สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
อำนาจ Vs. Mentality

หัวเรื่องอยากจะใช้คำว่าอำนาจกับสันดาน แต่ยังมีความเกรงใจผู้อ่าน ข่าวตำรวจผิวขาวยิงเด็กตายด้วยกระสุน 12 นัด นอกจากไม่ผิดกติกา ยังหมายถึงความขี้ขลาดทั้งๆ ที่ให้สัมภาษณ์ว่าเด็กได้ยื่นบุหรี่ให้เพื่อนคู่หู เขาสกัดจับมือที่เหมือนของเด็ก 5 ขวบไว้ ยิ่งไปกว่านั้นยังพูดอีกว่า ถ้ามีโอกาสอีก ก็จะยิงอีก

คำว่า Mentality ในพจนานุกรมแปลว่า ความสามารถทางจิต การทำงานของจิต หรือปัญญา

แต่ในความหมายลึกซึ้ง Mentality คือความคิดที่ฝั่งแน่นอยู่ในกมลสันดาน ตั้งแต่ปู่ย่าตาทวด บางทีเราใช้คำนี้ในความหมายของการปรามาสคนว่าไอ้นี่ไม่เคยพัฒนา Mentality เสียเลย คือไม่เคยประพฤติ แนวทางของไตรสิกขา ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญาเอาเสียเลย

การเปลี่ยนอาชีพจากผู้มีอำนาจถือปืนยิงใครไม่ผิดของตำรวจผู้นั้นอาจทำให้ความเกลียดชังตำรวจบรรเทา แต่ไม่สามารถลบล้างหรือเปลี่ยนความคิดดั้งเดิมของตำรวจที่ไม่เคยรับการอบรมด้านจริยธรรมของอาชีพ หรือเรียกว่า Professional Ethics เอาเสียเลย ตำรวจควรได้รับการอบรมด้านนี้ เหมือนเช่นที่ทุกอาชีพต้องศึกษาและได้รับการอบรม ก่อนออกไปประกอบอาชีพการงาน ไม่ว่าอาชีพอะไรก็ต้องมีจริยธรรมของอาชีพ ยกเว้นตำรวจ ซึ่งทรงไว้ซึ่งอำนาจ ในการยิงผู้คนโดยไม่ผิดกฎ หรือขับรถเกินพิกัดความเร็วได้ ถ้าชนใครตายก็แปลว่าคนตายคือคนผิดที่ไม่หลีกทางตำรวจ เหตุการณ์เผาบ้าน เผาเมืองเล่น เพราะขาดจริยธรรมของอาชีพตำรวจไม่น่าจะเกิดขึ้นอีกเป็นครั้งที่ 3 หรือ การล้อมจับตายอดีตตำรวจที่ร้องเรียนขอให้รับรู้ความไม่ยุติธรรมของตำรวจกันเองไม่น่าจะมีในประวัติศาสตร์ของวงการตำรวจ ถ้าทรงไว้ซึ่งจริยธรรมในการปฏิบัติหน้าที่ หมายถึงว่า ถ้าตำรวจผู้ปฏิบัติหน้าที่ใช้ความสามารถทางจิตที่ประกอบด้วยปัญญา ก็น่าจะสามารถอ่านสถานการณ์ได้บ้าง ไม่ถึงต้องกับใช้อำนาจในการสังหารตามจิตที่ปราศจากปัญญาสั่งการ

ผู้เขียนเคยสอนหนังสือที่เมืองการ์เดนโกรฟซึ่งเป็นถิ่นชาวเวียดนามอพยพปะปนกับชาวฮิสปานิค ทั้ง 2 กลุ่มปกป้องพวกพ้องตนเองโดยการตั้งแก๊งค์ ในชั้นเรียนลูกผสมหลายชาติ วันหนึ่ง แก็งค์ฮิสปานิคเดินอาดเข้าไปในห้องเรียน ถามหานักเรียนชายชาวเวียดนามที่ผลักแฟนผู้หญิงของตนเพื่อจะรุมซ้อม เมื่อนักเรียนชายชาวเวียดนามเดินออกมาหน้าห้อง ตัวเล็กแค่บ่าของผู้ชายแก๊งค์ฮิสปานิค แต่เขาก็กล้าออกมาเผชิญหน้าอย่างไม่หวาดหวั่น ผู้เขียนรู้ว่าอะไรจะเกิดขึ้น จึงโดดเข้ายืนขวางตรงกลางพร้อมกับบอกว่า I khow this boy, he is friendly, he did not mean harm, he was just playing. ด้วยอำนาจจิตของอาจารย์ที่อยู่ในชั้น ประกอบกับอำนาจจิตที่ส่งไปข่มนามไว้ทั้งแก๊งค์เดินออกไปจากห้องเรียนอย่างไม่มีเรื่องเกิดขึ้น นี่คือตัวอย่างของคำว่า Mentality ที่สั่งงานในภาวะฉุกเฉินให้เรียบร้อย

เรื่องอำนาจ ถ้ามีอยู่แล้วไม่ใช่ในทางที่ถูกต้องจริยธรรมแห่งอาชีพ ก็เห็นตัวอย่างได้จากผู้บัญชาการตำรวจที่แอบอ้างเบื้องสูงไปรีดทรัพย์ จนไม่มีที่จะเก็บเงิน ต้องฝังไว้ในกำแพงบ้าน ใต้ดินบ้าง แล้วไปไหน ถ้าไม่ตกนรกทั้งเป็น เมืองไทยที่เป็นเมืองสวรรค์ของผู้เกษียณอายุในสายตาชาวโลก กลับต้องไปเกษียณอายุในที่มีข้าวฟรี นอนฟรี ใช้เงินซื้อไม่ได้ ทั้งๆ ที่มีเงินนับไม่ถ้วน

Mentality ของตำรวจ น่าจะมีไตรสิขา เริ่มจากไม่ผิดศีลข้อแรก คือไม่ฆ่า (โดยไม่จำเป็นต้องฆ่า) หรือใช้ปัญญาที่สามารถหว่านล้อมเพื่อเลี่ยงการใช้อำนาจในการฆ่า โดยไม่ผิดกติกา ในกรณีเด็กปราศจากอาวุธ ก็สามารถยิงแค่ยุติการต่อสู้ ไม่ใช่ยิง 2 ชุด ชุดละ 6 นัด โดยมีจุดมุ่งหมายไม่ให้มีชีวิตรอด นั่นคือเปลี่ยน Mentality ของผู้ครองอำนาจด้วยปืนในมือ เป็นผู้คิดด้วยปัญญา จากสมาธิที่แน่วแน่ว่าจะไว้ชีวิตเด็กคนหนึ่งที่ยังมีอนาคตอยู่

นิทานเรื่องนี้ สอนให้รู้ว่า ไม่ใช่มีอำนาจแล้ว จะใช้สันดานผู้ทรงอำนาจเสมอไปเพราะไม่ว่าจะเปลี่ยนอาชีพไปเป็นอะไรกี่ประเภท บาปนั้นยังอยู่ใน Mentality ขั้นต่ำเสมอ

การเปลี่ยน ไม่ใช่อยู่ที่เปลี่ยนอาชีพ แต่เปลี่ยน Mentality คือล้างความคิดในกมลสันดานเดิมๆ ที่เหยียดผิว ดูถูกคนอื่น มาเป็น Ethical Thinking คือนับถือ ให้เกียรติผู้อื่น ไม่ว่าถิ่นกำเนิด พื้นภูมิเป็นอย่างไร ก็มีสิทธิเรียนรู้ได้ถ้าให้โอกาส การขโมยบุหรี่ 1 ซองบ่งบอกแล้วว่าคับแค้นทางจิตใจ และฐานะการเงิน การลงโทษไม่ใช่ปิดทางชีวิตที่ยังเยาว์

บทความของผู้เขียน คือสุขภาพและการบำบัด แต่จากข่าวคึกโครมสร้างความเสียหายทั้งทรัพย์สิน และจิตใจของคนจำนวนมาก เราน่าจะมองปัญหาใกล้ตัว คือสุขภาพจิตเริ่มจากตัวเอง และคนใกล้ตัว แผ่ขยายไปยังคนอื่นรอบตัวให้มีความสุขได้แล้ว อย่าติดอยู่กับอำนาจ และสันดานแคบที่ติดตัวมา เปิด Mentality ให้กว้างขึ้น มองรอบข้าง ขอให้คนรอบข้างมีความสุข แล้วตัวเราเองก็จะมีความสุข

ผู้เขียนอยากจะเขียนเรื่องนี้เป็นภาษาอังกฤษให้คนเปลี่ยนมุมมองกับคำว่าอำนาจ และ Mentality เสียบ้าง แต่เคยมีผู้หญิงญี่ปุ่นคนหนึ่งพูดกับผู้เขียนว่า If you don’t like the law here, you should go back to your country. ทั้งๆ ที่ผู้หญิงญี่ปุ่นคนนั้นไม่เคยทำประโยชน์อะไรให้ชุมชนเหมือนที่ผู้เขียนเคยทำด้วยซ้ำ แต่ Mentality ของเขาก็มีแค่ตักตวงผลไปวันหนึ่งๆ เท่านั้น เดี๋ยวนี้ประเทศญี่ปุ่นสร้าง Mentality ในมุมใหม่แล้ว ส่งเสริมให้คนญี่ปุ่นที่เคยใช้แต่ผลิตภัณฑ์ญี่ปุ่น พูดแต่ภาษาญี่ปุ่น มาพูดภาษาอังกฤษปร๋อ และส่งยานอวกาศไปนอกพิภพได้แล้ว

เดี๋ยวนี้ ผู้เขียนเปลี่ยนมุมมองออกนอกตัวเอง เปลี่ยน Mentality มาเป็นระดับนานาชาติแล้ว ตั้งแต่ถูกรถชน ต้องไปทำกายภาพบำบัด เริ่มมองเห็นความสวยงามของชีวิตว่าผู้ที่ทำกายภาพบำบัดเป็นอาชีพที่สวยงามไม่น้อย เพราะงานของเขาสร้างชีวิตที่สวยงามให้กับผู้คนโดยไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย เอาใจใส่ สอนผู้ที่บาดเจ็บให้มีชีวิตที่สวยงามได้ ผู้เขียนเริ่มได้ความคิดว่า การช่วยให้คนมีชีวิตที่สวยงามน่าจะเป็นทางเปิด Mentality ในมิติใหม่ ผู้เขียนกำลังจะริเริ่มการก่อตั้ง International Reiki and Chakra Institute เพื่อทำสิ่งที่ช่วยให้ชีวิตคนทั่วไปสวยงาม การก่อตั้งสถานบันนี้จะเป็นไปด้วยกำลังใจจากทุกคน โดยจะให้ร่วมเป็นเจ้าของด้วยการถือหุ้นๆ ละ 100 เหรียญ และสามารถเข้ามาใช้บริการเพื่อให้ชีวิตสวยงามได้ พร้อมทั้งมีเงินปันผลเมื่อสิ้นปี เป็นผลที่ได้รับจากกำลังใจที่ทุกคนร่วมกันก่อสร้างขึ้นมา ขอให้ติดตามดูว่าจะสร้างชีวิตของแต่ละท่านให้สวยงามได้อย่างไรเร็วๆ นี้ ระหว่างนี้ขอให้ส่งข้อมูลเข้ามาทางคอลัมน์นี้ว่าท่านมีความเห็นอย่างไร

ขอขอบคุณในการสร้างชีวิตให้สวยงามร่วมกัน