เจริญสุขเจริญธรรมท่านทั้งหลาย พระธรรมวินัยในพระพุทธศาสนา กับกฎหมายบ้านเมืองที่ดูจะสวนทางกัน ความเปลี่ยนแปลงทางสังคมไทย ทำวิถีชีวิตตามหลักพระธรรมวินัยในพระพุทธศาสนาถึงกับต้องสั่นสะเทือน พระสงฆ์ในสายตาประชาชนทั่วไป อยู่ในอารมณ์ที่อ่อนไหว อีกใช้คำพูดที่แสดงความไม่เคารพพระสงฆ์ ประดุจว่าเสื่อมถอย ถึงกับใช้ กฎหมายฝ่ายบ้านเมืองเข้ามาจัดการจริยาวัตรของพระสงฆ์ เหล่านี้เป็นสิ่งที่บอกถึงปัญหาในความเคารพยำเกรงพระธรรมวินัยอันพระพุทธองค์ได้ทรงบัญญัติไว้ดีแล้ว

พระธรรมวินัยกับการบริหารปกครองคณะสงฆ์ที่พระสังฆาธิการตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ การใช้กฎหมายคณะสงฆ์และหรือ การใช้ระเบียบประฏิบัติบังคับใช้ ต่อพระภิกษุสามเณรในปกครอง ที่กระทำผิดพระธรรมวินัยที่พระปกครองพระด้วยเมตตากายกรรม เมตตาวจีกรรม ที่มุ่งเน้นไปในด้านศีลสามัญตา กับถูกชาวบ้านกล่าวหาว่าชักช้าไม่ทันใจ ไม่ทันสถานะการณ์ ถูกตังคำถามว่าขาดการสันโดดขาดการสำรวมระวัง ทำให้ภาพพจน์ของพระศาสนามัวหมองไปตามๆ กัน

วัดที่เน้นพัฒนาด้านวัตถุสร้างอาคารสถานที่มากกก็โดนว่า พัฒนาเพื่ออะไรเกินความจำเป็น การสร้างเพื่อมุ่งประโยชน์ต่อการศึกษาอบรมพระภิกษุสามเณรให้เข้มแข็ง ทั้งด้านคาวมรู้ทั้งทางโลกและทางธรรมควบคู่ไปพร้อมกัน ก็โดนแซะโดนตรวจสอบ การจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมศีลธรรม ตลอดการเรียนรู้ของพุทธชนให้เข้ามาสนใจศึกษาและปฏิบัติธรรม กลับไม่สามารถเป็นที่พึ่งของผู้มีจิตศรัทธาเพราะดูเหมือนว่า เสรีภาพทางการนับถือศาสนาในรัฐธรรมนูญไทยไม่มีอยู่จริง หลักธรรมของพระศาสนาที่ถูกนำมาใช้อย่างเสรีนั้น กลับถูกตรวจสอบอย่างเสรีเช่นกัน ทำให้ผู้ทำงานทุกฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นด้านนโยบาย ด้านผู้ปฏิบัติโครงการขาดกำลังใจ ถึงกับว่าไม่มีกะจิตกะใจ เข้าข่ายภาวะ Languishing ที่หลายคนรู้สึกเหนื่อย

ทำให้ภาระตกอยู่กับเจ้าอาวาส สมตามที่โบราณบัณฑิตกล่าวว่า สมภาร คือ เจ้าแห่งสัมภาระ การสนับสนุนการศึกษาให้กับพระภิกษุสามเณรภายในวัด เพื่อให้เข้มแข็งต่ออารมทางสังคมสมัยใหม่จึงจำเป็นมากที่ต้องยอมรับเทคโนโลยี เช่น โทรศัพท์ ตลอดถึงสื่อต่างๆ ซึ่งก็โดนโจมตีจากกลุ่มบางคนที่ว่าพระภิกษุ-สามเณร ไม่ควรมี ไม่ควรใช้ เหมือนว่าจะให้พระเณรเป็นฤษีชีไพรใช้ชีวิตอยู่ในป่าเสียงั้น

ถึงแม้เจ้าอาวาสจะมีทัศนคติที่ดีต่อการศึกษา เพียงใด ปัญหาก็เกิดตามมา จนอยากจะสรุปปัญหาชาวบ้านกับพระสงฆ์ในบริบททางสังคมว่า สานทางกันอย่างน่าเป็นห่วง

อย่างกรณีพระสงฆ์ถูกกระทำละเมิดทางเพ่ง-ทางอาญา ทั้งถูกล่อลวงขูดรีดเอาทรัพย์ ก็อยู่ในสถานะกลุ่มเปราะบางเพราะถือเป็นเพศที่ไม่ควรไปขัดแย้งต่อสู้กับชาวบ้าน ทั้งนี้ทางธรรมวินัยก็ขัดแย้งอย่างอ่อนไหว ไม่ต้องการให้เกิดการฟ้องร้องกับชาวบ้านโดยไม่แบ่งแยกว่า "คนบางพวกเป็นมิจฉาชีพ" เป็นกลุ่มคนผู้จองเอารัดเอาเปรียบ เอาประโยชน์จากพระสงฆ์-สามเณรที่อยู่ในกลุ่มเปราะบาง หรือนี่คือที่มาของคำว่า "แพ้เป็นพระ ชนะเป็นมาร" อย่างลึกซึ้ง

เอาหละ วันนี้ธรรมะสมสมัยพบกันมาช่วงสุดท้ายแล้ว ขอแจ้งศรัทธาทุกท่านว่า แก๊สทางวัดหมดเหลือปริมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ จำต้องรีบเติม จึงขอเชิญท่านผู้มีจิตศรัทธาต้องการให้การอุปถัมภ์และสนับสนุน กรุณา Donation check payable to "Buddhist Meditation Society" หรือ อีกบัญชีหนึ่งชื่อ Wat Phrathat Thongsethi ส่งไปตามที่อยู่ที่แจ้งไว้พร้อมนี้ 6763 East Avenue H. Lancaster CA 93535 ส่วนท่านที่สะดวก Transfer money with Zelle ก็โอนด้วยเบอร์ (562) 249-3789 รูปขอจำเริญพร