ธรรมะสมสมัย

หลวงพ่อไสว ชมไกร



สังเกตธรรม สังเกตใจ

คราวครั้งหนึ่ง อาตมามีโอกาสได้พาญาติโยมไปนั่งเล่นที่พาร์ค สวนสาธารณะที่ใกล้วัด ขณะนั้นอาตมานั่งอยู่ภายร่มเงาต้นไม้ที่กำลังออกดอกให้ผล มองเห็นหมู่นกบินโฉบไปมา ต่างส่งเสียงร้องที่เสนาะหู เสียงน้ำบ้าง เสียงลมบ้าง เหมือนว่าธรรมชาติกำลังบรรเลงดนตรีให้รับฟัง รู้สึกผ่อนคลายและร่มเย็น ร่มเงาแห่งความสงบสุขมันเกิดขึ้นที่ใจ จึงได้เพ่งพินิจสังเกตธรรมสังเกตใจของตนๆ อยู่อย่างเพลิดเพลินเจริญใจ ต้องขอบคุณนกเหล่านั้นที่มาให้ธรรมะสอนใจ หมู่นกเขาบินไปบินมา แล้วก็โฉบไปที่ต้นไม้ที่ออกลูกกำลังสุกบ้างดิบบ้าง นกมันก็ฉลาดเลือกกินลูกที่สุกเป็นอาหาร ทั้งกระแตที่วิ่งวนหากินผลที่มันร่วงลงมาอยู่ภายใต้ร่มเงานั้น เพ่งมองไปในเงาไม้ก็มีนกอยู่หลายชนิด มีทั้งตัวน้อยตัวใหญ่ บ้างก็บินจิกตีกันแย่งอาหาร ข่มขู่จิกตีกันจนไม่รู้ว่าตัวไหนเริ่มก่อน บางครั้งบางทีมนุษย์ที่ว่าประเสริฐกว่าสัตว์เหล่าใด ๆ แล้วนั้น เรายังกลั่นแกล้งต่อยตีมุ่งประทุษร้ายทำลายกันอยู่เลย แล้วต่างกันตรงไหนละ โอ้..? "ร่มเงาธรรม ร่มเงาใจ" ธรรมชาติสร้างทุกสิ่งทุกอย่างมาไว้ให้พิจารณาโดยแท้

ฮึ่ม...? ต้นไม้และแผ่นดิน ไม่เห็นต้องมาทะเลาะกันเลย ยังส่งดอกออกผลให้นกให้หนู ให้กระรอกและแมลงต่าง ๆ ได้เก็บกินโดยไม่คิดค่าราคาใด ๆ ประดุจว่าต้นไม้นั้นเป็นเนื้อนาบุญเลยเชียว ความหมายคำว่าเนื้อนาบุญ หลาย ๆ ท่านให้ความหมายไว้ดี จะเป็นการยกศัพท์ถอดความ หรือจะอะไรก็ล้วนเพ่งพินิจดูแล้วเกิดความเข้าใจในเหตุผลที่ให้

อาตมาขอแสดงเจตนาให้ความเห็นเป็นข้อคิดว่า "อยู่ให้เป็นที่พึ่งอาศัย เช่นอยู่ให้ประเทศอาศัย อยู่ให้โลกให้สังคมชื่นชม อยู่ด้วยความอบอุ่นและเอิบอิ่ม" เป็นต้น สุภาษิตไทยก็มีกล่าวว่า อยู่เรือนท่านอย่านั่งดูดาย ปั้นวัวปั้นควายให้ลูกท่านเล่น อยู่ในโลกให้โลกได้อาศัย ก็หมายถึงไม่มีใครคิดที่จะทำลายโลกด้วยประการต่าง ๆ อยู่ในประเทศให้ประเทศได้อาศัย หมายถึงว่าไม่ทุจริตคอรัปชั่น เคารพกฎหมายบ้านเมือง มีความเคารพ มีมารยาทและจรรยาบรรณทางสังคม พร้อมกันนั้นไม่ทำให้บ้านเมืองสกปรก อยู่บ้านอยู่วัดนั้นก็เช่นกัน ต้องให้บ้านให้วัดได้อาศัย จะรู้สึกว่าบ้านก็ดีวัดก็ดีมีระเบียบ มีแบบแผนทางวัฒนธรรม มีความเจริญรุ่งเรือง ที่สุดคือมีความเบาอกเบาใจ มีจิตบริสุทธิ์สะอาดและสูงส่ง ได้ชื่อว่าผู้ได้บำเพ็ญประโยชน์แก่โลกแก่สังคม เป็นต้นฯ

ญาติโยมทั้งหลาย คำว่าเนื้อนาบุญในพระพุทธศาสนานั้น หมายถึง พระภิกษุ โดยเฉพาะผู้ที่ตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรม ใครที่ตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรมให้เต็มที่ เพื่อให้กิเลสระงับดับเหตุแห่งทุกข์ เพื่อให้กาย วาจา ใจ บริสุทธิ์ผุดผ่องขึ้นมา คนๆ นั้น เรียกว่า เนื้อนาบุญ ทำบุญกับพระที่เป็นเนื้อนาบุญ ย่อมมีอานิสงส์มาก ได้บุญมาก ข้อสังเกตพระสุปฏิปันโน พระดีพระที่เป็นเนื้อนาบุญ เราใช้บทสังฆคุณ เทียบจะชัดมาก ๆ แล้วพิจารณาตามนั้นเลย คือ

สงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใดปฏิบัติดีแล้ว

สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใดปฏิบัติตรงแล้ว

สงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใดปฏิบัติเพื่อรู้ธรรมเป็นเครื่องออกจากทุกข์แล้ว

สงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใดปฏิบัติสมควรแล้ว

จริง ๆ แล้ว ใครจะบอกเราได้ว่า แบบไหนคือพระสุปฏิปันโน ผู้ที่จะเป็นเนื้อนาบุญที่ดีที่สุดได้ อย่างนี้ก็มีแต่พระภิกษุ หรือในสมัยพุทธกาลก็มีภิกษุณี หรือนักบวชที่เป็นสัมมาทิฐิ อย่างนี้ท่านเรียกว่าเป็นเนื้อนาบุญ คือ ถือว่าท่านที่มุ่งความบริสุทธิ์เหล่านี้ เปรียบเสมือนนาที่ปลูกข้าว นาทุ่งใดน้ำดี ดินดี อากาศดี เมล็ดพันธุ์ต้นกล้าสมบูรณ์ดี ข้าวกล้าในนาทุ่งนั้นแปลงนั้นก็งอกงามดี ให้ผลผลิตสมบูรณ์เต็มเม็ดเต็มหน่วยดี ส่วนว่าเนื้อนาบุญนั้น ครั้งนี้ปลูกบุญลงไปแทน โดยญาติโยมที่มาทำบุญด้วย เป็นผู้ปลูกลงไปในเนื้อนานี้ ในกรณีที่พระท่านตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรมจริง ตามคำปฏิญาณที่ให้เอาไว้ตั้งแต่วันบวช ว่าจะทำพระนิพพานให้แจ้ง ญาติโยมก็สังเกตเองว่า ภิกษุหมู่ใดมักน้อยสันโดษ ประพฤติตนเรียบร้อยดี เสียสละบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อธรรมต่อโลก นั้นนับว่าเป็นเนื้อนาบุญ สังเกตธรรมสังเกตใจให้เกิดสันติ

กล่าวถึงเนื้อนาบุญ ก็มีข่าวบุญทานการกุศลมาฝากท่านผู้มีจิตศรัทธา ที่จะติดตามอาตมาไป สร้างบารมีที่วัดรัตนมงคล ตั้งอยู่เลขที่ 33170 Leon Rd., Winchester, CA 92596 เมื่อวันก่อนท่านพระอาจารย์สมเพียร กุสลจิตฺโต หัวหน้าสงฆ์พร้อมพระติดตาม ได้เดินทางมาขอความอนุเคราะห์ ปรึกษาเรื่องทำบายศรีพิธีพุทธาภิเสก บุญสมโภชพระประธาน พระสิวลีมหาโภคทรัพย์อรหันตเถระ ผู้มีลาภมาก เป็นบุญเสริมโชคลาภเสริมบารมี ท่านหัวหน้าสงฆ์กล่าวว่าจะมีพิธีอัญเชิญบายศรีพญานาค ท่านได้ขอความอุปถัมภ์ข้าวปลาอาหารโรงทานมาถึงทางวัดทุ่งเศรษฐี อาตมาแจ้งให้ทางศรัทธาได้ทราบ ก็ได้รับเสียงตอบรับมาอย่างดีมาก จึงตั้งใจว่าจะเดินทางไปร่วมบุญกับท่าน การนี้จะมีผู้ร่วมเดินทางไปร่วมบุญร่วมสร้างบารมีกับอาตมา ในวันเสาร์ที่ 7 มกราคม ปี 2560 ก็ถือโอกาสไปทำบุญแจกอาหารโรงทานสร้างกุศลรับปีใหม่ กับบุญฉลองวัดใหม่ ใครจะไปก็เตรียมตัวไว้แต่เนิน ๆ นะ เห็นท่านกล่าวว่าจะมีงานถึง 9 วัน 9 คืน จากวันที่ 7 ถึงวันที่ 15 มกราคม ศกนี้ท่านใดสนใจสอบถามรายละเอียดกับท่านพระอาจารย์สมเพียรได้ที่ โทร (951) 219-6226 หรือ (209) 678-5379

ท่านทั้งหลาย การสังเกตธรรมก็สังเกตที่ใจของเรานี่ก่อน สุขและทุกข์ก็เกิดที่ใจ ความยินดีและความไม่ยินดีพอใจ มันก็เกิดขึ้นในใจของเรานี้เอง วันนี้ได้อารมณ์ศิลปิน ฝากบทกลอนมาให้อ่าน พิจารณาให้ได้ธรรมกันนะโยม

ปราชญ์ท่านกล่าว ว่านิพพาน คือความว่าง
บางท่านอ้าง บอกว่าเย็น เป็นสุขยิ่ง
ผู้ใฝ่ธรรม รู้นิพพาน มีอยู่จริง
สรรพสิ่ง ย่อมเป็นอยู่ คู่นิพพาน ฯ

ธรรมชาติ แห่งนิพพาน ผ่านทางจิต
ทันความคิด สัมผัสเย็น เห็นสังขาร
รู้ปล่อยวาง ว่างเย็น เป็นนิพพาน
จิตเบ่งบาน สุขเลิศล้น พ้นนิวรณ์ ฯ

นิพพานแท้ มีจริงอยู่ ดูเอาเถิด
กิเลสเกิด ก่อที่ใจ ในใจก่อน
กิเลสดับ ดับที่ใจ ไปทุกตอน
ใจจึงซ่อน นิพพานไว้ ให้ตรองเอย ฯ

เอาหละนะ ความหมายของเนื้อนาบุญ คือบุคคลที่ช่วยทำให้บุญนั้นแผ่ขยายกว้างขวาง ดุจนาดีที่หว่านเมล็ดข้าวลงไปแม้ไม่กี่เมล็ด ก็กลายเป็นต้นข้าวที่ออกรวงมากมาย จากเมล็ดข้าวไม่กี่เมล็ดก็ขยายกลายเป็นหมื่นเป็นแสนเมล็ด

ผู้ที่เป็นเนื้อนาบุญที่ดีก็คือ ผู้ที่ประพฤติธรรม เห็นแก่ตัวน้อย มีชีวิตเพื่อผู้อื่นยิ่งกว่าเพื่อตัวเอง บุคคลประเภทนี้เมื่อเราให้ทานแก่ท่าน ทานนั้นย่อมไม่ได้ถูกใช้ไปเพื่อปรนเปรอตนเองหรือสนองกิเลส แต่เป็นไปเพื่อส่งเสริมธรรมให้มีผลกว้างขวาง ผู้ที่เป็นเนื้อนาบุญที่ดีก็คือพระอริยสงฆ์ เพราะท่านมีกิเลสน้อยหรือไม่มีเลย จึงบำเพ็ญประโยชน์แก่ผู้อื่นได้มากมาย การทำบุญให้ทานของเรา ก็คือการให้กำลังแก่ท่านในการช่วยเหลือเกื้อกูลผู้อื่นมากขึ้น เช่น เผยแผ่ธรรมให้แพร่หลายยิ่งขึ้น

แม้เนื้อนาบุญที่ดีอย่างนี้จะหายาก แต่ก็ยังมีเนื้อนาบุญอีกมากมายที่ดีรองลงมา การทำบุญกับท่านเหล่านั้น ย่อมได้บุญเช่นกัน ถึงที่สุดแล้ว แม้แต่การทำบุญกับผู้ที่ไม่ใช่พระ ก็ยังได้บุญอยู่นั่นเอง เป็นแต่น้อยกว่าการทำบุญกับผู้ที่เป็นพระแท้ อย่าว่าแต่คนเลย แม้แต่การให้ทานหรือช่วยเหลือสัตว์ เรายังได้บุญเลย นับประสาอะไรกับการทำบุญให้แก่มนุษย์ด้วยกัน

วันไหนว่าง ๆ ก็ไปนั่งพิจารณาธรรมใต้ร่มเงาต้นไม้กันบ้างก็ดีนะโยม ไปเดินเล่นที่พาร์คคุยในใจกับธรรมชาติ ๆ จะคืนพลังให้แก่เรา ให้ความสุข ให้ความเบาใจแก่เราได้เยอะมาก ชีวิตต้องเป็นอยู่เพื่อต่อสู้ ไปหมดหวังทำไม? เกิดมาก็แสนยาก ตายไปเปล่า ๆ มันน่าเสียดาย เกิดมาทั้งทีทำดีเข้าไว้ เกิดมาทั้งทีเอาดีให้ได้ อย่ารอยคอยผู้วิเศษมาเสกสร้างให้อยู่เลย เราต้องสร้างของเราเอง จะคอยให้ใครมาหาให้เรากิน นก หนู กระแต มด แมลง มันยังรู้จักหากินของมันเอง ไม่เกียจคร้านซะอย่าง ไม่มีกินให้มันรู้ไป สู้ ๆ นะ เจริญพร