักทาย ร่วมกลุ่มคุย ครับวัดในความรับรู้ของผม เป็นสถาบันที่สามารถพัฒนาตัวเอง อยากมีเพื่อนใหม่ ครับอาจจะเดินไปทักทายคนที่ยังไม่เคยสนทนากัน สถาบันหลายสถาบันเป็นแหล่งความรู้ และในพฤติกรรมที่แตกต่าง เชื้อเชิญตัวเราให้เป็นผู้ไฝ่หาประสบการณ์

ผมจะเอาตัวผมเป็นส่วนขยายความของประสบการณ์ ตอนผมเข้าไปรายงานตัว ในตอนไปอยู่หอเพื่อเรียน วันหนึ่งเราคุยกัน ว่าจะเลือกหัวหน้าห้อง หลายคนเสนอ ผมยกมือ ผมเสนอช่วยไปเขียนชื่อคนเสนอลงกระดานดำ ช่วยยกมือสนับสนุน ผมจะกาลงชื่อให้ หลายคนต่างไม่คุ้นเคยกัน เขาถามผมว่า “เอ็งชื่ออะไร” อยากให้สมัครด้วย ผมเขียนชื่อผมเป็นคนแรก ก่อนเข้ารายงานตัว ครอบครัวผม เทรนด์บอกว่า ต่างคนยังใหม่ ถ้ามีอะไร อย่างเขียนชื่อควรเป็นชื่อแรกย่อมเป็นที่สนใจของคนใหม่ต่อกัน ครับสุดท้ายเขาเลือกผม

ช่วงเรียน “ออริกอน” สอบเสร็จของทุกเทอม จะแพ๊กกระเป๋ากางเกงตัว เสื้อสองตัวนั่งเกรฮาวไปเที่ยว รัฐออริกอน อย่างพ็อตแลนด์ ไปซีแอตเติ้ล แวนคูเวอร์ ผมอยากเล่า ปี 1973 เดินทาง 2 เดือนในยุโรปคนเดียว