ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
20 ตุลาคม 2016 ตอนที่ 4

อีกเดือนเกินนิดก็ปลายปี ถอยหลังช่วงเวลายังทำงานหาเงิน ปลายปีคือช่วงต้องซื้อของ เป็นของขวัญสำหรับลูก หลานเพื่อนๆ แต่พอถึงวัยนี้เหมือนกับดวงอาทิตย์ กำลังโคจรอยู่ขอบฟ้าตะวันตกของโลก ความมืดกำลังมาเยือน ครับเมื่อมืดค่ำ ภาระของชีวิตคือการพักผ่อนหลับนอน ก็เริ่มสะสมพลังกายใจสำหรับวันรุ่ง แปลกแท้ค่ำคืนเวลาหลับชอบฝัน ความฝันเป็นเหตุปกติวิสัย ความฝันส่วนมากเป็นเรื่องธรรมดาคงจะคล้อยตามชีวิต ถ้าเรามีความเป็นปกติ ไม่มีเรื่องปวดหัวแต่ละวันมากระทบ ชีวิตก็สงบ

เดี๋ยวนี้ของขวัญที่จะจัดเดินซื้อหมดเวลา คนส่วนมากบอกว่าจะวันเกิด แต่งงาน พบรักและสารพัดที่กวาดรวมเป็นมงคลของชีวิต จะเอาเงินใส่ซอง ถ้าเต็มที่ของการอวยพรก็ซื้อการ์ดที่สำเร็จด้วยคำอวยพร อดนึกถึงนักกลอนที่มีชื่อของสังคมชาวเบย์ คือ วัลลภ คชินทร ทุกงานสำคัญจะมีกลอนเพราะๆ มาให้ฟังเสมอ สังคมไทยกว้างและยาว สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ หลายคนบอกว่านักแต่งกลอนที่ไพเราะ และดีที่สุด คืออาจารย์อังคาร กัญญาณพงษ์ สมัยอยุธยา เจ้าฟ้ากุ้ง สำนวนกลอนยังไม่มีใครเทียบแม้ปัจจุบัน

ผมชอบฟังกลอน เกี่ยวกับความรัก ยิ่งเกี้ยวสาว ชมความงาม บ๊ะถ้าชมรูปโฉม ท่าทางเหนียมอายตอนมีความรักต่อกัน ความหมายของกลอน ความลึก ละเอียด อ่านแล้ว สกิดความรู้สึกมองเห็นภาพ

เดี๋ยวนี้งานที่ต้องรับช่วง อย่างจัดงานวันเกิดให้หลานๆ สำหรับแม่บ้านเต็มที่ เพียงมีช่อดอกไม้ที่ชอบพอกำโตหรือจะกระถางมาวางแล้วมีข้อความดึกออกจากส่วนลึก รวมความได้ “รักเธอ” เพื่อนรุ่นน้องยังมีชีวิตรับผิดชอบทำงาน ครับคนที่คุ้นเคยต่างมีคู่มืองาน คือความรู้ความสามารถ ยิ่งทำงาน ใส่ใจ ใช้สติปัญญา เผลอไม่นานเงินเดือนแต่ละชั่วโมงสูง ผมมีเพื่อนชื่อ “หมึก” ชื่อเล่น ตัวไม่ดำเหมือนชื่อ ครับยิ้มง่ายไปวัดบ่อย งานสังคมไม่ขาด ชอบไวน์ดีๆ โดยเฉพาะ “คาเบอร์เนย์” ยิ่งได้ปีที่อากาศดี ไวน์ดี บ่มมานาน เปิดแต่ละขวด เมื่อริน เพียงหนึ่งในสามของแก้ว บรรจงซิบทีละนิด คำพูด “สมู๊ด” ชีวิตที่สัมผัสของทุกคนย่อมแตกต่าง คำว่าสวย สง่า สมู๊ด แม้แต่สวยดำขำ เมื่อคำบรรยายมาแต่จิต โอ้ยกระจาย ไม่รู้ว่าจะเอามือหยิบจับส่วนไหน มาแนบไว้กับใจปรัชญาของหมึกทำงานที่ถนัด (เอ็นจิเนีย) เมียเข้าใจ ไวน์ บ่อนบ้าง บ๊ะอายุยืนยาว หมีกเคยคุยกันบ่อย เจอกันที่วัดจะหามุมสงบมาถถหลายคน ครับคำพูด เรื่องบาปกรรมย่อมบังเกิดกับคนที่ชีวิตของจิตหลั่งไหลไม่ไปสู่ความถูกต้องคือสงบ เลิกละ บาปกรรม อบายแม้แต่ลดกิเลส หลายคนบอกหน้ายิ้ม ข้างดแล้วซึ่งเพศสัมพันธุ์ พอพูดจบถูกมองหน้า หลายคนแซว เพราะชีวิตของเอ็งหมดคุณภาพมากกว่า

หมึกเคยบอกปลายปี อีกเดือน เอามือเอื้อมหยิบโลกที่หมุนมา หาจุดหยุด แต่คำเอ่ยข้าตัดใจ ยังจะทำงานต่อไป ชั่วโมงละครึ่งร้อย ทำงานมาหลายสิบปี งานที่ทับอยู่ อยู่มือไม่วุ่นวาย ไม่สร้างความกลุ้ม เจ้านายเติบโตเป็นเพื่อนซี้ “คำพูดเอ็งจะรีบออกไปไหน” มาทำงาน มีกิจกรรม ชีวิตไม่เซ็ง อยู่บ้านชีวิตแกคือสมบัติของเมีย จะถูกใช้ ต่อว่า ผลักไส เมื่อไหร่ย่อมถูกต้อง โดยแง่ของกฎหมาย เมื่อถือว่าเป็นสมบัติ ความเข้าใจของคนเป็นนาย คือวัตถุ ขาดจิตใจ การจะติ ว่ากล่าว ทำในทางลบไม่ถูกอารมณ์ เหมือนกระโถน ถ่มน้ำลาย สั่งขี้มูกใส่ลง หลายคนเอาไว้ฉี่กลางคืน ยามหลับนอนขี้เกียจไปห้องน้ำ ย่อมได้ “เออจริงแท้”

ครับชีวิตครอบครัว ยังต้องทำมาหากิน โดยเฉพาะเดือนพฤศจิกายน งานแท๊งกิ๊ฟวิ่ง ต้องกินต้องใช้ โดยความเกียจคร้าน มองไม่ออก ในคำพูดของพุทธศาสนา ยังเด็กต้องเป็นเด็กดี ไม่เกเร เชื่อฟัง และเรียน ความรู้คือ คลังของอาวุธ สามารถทำงานดีๆ ได้ งานดี ใช้ทักษะ เงินต่อชั่วโมงย่อมมาก

แต่เมื่อชอบสนุก เบื่อเรียน จบแค่ไฮสกูล ริมีครอบครัว เผลอเรอ มีลูกเร็ว ตายเลย ชีวิตหมดกัน ต้องแบกจ๊อบต่อชั่วโมงน้อย มากคนในโลกของวัตถุอย่างโทรศัพท์ดีๆ ต้องมี เมื่อวานผมนั่งรถ Bart จาก ซานฟรานซิสโกแอร์พอร์ตมาแอลเซอริโต้ ครับมองดูทุกคนต่างมองดูและใช้โทรศัพท์ เหตุการณ์นอกตัวหมดความสนใจ ตัวใครตัวมันก็แล้วกัน เมื่อตัวไม่มีเวลาสนใจตัว เกิดมีคนฉกโทรศัพท์ ย่อมหมดใยสนใจ

อดโมทนา ประเทศที่มีความเจริญอย่างอเมริกาไม่ได้ เพียงรถไฟฟ้าวิ่งแต่ละวัน กำหนดเวลาแต่ละสถานี รถสะอาดปลอดภัย การขึ้นลงสะดวก ชานชรากับตัวรถเป็นระนาบเดียวกัน คนพิการ แก่เฒ่ามีที่นั่งตรงประตูเข้าออก ถ้ารถต้องขึ้นบันได ย่อมมีลิฟท์ ครับเมืองไทย อดแขวะไม่ได้ คนพิการ ไม่มีลิฟท์ เคยเห็นลิฟท์ ขอใช้ พนักงานตอบด้วยความรับรู้ ที่ถูกยัดลงในสมอง เหมือน “ชิฟ” ของคอมพิวเตอร์ “ถ้าชิฟดีงาม การใช้งานย่อมทรงคุณค่า ใช้ลิฟท์ไม่ได้ขอรับ เจ้านายสั่ง”

ผมเชื่อหมดใจ ทุกครอบครัว อยากให้ลูกเป็นคนดี มานะเรียน ครับเมื่อลูกหลานไม่สนใจ พอโตก็ต้องทำงาน ใช้กำลังกายและใจ ช่วงต้องการใช้เงิน อุดหนุนวัตถุ คนบนโลกทำงานสองจ๊อบเยอะ ครับได้เงิน แต่ครอบครัวความใกล้ชิด มีลูกหมดเวลาเป็นแบบอย่าง แนะสอน

สองสามเดือนมา เพื่อนรุ่นเยาว์ มีร้านอาหาร บ่นว่า ไออาร์เอส ส่งคนมานั่ง เช็ครายได้ ข้ออ้างขายดี เมียใช้เงินเติบ ศัลยกรรมดูพริ้ง นิ้ว แหวนน้ำหนักมาก ตัดมากเหลี่ยม แสงวูบวาบ ครับนัยเป็นคำกล่าวหา ราคาแพง แล้วยังมีตุ้มหู รองเท้า เสื้อผ้า สวมใส่ แยกห่างหลายช่วงจากคนสตังค์น้อย และรถใช้เล็กซัสรุ่นราคาเพดาน แล้วกระดาษที่ส่ง สเตทบอร์ด ภาษีที่เก็บจากลูกค้าน้อยมาก เงินส่งไออาร์เอสกำไรจี๊ดเดียว และเมื่อสองเดือนก่อนคนงานไปแจ้งกรมแรงงาน ใช้งานเกิดวันละ 8 ชั่วโมง ส่วนเกิน ไม่เคยจ่ายเท่าครึ่ง ครับง่ามของกฎหมาย ทำงานเกินสัปดาห์ละ 40 ชั่วโมง ส่วนเกินต้องจ่าย เท่าครึ่ง ปกติทำงานวันละ 8 ชั่วโมง ทำเกิน 8 ชั่วโมงก็ต้องจ่ายเท่าครึ่ง ทำอาทิตย์ละ 5 วัน ร้านขาดคนกะทันหัน เรื่องขาดคน ร้านเพื่อนจ้างเม็กซิกันล้างจาน พอเงินเดือนออก วันมาทำงานหยุดประจำ ครับหลายคนแม้แต่คนไทยด้วยกัน บอกนายจ้าง ถ้ามีงาน ต้องการผมมาทำยินดี ครับข้อตกลงปากเปล่าสบสายตา ความรู้สึก เกื้อกูลต่อกัน บางคนไปฟ้องร้องกรมแรงงาน นายครับผมทำงานเกินเวลาตามกฎหมาย ร้านขาดคนงาน อ้อนวอนให้ช่วยงาน แต่เวลาจ่ายไม่จ่ายส่วนงานที่ทำเกินเท่าครึ่ง ทั้งๆ ที่ร้านขายดี ผมล้างจานยังต้องวิ่งข้างนอกเก็บจาน เช็ดโต๊ะ รีบยกมาล้าง ล้างเสร็จ รีบยกไปวางที่ครัว

ถึงจะตกลงว่าจ่ายธรรมดา ไม่จ่ายแบบเท่าครึ่ง เพราะต้องการช่วยเหลือ ความจริงที่ต้องยึดปฏิบัติ ควรเซ็นข้อตกลงเป็นหลักฐาน เหมือนให้เงินยืมแล้วไม่คืน คนไทยจะพูดลักษณะหน้าด้าน เขาช่วยเหลือยามยากไร้ยังเบี้ยว ถ้าไม่มีหลักฐานใบหยิบยืม ก็ควรมีต้นขั้วเช็คสั่งจ่าย

หลายคนบอกว่า ผมคิดเกินเหตุ อาจจะจริงในความเป็นคนไทยที่ช่วยเหลือพึ่งพาเกื้อกูล แต่พอถูกเบี้ยวย่อมต้องโอดครวญ ยิ่งเรื่องซ่อมบ้าน คนกันเอง แต่ต้องระบุวัสดุ เวลา และเนื้องาน ถ้าไว้ใจเป็นคนรู้จัก มีปัญหาทีหลังจะโอดครวญ อ้ายเรารึสงสารเห็นใจ ให้มีรายได้จากงาน ทำแล้วไม่ตามคุณภาพที่ตกลง

หลายคนบอกว่า หลายเรื่องนำความเดือดร้อนมาให้ เจ้าของร้านเคยบ่น เราขยันทำมาหากิน ทำเกินวันละ 10 ชั่วโมง รายได้จะซื้อหาเครื่องชอบพอบ้างมันก็สิทธิ์ของเรา ยอมรับโกงรายได้บ้าง มันเป็นเงินของเราได้มาโดยชอบธรรม แล้วไง ทำงานหนักทุกวันควรเห็นใจกัน ที่เอาเงินไปให้คนปกติไม่ต้องทำงานเห็นอยู่ทั่วไป

ผมดูเวลา 4 โมงเย็นกว่า เพื่อนหลายคนรุ่นไล่เลี่ย แตกต่างบ้างตามวันเวลา เมื่อสิ่งชอบพอคล้าย มีเวลา จับกระเป๋าเงิน ดิ้นขลุก ถึงไม่พูด ความรู้สึกส่งต่อสู่ใจ อยากเสี่ยงโชค อากาศวันนี้คลึ้มฟ้า ฝน ฝนเพิ่งตกหนาเม็ด ครับอดขอบคุณธรรมชาติ ฝนคือปัจจัยของชีวิต ทุกสรรพสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ดิน ภูเขา ก็ต้องการน้ำเพื่อความชื้น ชะลอเวลาเสื่อมสลาย

ชีวิตชอบขับรถ มองดูธรรมชาติ ตอนเย็นแดดอ่อนตัว หมดเวลาให้ความร้อน ขับรถ ข้ามสะพานทะเลภายใน แถวรถต่อจ่ายเงินยังพอมี ถ้าวันงานต่อท้ายยาว รอบๆ สะพานแถบเบย์เอเรียมีเกาะหลายเกาะ มีต้นไม้ เกาะเล็ก ทรงสูง เล็ก มีแต่นกอยู่อาศัย น้ำทะเลสงบเรียบ เรือใบจอดทอดสมอ ในที่จอดเรือ ครับเมื่อชีวิตชอบมีเรือใบ ชอบโล้คลื่น ค่าโสหุ้ยชีวิตย่อมเป็นภาระ การดูแลรักษา น้ำมัน ที่จอด ทะเบียน และประกัน คนชอบเรือใบ วันหยุดชวนคนชอบพอ ขนเบียร์ อาหาร โล้คลื่นไปปล่อยตามยถากรรม กลางน้ำ เริ่มชีวิตสุขี