ธรรมะสมสมัย

หลวงพ่อไสว ชมไกร



คุณค่าแท้ และสาระของวันสงกรานต์

ท่านพุทธบริษัทสาธุชน ผู้มีความอุปการคุณทั้งหลาย บุญสงกรานต์ของทางวัดทุ่งเศรษฐี ปี 2560 นี้ ได้สำเร็จเสร็จสิ้นไปแล้วเมื่อวันที่ 9 เมษายนที่ผ่านมานั้น ด้วยความเบิกบานแจ่มใส สุขสรรค์หรรษา วันนี้ได้ประมวลภาพรวมกิจกรรมต่าง ๆ ในวันสงกรานต์ จะเห็นได้ว่าสงกรานต์เป็นประเพณีที่งดงาม อ่อนโยน เอื้ออาทร และเต็มไปด้วยบรรยากาศของความกตัญญู ความเคารพซึ่งกันและกัน เป็นประเพณีที่ให้ความสำคัญของความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนมนุษย์ในสังคม โดยใช้น้ำเป็นสื่อในการเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างกัน ประเพณีสงกรานต์นี้ ถือปฏิบัติและสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน จึงมีคุณค่าต่อผู้ปฏิบัติ ชุมชน และสังคมเป็นอย่างยิ่ง เป็นต้นว่า


สงกรานต์ - ที่มีคุณค่าต่อตนเอง

วันสงกรานต์เป็นวันแห่งการเริ่มต้นชีวิตใหม่ โดยหันกลับมามองตนเอง หรือสำรวจตนเองว่าในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา เราได้กระทำสิ่งใดที่เป็นประโยชน์ต่อตนเอง ต่อครอบครัว ต่อคนรอบข้าง และต่อสังคมแล้วหรือยัง เราใสใจกับสุขภาพร่างกายของตนเองมากน้อยแค่ไหน บางคนมัวแต่ทำงานจนลืมดูแลตัวเอง ลืมเอาใจใส่ครอบครัว ลืมระลึกถึงบุพการีของเราว่า มีความสุขกับสิ่งที่เป็นอยู่หรือไม่ และนับจากนี้ไปเราควรจะทำอย่างไร เพื่อให้เราได้ใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่าและมีความสุข หลาย ๆ คนได้มีโอกาสเดินทางไปร่วมบุญกับทางวัด เป็นวันเริ่มต้นให้เกิดสิริมงคล คือถือเอาวันสงกรานต์เป็นการฉลองวันขึ้นปีใหม่ เป็นวันเริ่มต้นในการดำเนินชีวิตใหม่ให้เจริญก้าวหน้า


สงกรานต์ - ที่มีคุณค่าต่อครอบครัว

วันสงกรานต์เป็นวันแห่งความรักผูกพันในครอบครัวอย่างแท้จริง พ่อแม่จะเตรียมเสื้อผ้าใหม่พร้อมเครื่องประดับให้ลูกหลานไปทำบุญ ลูกหลานก็จะเตรียมเสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่มให้ผู้ใหญ่ได้สวมใส่หลังการรดน้ำขอพร เมื่อถึงวันสงกรานต์ทุกคนจะหาโอกาสกลับบ้านไปหาพ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ รดน้ำขอพรเพื่อเป็นสิริมงคลในการเริ่มต้นปีใหม่ และเป็นกำลังใจซึ่งกันและกัน ในการดำรงชีวิตอยู่ให้เกิดคุณธรรมอบอุ่นต่อไป วันสงกรานต์จึงเป็นวันแห่งการแสดงความกตัญญู โดยการปรนิบัติต่อพ่อแม่และผู้มีพระคุณ ที่มีชีวิตอยู่ และทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว


สงกรานต์ - ที่มีคุณค่าต่อชุมชน

วันสงกรานต์เป็นวันที่ก่อให้เกิดความสมัครสมานสามัคคีในชุมชน เช่น ได้ พบปะสังสรรค์ ได้ทำบุญร่วมกัน และได้เล่นสนุกสนานรื่นเริงกันในยามบ่ายหลังจากการทำบุญ โดยการเล่นรดน้ำในหมู่เพื่อนฝูงและคนรู้จัก และการละเล่นตามประเพณีท้องถิ่น เป็นต้น


สงกรานต์ - ที่มีคุณค่าต่อสังคม

สงกรานต์เป็นประเพณีที่ก่อให้เกิดความเอื้ออาทรต่อสิ่งแวดล้อม เพราะก่อนวันสงกรานต์ทุกคนจะช่วยกันทำความสะอาดบ้านเรือนสิ่งของเครื่องใช้ทุกอย่างให้สะอาดหมดจด เพื่อจะได้ต้อนรับปีใหม่ด้วยความแจ่มใส เบิกบาน สลัดสละทิ้งกับสิ่งของที่ไม่เป็นประโยชน์ ตลอดถึงการปรับปรุงตัวเอง ให้ละวางอารมณ์ที่ไม่ควรยึดมั่น นอกจากนี้ยังได้อุทิศตนช่วยกัน ทำความสะอาดวัดวาอาราม เช่นการได้มาขัดล้างห้องน้ำ ห้องสุขา นับว่าเป็นสาธารณะกุศลอีกด้วย


สงกรานต์ - ที่มีคุณค่าต่อศาสนา

วันสงกรานต์เป็นวันทำบุญครั้งสำคัญครั้งหนึ่งของพุทธศาสนิกชน โดยการทำบุญตักบาตร เลี้ยงพระ ฟังเทศน์ ปฏิบัติธรรม และสรงน้ำพระ การศรัทธาในการทำบุญทำทาน ถือเป็นการเกื้อกูลสูงสุดของมนุษยชาติ และการถือศีลปฏิบัติธรรมเป็นเหตุแห่งความเจริญรุ่งเรืองของชีวิต และสามารถสืบทอดพระพุทธศาสนามาได้จนถึงปัจจุบัน และหลายท่านได้มาช่วยจัดแต่งบายศรีงานไหว้ครู กตัญญูบูชา มาอย่างต่อเนื่องหลายปีกับทางวัดทุ่งเศรษฐี เป็นเรื่องที่น่ายินดี เพราะทุก ๆ วัดนั้นเป็นแหล่งเนื้อนาบุญ ทาน ศีล ภาวนา เกิดจากศรัทธา ยังพระศาสนาให้มั่นคงรุ่งเรือง


แนวทางปฏิบัติในวันสงกรานต์

เพื่อดำรงไว้ซึ่งความหมาย สาระ และคุณค่าของวันสงกรานต์ดังกล่าว ประกอบกับการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยเรา จึงควรเลือกประพฤติปฏิบัติกิจกรรมที่เป็นแก่นแท้ หรือที่เป็นเนื้อหาสาระของประเพณีสงกรานต์อย่างแท้จริง กิจกรรมใดที่หลงเหลือแต่เพียงรูปแบบ แต่ขาดซึ่งความหมายที่แท้จริง เช่น การก่อพระเจดีย์ทราย ซึ่งปัจจุบันมิได้ทำเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้พระภิกษุสงฆ์ได้นำทรายไปใช้ในการก่อสร้างวัด หรือการปล่อยนกปล่อยปลา ความมุ่งหมายคือการปลูกฝังความเมตตาให้เกิดขึ้นแก่จิตใจของศาสนทายาท


สาระและคุณค่าที่ควรใส่ใจให้มีในวันสงกรานต์

กิจกรรมที่สมควรประพฤติปฏิบัติในวันสงกรานต์ ควรใส่ใจส่งเสริมเรื่องศีลธรรมของผู้มีอายธรรม และเรื่องจริยะธรรมทางสังคม เพื่อสืบทอดความดีงามของคุณค่าของประเพณีนี้ไว้ เช่น

1) การทำบุญตักบาตร การนำอาหารไปถวายพระที่วัดเพื่อสืบทอด และทำนุบำรุงพระพุทธ ศาสนา และเพื่อกล่อมเกลาจิตใจให้รู้จักการให้ เสียสละ โดยมิได้มุ่งหวังสิ่งใดตอบแทน

2) การทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษ เพื่อแสดงกตัญญู ต่อผู้มีพระคุณที่ล่วงลับไปแล้ว

3) การสรงน้ำพระทั้งพระภิกษุสงฆ์และพระพุทธรูป เพื่อความเป็นสิริมงคล และแสดงความเคารพต่อปูชนียบุคคลที่ดำรงสืบทอดพระพุทธศาสนา

4) การรดน้ำขอพร เป็นการแสดงความเคารพ และแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณโดยเฉพาะพึงปฏิบัตต่อผู้หลักผู้ใหญ่ เช่น ลูกกับพ่อ-แม่-ปู่-ย่า-ตา-ยาย พุทธศาสนิกชน ต่อพระภิกษุสงฆ์ เป็นต้น เป็นการแสดงความสุภาพ อ่อนน้อม อ่อนโยน และขอรับพร ซึ่งผู้อาวุโสกว่าเหล่านั้นจะได้อวยชัยให้พรให้อยู่เย็นเป็นสุข และได้ข้อคิดเตือนใจเพื่อเริ่มต้นปีใหม่อย่างไม่ประมาท

5) การเล่นรดน้ำ เพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างญาติพี่น้องและมิตรสหาย ด้วยการรดน้ำเพียงเล็กน้อยลงที่ไหล่ หรือที่มือพร้อมกับอวยพรให้มีความสุข

6) การละเล่นรื่นเริงต่าง ๆ การทำสลาการกุศล เพื่อประโยชน์ส่งเสริมเป็นต้นทุนทำนุบำรุงศาสนาสถาน การเสียสละเชื่อมความสามัคคี และเพื่อความสนุกสนาน รวมทั้งการสืบสานมรดกทางวัฒนธรรมให้คงอยู่ต่อไป


บอกข่าวเล่าบุญ

ฝากบอกข่าวเล่าบุญมายังศานุศิษย์ ตลอดถึงพุทธศาสนิกชน ถึงกิจกรรมของทางวัดทุ่งเศรษฐี เรื่องบุญพิธีกวนข้าวทิพย์ หรือกวนข้ามธุปายาส วันพุธที่ 10 เดือนพฤษภาคม ศกนี้ ตรงกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา "วันวิสาขะบูชา" ทางวัดเรากำหนดจัดงานพิธีกวนข้าทิพย์ วัตถุประสงค์

1) เพื่อสืบค้นรักษา ประเพณีกวนข้าวทิพย์ที่ยังถือปฏิบัติไม่มากนัก

2) เพื่อสนับสนุน ส่งเสริม ประเพณีกวนข้าวทิพย์ให้ดำรงอยู่สืบไป

3) เพื่อสร้างความสมัครสมานสามัคคีในหมู่คณะ มีส่วนร่วมในการธำรงรักษามรดกทางวัฒนธรรม เหนี่ยวรั้งสังคมให้กลับคืนสู่สังคม ให้ยั่งยืนสืบต่อไป


กำหนดการจัดงาน และสถานที่

วันอาทิตย์ ที่ 7 พฤษภาคม 2560 เริ่มเวลา 09.39 น. เป็นต้นไป ณ วัดทุ่งเศรษฐี เมืองเลควูด มลรัฐแคลิฟอร์เนีย Address : 11911 207Th Street, Lakewood, CA 90715 -1461 โทรสอบถามรายละเอียดเพื่มเติมได้ที่ (562) 865 - 1716 (562) 382 - 3767 Facebook ID: Wat Thongseth CA สำหรับท่านที่พลาดจากบุญพิธีกวนข้าวทิพย์เมื่อปีที่แล้ว หากปีนี้มิได้ไปร่วมบุญจะเสียดายลิ้มรสอร่อยของข้าวทิพย์ สูตร 2600 ปี พบกันใหม่ฉบับหน้า รูปขอจำเริญพร