สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
สร้างความสุขเพื่อสุขภาพ

ความสุขเป็นไปโดยอัตโนมัติ เพราะประสาทสร้างไว้อย่างนั้น เพียงแต่เราส่งเสริมการเดินโลหิตสู่สมอง ซึ่งจะประสานงานกับการเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การคิด และการพูด เพราะเป็นระบบประสาทอัตโนมัติ เพียงแต่เรารู้จักเลือกที่จะเห็นสิ่งสวยงามถูกใจ เช่นหน้านี้ดอกกล้วยไม้กำลังบานสะพรั่ง ผู้เขียนก็ตั้งไว้ในที่ซึ่งนอนก็เห็น เดินก็เห็น ยิ่งมีก้านดอก Willow ซึ่งเพิ่งสังเกตดูชื่อทั้งๆที่เคยได้ยินนานมาแล้ว ดอกนี้สีขาวเป็นก้อนสำลีตามก้านยาว ไม่รู้จักบานร่วงโรยเหมือนดอกไม้อื่น เรียกว่าอยู่ทนทานไม่รู้เหี่ยวแห้ง ยิ่งนอนดูคู่กับดอกกล้วยไม้กลีบดอกสีชมพู อะไรจะสุขปานนั้น โต๊ะรอบๆยังมีตุ๊กตาอื่นๆ เช่น ตุ๊กตาหมียิ้มเผล่เอามือวางบนกล่องของขวัญที่มีรสเบนส์สีบรอนซ์เล็กๆตั้งอยู่ ทำให้เป็นสุขนึกถึงรถเบนส์สีบรอนซ์ที่เคยมีเป็นคันสุดท้าย มองไปอีกโต๊ะตรงข้ามมีตุ๊กตาแมวสีขาวสลับชมพูตัวใหญ่เกือบเท่าหมีนั่งยิ้มน่ารัก ถัดไปเป็นตุ๊กตาหยมายิ้มเผล่เรียงเป็นแถว และมีคาร์ดวันเกิดรูปหมาสีดำมีแมวสีขาวทูนหัวอยู่ระหว่างหูสองข้าง ช่างภาพก็ช่างแสนฉลาดจับภาพนี้ไว้ได้อย่างฉับไว ก่อนที่หมากับแมวจะเปลี่ยนอิริยาบถให้ถ่ายรูปอมตะนี้ไว้ทันท่วงทีเพื่อความสุขอันยืนยง รอบห้องก็มีกล่องของแจกจากซิตี้ออฟลอสแอนเจลิส เช่นเป็นอาหารปรุงร้อนและผลไม้ ออกไปข้างนอกกลับถึงบ้านเวลาเที่ยงพอดี แค่นี้ก็มีความสุขพอแล้ว ถ้าความสุขไม่เกิดจากภายในสมองและร่างกายทั้ง 10 ระบบ ก็น่าจะพิจารณาสิ่งอื่นดูบ้าง

ระบบโกรทฮอร์โมนในร่างกาย ด็อกเตอร์เกรก ฟาไฮ Ph.D. แห่งสถาบันค้นคว้าของราชนาวีที่เทสตา รัฐแมรี่แลนด์ บอกว่าเมื่อเมลาโทนินในสมองลดการผลิต ก็น่าจะก่อให้เกิดปัญหาตามมา เพราะเป็นตัวกระตุ้นโกรทฮอร์โมนตั้งแต่วัยเริ่มแตกเนื้อสาวหรือแตกพานหนุ่ม และลดสมรรถนะเมื่อถังวัยเริ่มชรา ก็เกิดอาการนอนไม่หลับ ต้องหันไปพึ่งเมลาโทนินซึ่งจะช่วยให้นอนหลับและกระตุ้นการผลิตโกรทฮอร์โมนด้วย ผู้เขียนเคยใช้โกรทฮอร์โมนเพราะเป็นผู้แทนจำหน่ายอยู่นับ 10 ปี แต่บางทีแพทย์คนอื่นก็บอกว่ามันไม่สามารถกระตุ้นโกรทฮอร์โมนได้ นอกเสียจากจะกระตุ้น IGF-1 เพื่อกลับไปสู่ความเยาว์ได้อีกทั้งร่างกายและจิตใจ เขาจึงใส่ IGF-1 อยู่ในขวดโกรทฮอร์โมนด้วยเพื่อให้มีความสุขกลับไปสู่ความเยาว์วัยทั้งร่างกายและจิตใจ

เมลาโทนินเริ่มทำงานมีชีวิตชีวาเมื่อความมืดย่างกรายและหายไปเมื่อสว่าง ผลิตโดยต่อมไพนีลที่ด้านหลังสมองระหว่างตา บางทีเขาตั้งสมญาว่าตาที่สาม เพราะสามารถมองเห็นลึกกว่าและถูกต้องกว่าตาธรรมดาเสียอีก อย่างลูกแมวและลูกหมาที่เพิ่งเกิดมาตายังปิดสนิท สามารถเคลื่อนไหวไปหาแม่ได้ถูกทิศทางเพื่อดูดนม เพราะต่อมไพนีลเป็นสายตาให้ เขาถึงว่า การแขวนวัตถุที่แกว่งเหนือเปล จะทำให้ทารกตาเขได้ เนื่องจากสายตายังไม่พัฒนาดีพอที่จะจับจุดนิ่งได้

นอกจากนี้ต่อมไพนีลยังทำหน้าที่เป็นนาฬิกาประจำตัวรักษาเวลา 24 ชั่วโมง คอยบอกเวลาตื่นและหลับ และบอกฤดูกาล เช่น การอพยพของนก การผสมพันธุ์ของสัตว์ การเข้าถ้ำของหมีหรือเต่า มีผู้เชี่ยวชาญด้านภูมิต้านทานชื่อนายแพทย์ วอลเตอร์ เพียร์เพาลี M.D., Ph.D. กับนักวิทยาศาสตร์ชาวรัสเซียชื่อ วลาดิเมียร์ เลสนิกอฟ ทดลองเอาต่อมไพนีลของหนูแก่ใส่ให้หนูเด็ก ปรากฏว่า หนูเด็กแก่เร็วขึ้น และเมื่อเอาต่อมไพนีลของหนูหนุ่มใส่ให้หนูแก่ ปรากฎว่าหนูแก่กระชุ่มกระชวยมีกำลังวังชาแข็งแรงเหมือนหนูหนุ่ม มีการปรับปรุงสุขภาพรวมไปถึงสมรรถนะทางเพศ มีความสนใจความกระตือรือร้นแบบวัยเยาว์ อีกทั้งอวัยวะเพศพัฒนาเหมือนกับสัตว์อายุน้อย

เมลาโทนินจากการทดลองกับมนุษย์ ปรากฏว่า เสริมภูมิต้านทานแข็งแรงขึ้น ลดปริมาณโคเลสเตอรอลในคนที่มีโคเลสเตอรอลสูง และส่อเค้าว่าจะป้องกันและบำบัดมะเร็งได้อีกด้วย นอกจากนี้ ยังช่วยให้หลับง่ายและแก้ปัญหาเวลาเปลี่ยน ฮอร์โมนนี้เป็นเกราะป้องกันความเครียด โดยปรับสภาวะจิตในอันเกิดจากฮอร์โมนแห่งความเครียด (stress hormone)

ที่อิตาลีผลการใช้เมลาโทนินทดลองกับคนที่เป็นมะเร็งที่ปอด โดยด็อกเตอร์เปาโล ลิสโซลี กับคณะที่โรงพยาบาลเจอราโด เมืองมอนซา สามารถช่วยให้รอดภัยจากมะเร็งได้ในหนึ่งปี การค้นคว้าอีกกลุ่มหนึ่งทำกับคนไข้ที่มีก้อนทูเมอร์ร้ายแรง แพทย์ให้เวลามีชีวิตอยู่ได้เพียง 6 เดือน ปรากฏว่าเมื่อให้เมลาโทนินกับสารเสริมภูมิต้านทาน ช่วยให้ก้อนทูเมอร์เล็กลงเป็นจำนวน 2 เปอร์เซ็นต์ของคนไข้ที่เข้าทดลอง และอีก 17 เปอร์เซ็นต์ก้อนทูเมอร์บางส่วนลดลง อีก 38 เปอร์เซ็นต์มีอาการคงที่ไม่ขยายขนาดขึ้น เมลาโทนินอาจมีส่วนสำคัญในการป้องกันมะเร็งเต้านม และมะเร็งต่อมลูกหมาก เพราะจากการตรวจพบว่าคนที่มีมะเร็งเต้านมและมะเร็งที่ต่อมลูกหมากมีระดับเมลาโทนินต่ำ

การสังเคราะห์อาหารและออกซิเจนก่อให้เกิดสารอนุมูลอิสระ (free radicals) อันเป็นช่องทางนำโรคต่างๆมาสู่ร่างกาย เช่น โรคหัวใจ มะเร็ง และภูมิต้านทานเสื่อม เมลาโทนินเป็นสารต่อต้าน อนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุดตัวหนึ่งที่ค้นพบในร่างกาย มีความสามารถเจาะเข้าไปสู่ทุกเซลล์ และสามารถทำงานกับเซลล์ทั้งภายนอกที่เป็นไขมันเข้มข้น หรือภายในเซลล์ที่เป็นของเหลว จากการทดลองของด็อกเตอร์รัสเซลล์ ไรเดอร์ และคณะที่มหาวิทยาลัยเท็กซัส ณ ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ เมืองซานแอนโทนิโอ เขาให้เมลาโทนินแก่หนูก่อนให้อาหารที่ประกอบด้วยสารที่ก่อให้เกิดมะเร็งจากอนุมูลอิสระไปทำลายโปรตีนในเซลล์ ปรากฏว่าหนู 41 ตัวใน 99 ตัว ไม่ได้รับอันตรายที่เซลล์ ผิดกับหนูที่ไม่ได้รับฮอร์โมนเมลาโทนิน ยิ่งให้เมลาโทนินมากเท่าใด ก็ยิ่งมีการป้องกันอันตรายจากสารอนุมูลอิสระเท่านั้น

การทำงานรอบด้านช่วยให้นอนหลับของเมลาโทนินใกล้เคียงกับยานอนหลับ เมลาโทนินถูกปล่อยออกมาตอนกลางคืน เช่นเดียวกับโกรทฮอร์โมน ปริมาณที่เราผลิตเมลาโทนินมากน้อยแค่ไหนดูได้ที่ว่า หลับดีเพียงใด คนชราที่เป็นโรคนอนไม่หลับมีปริมาณเมลาโทนินเพียงครึ่งเดียวของคนเยาว์ ปัญหาโกรทฮอร์โมนลดน้อยลงเป็นอีกสาเหตุหนึ่งของการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุ ด็อกเตอร์ สตีฟ โนวิล นักค้นคว้าที่สถาบันการค้นคว้าเพื่ออายุยืนของอเมริกา ได้บำบัดการนอนไม่หลับของผู้สูงอายุด้วยเมลาโทนินเป็นเวลา 6 ปี มีคนไข้คนหนึ่งอายุ 86 ปี มีปัญหาเหมือนๆกับผู้สูงอายุทั่วไป คือไม่สามารถนอนหลับได้ หลังจากตื่นเข้าห้องน้ำหลายครั้ง ตอนกลางคืน หลังจากหนึ่งสัปดาห์ที่ให้เมลาโทนิน 3 มิลลิกรัมหนึ่งชั่วโมงก่อนนอน คนไข้ตื่นเข้าห้องน้ำน้อยครั้งลง และสามารถหลับต่อทันทีหลังจากนั้น นอกจากนี้ยังฝันดีอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนเป็นเวลาหลายปี เวลาตื่นขึ้นมาก็สดชื่นกระปรี้กระเปร่า การค้นคว้ายังรายงานว่า การให้เมลาโทนินน้อยๆ ประมาณ 3 มิลลิกรัม ย่นระยะเวลาการเข้าสู่ภวังค์ก่อนหลับ เพิ่มเวลานอนหลับให้มากขึ้น ลดการตื่นกลางดึก และเพิ่มคุณภาพของการหลับ คือนอนหลับสนิทในคลื่นช้ามากขึ้น โกรทฮอร์โมนผลิตสูงสุดในการหลับสนิทแบบ slow wave คนเป็นโรคนอนไม่หลับที่ใช้เมลาโทนินอาจกระตุ้นการผลิตโกรทฮอร์โมนได้ เมลาโทนินยังเป็นตัวปรับนาฬิกาประจำตัว ช่วยให้หลับได้ในรายที่ทำงานไม่สม่ำเสมอกับเวลา หรือคนเดินทางมากๆ เมื่อข้ามเส้นเปลี่ยนเวลา มักนอนไม่ได้ มีอาการ jet lag คือเพลีย งุนงง หลับไม่ลง กระสับกระส่าย เมื่อได้รับเมลาโทนินจะช่วยลดอาการต่างๆ เหล่านั้นลง 50 เปอร์เซ็นต์ จากการทดลองกับนักเดินทาง เมื่อให้เมลาโทนิน 30 มิลลิกรัมวันที่เริ่มเดินทาง และติดต่อกัน 3 วันหลังจากนั้น จะนอนหลับได้ดี ไม่มีอาการหงุดหงิด ดีกว่าทานยาไม่ได้เรื่องชนิดอื่น

การใช้เมลาโทนินปริมาณที่ถูกต้อง ขึ้นอยู่กับการทดลองจนเหมาะ บางคนใช้เพียง 200 ไมโครกรัมก็พอ บางคนต้องการถึง 60 มิลลิกรัม โดยมากเมลาโทนินใช้เพื่อนอนหลับหรือตั้งนาฬิกาประจำตัวใหม่ หรืออายุเกิน 60 ปี ปกติแล้วเรามีวิธีส่งเสริมให้ต่อมไพนีลผลิตเมลาโทนินเอง ด้วยการดึงม่านให้ห้องมืด