สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
ทางรอดจาก แก่ เจ็บ ตาย

ไม่ใช่เรื่องเลี่ยงให้ดีใจ ถึงแม้เราจะเชื่อตามคำสอนมาแต่เกิดว่า ชีวิตเป็นไปตามวัฎจักรแห่งชีวิต คือ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ส่วนจะเกิดใหม่อีกหรือไม่นั้น มันบ่แน่ดอกนาย เลินเล่นสมาร์ทโฟนสักพัก ดูทีรึว่าเป็นไปได้หรือไม่กับความเป็นจริงสมัยนี้ เป็นศาสตร์สมัยใหม่ที่เพ่งความสนใจไปที่วิทยาศาสตร์แห่งประสาท หรือ Neuroscientific ซึ่งกลไกธรรมชาติสร้างไว้เพื่อการพัฒนาเติบโตร่างกาย โชคดีที่ชีวิตของผู้เขียนมีโอกาสได้สัมผัสกับสุขภาพและร่างกายพอสมควร จึงมีพื้นฐานพอจะต่อเรื่องติด เมื่อเขาพูดถึง Fascia หรือเยื่อหุ้มกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่สัมผัสกับความรู้สึกของกล้ามเนื้อของอวัยวะต่างๆ เป็นตัวส่งข่าวว่าเจ็บโน่น ปวดนี่ ตรงนั้น ตรงนี้ เพราะเขาห่อหุ้มทุกส่วนของร่างกายและทำหน้าที่ส่งข่าวไปยังประสาทสมอง ตัวนี้เองกระมังที่คอยบอกเราว่า ปวดหัวเข่าเพราะน้ำหล่อลื่นหัวเข่าเรียกว่า Synovial fluid แห้งเสียแล้ว ด้วยการทำลายของกรดยูริคที่มากับสัตว์ปีก หรือแม้แต่ผักคะน้าก็มีกรดนี้ เวลาผู้เขียนจะกินผัดซีอิ๊วก็ต้องเลี่ยงจากผักคะน้าไปใช้บร็อคโคลี่ เวลาปวดกล้ามเนื้อ นอกจากจะนวดด้วยยาหม่องสมุนไพรเสลดพังพอนแล้ว ก็ต้องประคบด้วยความร้อนเพื่อให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ถ้าไม่อยากแก่ ก็ต้องเคลื่อนไหวร่างกายอยู่เสมอ เมื่อตอนที่ผู้เขียนป่วยถึงขั้นเรียก 911 เพราะไม่มีแรงถือหูโทรศัพท์ เขาทายอายุผู้เขียนต่ำกว่าความเป็นจริง 10 ปี ก็ยังเรียกว่าพิสูจน์ความจริงได้ว่า การเคลื่อนไหวอยู่เสมอช่วยให้ไม่แก่ตามอายุ ไม่เจ็บปวดโน่นนี่ ผู้เขียนหายปวดหัวเข่า เพราะดื่มชาเขียวจีจุกไฉ่กับใบย่านาง ในขณะเดียวกันก็กินปลาแซลม่อนซึ่งให้โอเมก้า 3 ช่วยหล่อลื่นและป้องกันกระดูกอ่อนแอ เลยพอจะเคลื่อนไหวได้ ประกอบกับต้องหากิจวัตรปฏิบัติการที่บังคับให้เคลื่อนไหวอยู่เสมอทั้งร่างกายและความคิด ถึงแม้จะไม่แข็งแรงเหมือนก่อน เมื่อไปฟังปาฐกถาเรื่องสเต็มเซลล์ก็พอเห็นทางได้ว่า ทำอย่างไรจะเลี่ยงความตายจนถึงที่สุด

น่าสนใจว่ายาแก้ปวดมีผลเสียถึงขั้นอันตรายต่อความตาย เมื่อผู้เขียนปวดฟันกินยาแก้ปวด Ibuprofen 600 mg ก็หายปวด ดีใจไปขอเพิ่มได้มาอีก 100 เม็ด ทีนี้ก็เป็นสุขใจว่า หายปวดฟันแน่ พอไปหาหมอหัวใจ บอกหมอว่าเจ็บที่หัวใจ เขาบอกว่าก็เรียกพยาบาลซิ เขาเปลี่ยนยาแก้ปวดเป็นมอทริลแทนไอบูโปรเฟน ก็สงสัยอยู่ว่าทำไมไม่ให้ไอบูโปรเฟน ทั้งๆ ที่เราระบุชื่อ พอไปฟังเรื่อง stem cell เขาบอกว่ายาแก้ปวดมักมีผลข้างเคียง กลับมาบ้านอ่านสลากยาไอบูโปรเฟน เขาเขียนไว้ชัดเจนว่า ยาแก้อักเสบทั่วไป รวมทั้งไอบูโปรเฟน ซึ่งเป็นยา nonsteroidal anti inflammatory drugs จะส่งผมมากขึ้นต่อหัวใจวาย หรือ สโตร้ค ยานี้จะส่งผลเมื่อไรก็ได้ โดยเฉพาะถ้ากินยานี้เป็นระยะเวลานาน หรือมีประวัติโรคหัวใจ หรือมีผลเสียอย่างอื่นประกอบด้วย เช่น สูบบุหรี่ บุคคลในครอบครัวมีอาการเป็นโรคหัวใจ หรือเบาหวาน หรือมีความดันโลหิตสูง อย่ากินยานี้ใกล้หรือก่อนหรือหลังการผ่าตัดไบพาสหัวใจ ยานี้อาจไม่ส่งผลถึงการที่เลือดออกมากสืบเนื่องจากกระเพาะอาหารหรือลำไส้ อาการต่างๆ เหล่านี้อาจเกิดขึ้นโดยไม่จำเป็นต้องส่ออาการล่วงหน้า ผู้สูงอายุอาจได้รับผลกระทบสูงขึ้น หยุดกินยานี้และเรียกความช่วยเหลือทางการแพทย์ทันที โดยเฉพาะเมื่อสังเกตว่าอุจจาระเป็นสีดำ มีอาการปวดที่กระเพาะอาหารหรือลำไส้และสีคล้ำเหมือนกาแฟ มีความปวดที่กราม หรือแขน หายใจขาดช่วง เหงื่อแตกโยไม่มีสาเหตุ วิงเวียน ปวดร่างกายข้างเดียว พูดไม่ชัด สายตาพร่า รายงานแพทย์หรือเภสัชกรทันทีเมื่ออาการหรือผลดีผลเสียจากยานี้ มิน่าล่ะ ผู้เขียนถึงมีอาการเจ็บที่หัวใจ มิน่าล่ะ แพทย์หัวใจถึงบอกให้เรียก 911 ทันที ไม่ใช่เรื่องเล่นนะกับยาที่ผู้เขียนโปรดนักโปรดหนาว่าระงับการปวดฟันได้ผลดีที่สุด

ทางเลือกเพื่อเลี่ยงการแก่ การเจ็บปวด ตามหัวข้อเรื่องนี้มีอยู่ว่า อาจฉีดสเต็มเซลล์เพื่อให้ร่างกายสร้างเซลล์วัยรุ่นขึ้นมาใหม่ ร่างกายก็เลี่ยงความแก่ และหายปวด อาจชะลอความตายไปได้จนกว่าร่างกายหรือกลุ่มเซลล์คุยกันไม่ติดแล้วว่าให้สร้างเซลล์วัยรุ่นขึ้นใหม่ ก็คงจะถึงเอวังด้วยประการฉะนี้ ค่าใช้จ่ายในการปลุกถ่ายสเต็มเซลล์ครั้งหนึ่งประมาณ 11,000 เหรียญ รัฐบาลอเมริกันยังไม่อนุมัติค่าใช้จ่ายนี้

พูดตามหลักวิทยาศาสตร์แห่งสรีระวิทยา จริงอยู่ร่างกายมีกลุ่มเซลล์เรียกว่า quark ซึ่งสังสรรค์ ติดต่อกันอยู่เสมอว่า เซลล์ใดแก่ถึงวัยสมควรได้รับการเปลี่ยนใหม่ ตราบใดที่ร่างกายมีสเต็มเซลล์อยู่ในระบบเพื่อการสร้างเซลล์ใหม่ ทำอย่างไร เซลล์จะมีสารอาหารที่ครบถ้วนสมบูรณ์สำหรับสร้างเซลล์ใหม่ คือคำตอบว่าคุณบริโภคดีเพียงพอกับการสร้างเซลล์ใหม่หรือเปล่า ยกตัวอย่าง ผู้เขียนตากฝนอยู่ในความหนาวเย็นทั้งกลางแจ้งและในรถเมล์กว่า 8 ชั่วโมง ไม่ยักเป็นไข้ แต่พอไปให้อาหารแมวกลางแจ้ง เจอความหนาวเย็น 2 ชั่วโมงเท่านั้น ก็ต้องรีบกินยาแทมมิฟลูดักไว้ไม่ให้เป็นนิวมอเนีย หรือไข้หวัดใหญ่ เพราะแพ้ไข่เลยฉีดวัคซีนป้องกันไม่ได้ ทีนี้ ก็ต้องคอยรักษาให้ร่างกายอบอุ่นอยู่เสมอ ใส่หมวกไหมพรหมเวลานอน พันคอให้อุ่นเสมอ เหมือนเพื่อนคนหนึ่งอายุ 78 ปี อยู่อริโซน่า ซึ่งไม่หนาวเย็นจากพายุเท่าแคลิฟอร์เนีย เธอไออยู่ 2 สัปดาห์ กว่าจะถูกส่งโรงพยาบาลเพราะไม่รู้ตัวว่าเป็นนิวมอเนีย

ทางรอดจากความแก่ ก็คือการให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างเซลล์ใหม่ที่เยาว์วัย แข็งแรง อย่าลืมว่าเราอยู่แคลิฟอร์เนีย มีพืชผักผลไม้หลากสีให้บริโภคทุกวัน อย่างน้อยวันละ 2 มื้อเป็นประจำ เราก็จะได้รับสารที่พืชสร้างไว้สำหรับยืนหยัดกับธรรมชาติรอบตัว แมวไม่มีบ้านไม่มีที่หลบฝน ผู้เขียนเห็นแมวแก่ตัวหนึ่งเดินข้ามถนนมากินอาหาร เคี้ยวก็ไม่ค่อยไหว กินนมมากหน่อย แล้วก็เดินกลับ ไม่รู้บ้านหรือที่นอนอยู่ไหน เรายังโชคดีมีหลังคา มีเตียงอุ่น อย่าไปอิจฉาแมวให้เกิดประสาทเป็นพิษต่อตนเองดีกว่า

ตามหลัก neuroscientific ที่ ดร.แดเนียล อาเมน กล่าวไว้ว่า คนเราควรรู้จักหลักการการดำรงระบบประสาท 5 ประการ เพื่อสร้างสารแห่งความสุขในสมอง เช่น การออกกำลังกายให้กล้ามเนื้อส่วนต่างๆ เคลื่อนไหว กระตุ้นโลหิตไปลี้ยงอวัยวะให้ทั่วถึง รู้จักทำจิตให้อภัย ไม่อาฆาตมาดร้าย กำจัด Ants ไม่ได้แปลว่าให้กำจัดมด แต่แปลว่าให้กำจัด Automatic Negative Thoughts เช่น การตำหนิติเตียนคนอื่นหรือสัตว์ผู้ดำรงชีวิตอย่างยากลำบากอยู่แล้ว

การทำจิตให้เป็นสุขรู้จักให้อภัย ให้ทาน จะช่วยให้ร่างกายไม่แก่ มีโอกาสสร้างเซลล์ใหม่ ไม่เจ็บปวด เพราะเซลล์มีโอกาสสร้างสเต็มเซลล์ สร้างเนื้อเยื่อ fascia เพื่อสื่อสารให้ร่างกายไร้ความเจ็บปวด และมีโอกาสใหม่สำหรับเซลล์ ให้เปลี่ยนแปลงอยู่ได้ตามวัฎจักร