ขอจำเริญพร พุทธบริษัทสาธุชนทุกท่าน สัปดาห์นี้จะลองพาพวกเรามาทำความรู้จักปริญญาบุญ ปริญญาตามที่เราเคยได้ยินมาตลอดนั้น น่าจะเป็นเรื่องของผู้สำเร็จหลักสูตรการศึกษา ตั้งแต่อุดมศึกษาระดับปริญญาตรี หรือเทียบเท่าขึ้นไป หลวงพ่อใช้คำนี้นี่ตั้งใจมากเลยนะ คิดว่าน่าจะเป็นกิตติบัตรใบแรกในโลก ที่บัญญัติศัพท์นี้ขึ้นมาใช้ในการอนุโมทนาบุญ ขอบคุณขอบใจแด่ผู้บำเพ็ญหิตานุหิตประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนาและสังคมไทยในสหรัฐอเมริกา

ก่อนบัญญัตินำมาใช้ก็ค้นคว้าพอสมควร เพราะเตรียมการที่จะทำพิธีมอบกิตติบัตร จึงกล้าพอที่จะใช้คำว่า "ปริญญาบุญ" ให้แด่ผู้กระทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศานา โดยจะมอบให้กับท่านที่ร่วมบริจาคร่วมบุญกฐินสามัคคี กับทางวัดพระธาตุทุ่งเศรษฐี เมืองแลงแคสเตอร์ ในวันอาทิตย์ที่ 19 พฤศจิกายน ศกนี้

ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจโดยรอบด้าน เกี่ยวกับเรื่องปริญญาในทางพระพุทธศาสนาให้แกล้วกล้ากันก่อน ปริญญา แบ่งเป็น 3 ขั้น คือ บอกไว้ก่อนว่าค้นจากพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม เจ้าประคุณสมเด็จฯ (ป.อ. ปยุตฺโต) ปริญญา 3 ได้แก่

1. ญาตปริญญา (กำหนดรู้ด้วยให้เป็นสิ่งอันรู้แล้ว, กำหนดรู้ขั้นรู้จัก, กำหนดรู้ตามสภาวลักษณะ คือ ทำความรู้จักจำเพาะตัวของสิ่งนั้นโดยตรง พอให้ชื่อว่าได้เป็นอันรู้จักสิ่งนั้นแล้ว เช่นว่ารู้ นี้คือเวทนา เวทนาคือสิ่งที่มีลักษณะเสวยอารมณ์ดังนี้เป็นต้น

2. ตีรณปริญญา (กำหนดรู้ด้วยการพิจารณา, กำหนดรู้ขั้นพิจารณา, กำหนดรู้โดยสามัญลักษณะ คือ ทำความรู้จักสิ่งนั้นพิจารณาเห็นโดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เช่นว่า เวทนาไม่เที่ยง มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา ไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ดังนี้เป็นต้น

3. ปหานปริญญา (กำหนดรู้ด้วยการละ, กำหนดรู้ถึงขั้นละได้, กำหนดรู้โดยตัดทางมิให้ฉันทราคะเกิดมีในสิ่งนั้น คือรู้ว่าสิ่งนั้นเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา แล้ว ละนิจจสัญญาเป็นต้น ในสิ่งนั้น เสียได้

ปริญญา 3 นี้ เป็นโลกียะ มีขันธ์ 5 เป็นอารมณ์ เป็นกิจในอริยสัจข้อที่ 1 คือ ทุกข์ ในทางปฏิบัติ จัดเข้าใน วิสุทธิข้อ 3 ถึง 6 คือ ตั้งแต่นามรูปปริเฉท ถึง ปัจจยปริคคหะ เป็นภูมิแห่งญาตปริญญา ตั้งแต่กลาปสัมมสนะ ถึง อุทยัพพยานุปัสสนา เป็นภูมิแห่งตีรณปริญญา ตั้งแต่ ภังคานุปัสสนาขึ้นไป เป็นภูมิแห่งปหานปริญญา

ก็แลพระภิกษุก็ดี ฆราวาสก็ดี หากได้มีความเพียรพยายามสั่งสมศึกษาและปฏิบัติ ในศีลสิกขา สมาธิสิกขา ปัญญาสิกขา ย่อมเป็นไปเพื่อรู้จัก 1 ย่อมเป็นไปเพื่อพิจารณา 1 ย่อมเป็นไปเพื่อละ 1 ก็เป็นเส้นทางก้าวสู่อริยชน ตามแนวทางของพระอริยะเจ้า ก้าวสู่กระแสพระโสดาบัน สามารถกำหนดรู้ในขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 และมีญาณกำหนดรู้ในขั้นที่ 3 ได้บางส่วน เรียกว่า บรรลุมรรคผลในขั้นแรก ถัดจากนั้น ก็พิจารณามรรคผล พิจารณากิเลสที่ละแล้ว กิเลสที่ยังเหลืออยู่ และพิจารณานิพพาน เพื่อพัฒนาตนเองในขั้นต่อๆ ไป

นิพพานเป็นจุดหมายที่ทุกคนเข้าถึงได้ เมื่อมีฉันทะ เพียรพยายาม มีความพร้อมแล้ว ก็สามารถบรรลุนิพพานได้ ไม่มีข้อจำกัด ชาติชั้นวรรณะ ฐานะ เพศคฤหัสถ์หรือเพศบรรพชิต

“เราไม่กล่าวว่ามีความแตกต่างอะไรเลย ระหว่างอุบาสกผู้มีจิตหลุดพ้นแล้วอย่างนี้ กับภิกษุผู้มีจิตหลุดพ้นแล้วตลอดร้อยปี คือ วิมุตติ กับ วิมุตติ เหมือนกัน” (คิลายนสูตร, 19/1633)

ดั่งนั้น ปริญญาบุญ อันหลวงพ่อไสวนำมาบัญญัติใช้ในกิจการงานพระพุทธศาสนา ก็ไม่น่าจะล่วงเกินต่อพุทธบัญญัติแน่นอน หลวงพ่อเชื่ออย่างนั้น และเชื่อด้วยความบริสุทธิ์ใจ และคิดว่าเป็นวัดแห่งแรกที่กล้าด้วยเจตนาอันเป็นบุญเป็นกุศลอย่างภาคภูมิใจ ในคำและความหมายของ "ปริญญาบุญ ปริญญาธรรม" นั่นเทียวฯ

จึงขอเรียนเชิญท่านผู้ใฝ่บุญทั้งหลาย ได้รวมตัวพร้อมใจกันรักษาไว้ซึ่งวัฒนธรรมอันดีนี้ไปตราบนานเท่านาน แต่ก็ควรจะประยุคให้สมสมัยอย่างเหมาะสม และชอฝากประชาสัมพันธ์บุญกฐินสามัคคี ณ วัดพระธาตุทุ่งเศรษฐี 6763 E Avenue H Lancaster CA 93535 โทร. (818) 392 - 0880 (562) 249 - 3789 Line ID: bmsn2008 ร่วมเป็นเศรษฐีสั่งสมคุณความดี โดยพร้อมเพรียงกัน ในวันอาทิตย์ที่ 19 พฤศจิกายน ศกนี้ เพื่อสืบอารยะประเพณีมั่นคงยาวนานสืบไป ขอความเจริญงอกงามไพบูลย์จงปรากฏแก่ศรัทธาทุกท่าน

ขออำนาจคุณพระศรีรัตนตรัย รักษาคุ้มครองท่านให้เจริญด้วยจตุรพิธพรชัย คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ พร้อมมีปฏิภาณ ธนสาร ธรรมสาร สมบัติ ตลอดถึงโภคทรัพย์-อริยะทรัพย์ ทุกประการ ทุกท่าน เทอญฯ รูปขอจำเริญพร