สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
คุณขาดหรือเกินอะไรบ้าง

บางทีเราสงสัยว่า ทำไมผู้ชายคนนี้ถึงเจ้าชู้นัก ไม่ใช่ความผิดของเขาอย่างเดียว เพียงแค่เขามีฮอร์โมนชื่อ Oxytoxin มากเกินธรรมดา เลยทำให้เพิ่มความต้องการทางเพศและแก้ความเครียด กับลดความดันโลหิตไปด้วย เราจะรู้สึกได้เวลาที่เราอยู่ใกล้คนที่เรารัก สาวๆ ที่ตกหลุมรักมักจะไม่อยากกินอะไร ตัวที่ช่วยลดความเครียดอีกตัวชื่อ Cortisol ผลิตโดยต่อมไพนิลใต้สมอง สามารถทำให้หัวใจเต้นถี่แรง ลดระดับน้ำตาล และปรับภาวะไขมันในเลือด คนที่ไม่สามารถควบคุมกลูโคสได้เพราะขาดคอร์ติโซล มันเป็นโรคอ้วน หิวบ่อย ความเครียดมีส่วนให้กินจุ และอยากกินของหวานเสมอ ฮอร์โมนอีกชนิดหนึ่งชื่อ Thyroxine ผลิตโดยต่อมไทรอยด์ที่คอ ช่วยควบคุมการสังเคราะห์อาหาร ทำให้ร่างกายไม่ขาดอาหาร รักษาระดับน้ำ และสั่งให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนตัวอื่น ถ้าขาดฮอร์โมนร่างกายจะเกิดการอักเสบเป็นโรคต่างๆ ตามมา การปรับภาวะขาดๆ เกินๆ ทำโดยฮอร์โมนจากต่อมพาราไทรอยด์ซึ่งอยู่กับต่อมไทรอยด์ที่คอ ทำหน้าที่สำคัญมากมายต่อร่างกาย ช่วยปรับระดับแคลเซี่ยมกับฟอสฟอรัสในระบบประสาท มิฉะนั้น จะโยงไปสู่ปัญหาระดับธาตุเหล็ก ส่งผลให้ระบบประสาทและกล้ามเนื้อบกพร่อง เดินเหินไม่คล่องแคล่ว ความคิดไม่ฉับไว เช่นเรายิ้มให้แต่เขาไม่ยิ้มตอบก็ไม่ต้องเสียใจ เพราะฮอร์โมนไม่มี เขาอาจจะยิ้มตอบพรุ่งนี้ เรียกว่าคนไหนจะคล่องแคล่วว่องไวแค่ไหน รวมถึงความแข็งของกระดูกและสมรรถภาพทางเพศด้วย ฮอร์โมนทำหน้าที่ด้านอีกตัวหนึ่ง ชื่อ อะดรีนาลีน ผลิตจากต่อมอะดรีนัล ที่เหนือไต ส่งผลต่อความฉับไวหรือความเชื่องช้าของประสาท ระดับน้ำตาลและสมรรถนภาพทางเพศด้วยเช่นกัน ส่วนการควบคุมระดับน้ำตาลมีผู้ช่วยอีกทางหนึ่ง เรียกว่า Pancreatic Juice ผลิตโดยตับอ่อนส่งไปที่ส่วนต่อระหว่างกระเพาะกับลำไส้ (Duodenum) ทำหน้าที่เปลี่ยนแป้งเป็น Maltrose, Sugar, และ Fats และเปลี่ยน Fat เป็น Fatty Acids และ Glycerols และเปลี่ยน Protein เป็นรูปของ Amino Acids ที่ร่างกายสามารถสังเคราะห์ไปใช้งานได้ เหตุนี้ร่างกายจะไม่ขาดสารอาหาร เพราะทุกอย่างเป็นในรูปของสารที่ร่างกายใช้งานได้จากการแปรรูปต่างๆ นี้ และ Sugar ก็จะถูกแปรเป็นในรูปของพลังงาน (Energy) ส่วนคนที่มีน้ำตาลเหลือใช้จากพลังงานก็ต้องการ Zinc หรือแร่สังกะสีที่จะเลี่ยงเบาหวาน คนที่ร่างกายไม่มีฮอร์โมนตรงนี้ก็ไม่สามารถสร้างความอบอุ่นเพื่อปรับตัวกับภาวะอากาศได้ แต่งบางทีพาราไทรอยด์ฮอร์โมนสูงเกินไปก็ไม่ดี เพราะจะทำให้ระดับแคลเซี่ยมในเลือดไปสู่หัวใจมากไป ร่างกายพยายามปกป้องหัวใจ ก็ขับออกที่ปัสสาวะบ่อย หิวน้ำ ไตทำงานหนัก ส่งผลให้ไตวาย ปวดท้อง มีผลต่อการประสานงานของประสาทด้านอื่น วิธีตรวจก็โดยการเช็คเลือดว่ามีระดับแคลเซี่ยมสูงเกินไปหรือเปล่า แต่บางรายที่เป็นเบาหวานก็อาจปัสสาวะบ่อยได้ เพราะระบบร่างกายจะสร้างความสมดุลโดยการขับออก พูดถึงแคลเซี่ยม ก็อดที่จะเอ่ยถึงยาควบคุมการดึงแคลเซี่ยมออกมาจากกระดูกไม่ได้ ยานี้ชื่อว่า Forsamax หรือ Alendronate Sodium ที่ผู้เขียนเคยมีประสบการณ์อยู่ 2 ปี และมีทันตแพทย์เตือนแล้วว่า การทำงานของยาบังคับไม่ให้ดึงแคลเซี่ยมจากกระดูก ก็เลยไปดึงจากเลือดแทน ทำให้หัวใจขาดแคลเซี่ยม เมื่อหัวใจขาดแคลเซี่ยม กล้ามเนื้อหัวใจอาจหยุดเต้นตอนนอนหลับได้ เพราะหัวใจเต้นแผ่วกว่าตอนปกติ ที่ผู้เขียนประสบด้วยตนเอง หลังจากบริโภคยานี้อยู่ 2 ปี คือ ตื่นขึ้นด้วยความเจ็บหน้าอก และเจ็บหัวใจ ตรวจแล้วไม่พบสาเหตุ เมื่อหยุดยาแล้วอาการก็ยุติไป จึงเข้าใจว่าเป็นผลของยา

ฮอร์โมนอื่นก็สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เช่น ฮอร์โมนเพศหญิง ชื่อ Estrogen ฮอร์โมนเพศชายชื่อ Testosterone ตัวปรับความสมดุลชื่อ Androgen ก็อย่าไปว่าคนที่มีร่างกายเป็นหญิงรู้สึกเป็นชาย หรือร่างกายเป็นชายรู้สึกเป็นหญิงเลย ไม่ใช่ความผิดของเขา มันอยู่ที่ฮอร์โมนจะบงการเท่านั้น ผู้เขียนมีลูกศิษย์ประเภทนี้ เป็นคนดีมีค่ามาก

จะย้อนกลับมาพูดถึงคนที่หิวบ่อยๆ แสดงว่าตัวเองมีฮอร์โมนชื่อ Ghrelin ผลิตโดยตับอ่อนทำให้เพิ่มความหิว ก็ต้องแก้ด้วยการมีฮอร์โมน Leptin เพื่อควบคุมความหิว สารตัวนี้อยู่ในโปรตีนของข้าวสาลีที่ชื่อ กลูเต้น ซึ่งเคยเขียนบทความเรื่องนี้แล้วนั่นหมายถึงว่าถ้าไม่อยากหิวบ่อยๆ ก็ต้องทานขนมปังแป้งสาลี หรือวัฟเฟิล หรือแพนเค้ก หากรู้ตัวว่าตัวเองไม่แพ้สารกลูเต้นนะ ไม่อย่างนั้นอาจหายใจไม่ออกแล้วจะยุ่ง

คนที่เครียดก็ต้องรู้ว่าตัวเองขาดฮอร์โมนแห่งความสุข ชื่อว่า Seratonin ผลิตจากสมอง นั่นคือความคิดว่า ไม่มีใครทำให้เราทุกข์ได้นอกจากตัวเราเอง แล้วจะทุกข์ทำไม สารอีกอย่างหนึ่งที่ส่งเสริมความสุขคือแคลเซี่ยมกับฟอสฟอรัสในระบบประสาท นัยว่าอาหารที่ควรทานได้แก่พวกดอกกะหล่ำ บร๊อคโคลี ส้ม หรือตระกูลพืชที่มีใบเลี้ยงสี่ใบ (Cruciferous Family) หรืออีกนัยหนึ่งร่างกายสร้างฮอร์โมนครบ นี่ยังไม่พูดถึงฮอร์โมนที่ช่วยให้นอนหลับ ชื่อว่า Melatonin ผลิตโดยต่อมใต้สมองชื่อไพนิล ถ้าขาดตัวนี้ก็ต้องใช้วิธีเสริม ซึ่งมีสารช่วยสัก 3 มิลลิกรัม ครึ่งชั่วโมงก่อนเวลานอนสัก 5 วัน เว้น 2 วัน หรือใช้โกรทฮอร์โมนกระตุ้นต่อมพิจุอิทารีให้ผลิตตามธรรมชาติ โดยมีอาร์จินีนจากแป้งถั่วอัลมอนต์ที่ส่งเสริมการผลิตโกรทฮอร์โมน หรือพีนัทบัทเตอร์ และสารอื่นๆ ที่จะกล่าวถึงในฉบับต่อไป เพราะเป็นเรื่องใหญ่และยาว

หน้าร้อนนี้คุณรู้สึกไม่ปกติ ใจหวิวหรือเปล่า อย่าให้ฟุบไปเชียวนา กลับมาสำรวจภายในร่างกายดูก่อน ถ้าอวัยวะยังอยู่ครบ แต่ทำงานบกพร่อง ก็ให้เป็นหน้าที่ของแพทย์ที่จะรักษา แต่ถ้าขาดๆ เกินๆ โดยไม่มีสาเหตุพอที่แพทย์จะรักษาได้ ก็ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าอาหารที่คุณเติมให้ร่างกายต้องมีอะไรขาดๆ เกินๆ เป็นแน่ เพราะกินอะไรก็ได้อย่างนี้จะเถียงว่าฉันก็กินอาหารครบ 5 หมู่แล้วนี่นะจะขาดอะไรอีก นั่นมันล้าสมัยไปเสียแล้ว สมัยนี้ไม่ใช่ว่าอาหาร 5 หมู่จะทำให้ร่างกายแข็งแรงสุขภาพสมบูรณ์เสมอไป เราจะลองวิเคราะห์ตัวเองอย่างพื้นฐานว่า ร่างกายเราขาดอะไรหรือมีอะไรเกิน เป้าหมายคือ ไม่มีโรคที่บั่นทอนความแข็งแกร่งของร่างกายและสมอง ประสาทเฉียบไว ความคิดปลอดโปร่งมีความสุขตามวาระประจำวัน ไม่หงุดหงิด เบื่อสิ่งรอบตัว

ปัญหาที่ค้นพบยากที่สุดก็คือฮอร์โมน โรคทั้งหลายที่เข้าแถวตามกันมาตอนแก่ อยู่ที่ขาดฮอร์โมนเป็นเบื้องแรก ฮอร์โมนชะลอการผลิต ลดลงตั้งแต่อายุ 18-20 ยกเว้นว่าใครจะเสริมฮอร์โมนทำงานตามปกติให้ครบ ถ้าขาดฮอร์โมนทุกอย่าแทบจะเพลียไปหมด เริ่มตั้งแต่ไม่มีการสร้างเซลล์ใหม่ขึ้นแทนเซลล์ที่ตายแล้ว ไม่มีการซ่อมแซมเซลล์ที่ชำรุดและยิ่งถ้าร่างกายขาดไฮโดรเจน ออกซิเจน ไนโตรเจน ซัลเฟอร์ คาร์บอน ซึ่งเป็นตัวประกอบที่จะสร้างอะมิโนแอซิตหรือโปรตีน ก็ให้เริ่มทานแมกนีเซียมเพราะสังเคราะห์โปรตีน ซึ่งจะเป็นเม็ดรวมของ แคลเซี่ยม แมกนีเซียม และซิงค์ หรือสังกะสี คนที่เริ่มไม่มีแรงเดินเหินไม่สะดวก ต้องพึ่งอุปกรณ์นานาชนิด เซลล์เริ่มทุพพลภาพ กลายเป็นทูเมอร์ เนื้องอก มะเร็ง เนื้อตายลุกลามไปเรื่อยๆ พออายุ 40 ปี ถึงรู้ว่าอะไรในร่างกายไม่เหมือนก่อน ไม่แข็งแรงดังก่อน ยกเว้นคนที่เริ่มสเปรย์โกรทฮอร์โมนใต้ลิ้น วันละ 3 เวลา สัปดาห์ละ 5 วัน สัก 6 เดือน ก็จะไม่ชรารวดเร็ว เพราะเติมด้วย ดี.เอ็น.เอ. ของฮอร์โมนเองไปสั่งงาน ด้วยวิธีสเปรย์ใต้ลิ้นให้ซึมเข้าสู่ต่อมพิจุอิทารินายใหญ่ด้านล่างของสมองไปสั่งการผลิตฮอร์โมนแห่งการเติบโตเรียกว่า Growth Hormone เข้าสู่กระแสโลหิตไปเร่งให้ต่อมอื่นๆ ผลิตฮอร์โมนต่ออีกจนครบ ตามที่เคยผลิตเหมือนตอนเราเริ่มเติบโต คนที่เครียดหรือสูงอายุ ขาดฮอร์โมนดังกล่าว มักนอนไม่หลับ แถมกินจุ แต่ถ้าเห็นคนแก่มีเมียสาวมากๆ หรือมีลูกได้ตอนอายุ 80 ก็ให้สงสัยว่าฮอร์โมนดีไว้ก่อนได้เลย