สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
อาหารบำรุงสายตาผู้สูงวัย

ผู้เขียนมีโอกาสได้สัมผัสกับผู้สูงอายุที่สายตาเริ่มเสื่อม ถึงขั้นที่ดวงตามองไม่เห็นแล้วข้างหนึ่ง และอีกข้างหนึ่งเริ่มไม่เห็นชัดเจน ในวัยยังไม่เต็ม 70 ปี เมื่อได้เห็นวิธีการตรวจสายตาและวินิจฉัยที่มาของการเสื่อมของสายตา ก็พบว่าอาหารคือสิ่งสำคัญที่จะชะลออาการเสื่อมของสายตา จึงอยากให้ทุกคนเริ่มคำนึงถึงการทานอาหารประจำวันไว้ให้มาก เพราะมันอาจหมายถึงตาบอดก่อนถึงเวลาหมดอายุ

ดวงตามองเห็นด้วยการทำงานเส้นประสาทและเลือดไปบำรุงหล่อเลี้ยง ทั้งสองอย่างนี้มาจากอาหารที่เรารับประทานเข้าไปในร่างกาย ไม่ได้มาจากการทาครีมหรือการหยอดให้ตาเยิ้ม การเสื่อมสภาพของสายตา หมายถึงการทานอาหารที่ไม่สามารถให้การบำรุงเพียงพอ หรือทานอาหารที่มีโคเลสเตอรอลตัวร้าย และไปอุดตันเส้นเลือดที่หล่อเลี้ยงเซลล์ที่ดวงตา แม้ว่าการตรวจโคเลสเตอรอลในร่างกายจะไม่แสดงออกมากก็ตาม แต่กระนั้นมันก็ไปขัดขวางการเดินทางนำอาหารไปเลี้ยงสายตาโดยไม่รู้ตัวได้

อาหารที่บำรุงสายตาผู้สูงวัย ควรเป็นโปรตีนคุณภาพดี ที่ไม่ผ่านการหุงต้มนานเกินควรจนทำลายคุณค่าของโปรตีนนั้นไป การรับประทานโปรตีนที่ผ่านการหุงต้มนี้มากเกินไป ทำให้เกิด สะสมสารที่เรียกว่า transaminase enzymes ที่จะไปสะสมในเม็ดเลือดแดง เวลาเช็คเลือดมักจะไม่ปรากฏตัวว่ามีสารนี้สะสมอยู่ ซึ่งแพทย์ควรจะเช็คตัวนี้เมื่อพบว่าสายตาเสื่อมลง เช่นเดียวกับที่มีโคเลสเตอรอลไปอุดตันเส้นเลือดที่บำรุงสายตาทำให้ประสาทเสื่อม แต่เมื่อวัดโคเลสเตอรอลไม่ปรากฏว่ามีระดับโคเลสเตอรอลสูงทั่วไป ตามร่างกาย

อาหารอีกกลุ่มหนึ่งที่ควรคำนึงถึงคือ เริ่มทานอาหารกลุ่มต่อต้านสารอนุมูลอิสระ (antioxidants) หรือที่เรียกว่าเป็นศัตรูอิสระเกิดจากการสังเคราะห์ของเซลล์ของเราเองในร่างกายคอยบ่อนทำลายเซลล์ให้ทุพพลภาพ กลุ่มอาหารที่ควรเริ่มให้ความสนใจมีเช่น glutamine, ginko biloba สารผลิตจากเม็ดองุ่น ไวตามินอี และอาหารเสริมต่างๆ ที่มาจากพืชสีเขียว รวมทั้งไวตามินที่มีสารเรียกว่า Lutein ซึ่งมีตามธรรมชาติในพืชสีเขียวทั้งหลาย เช่น ไวตามินตามใบสั่งของแพทย์ชื่อว่า Maxi Vision เป็นไวตามินรวมสำหรับร่างกายและสายตาโดยเฉพาะมี Lutein สูงถึง 20 หน่วย

ในปัจจุบันนี้ เขาสร้างไวตามินต่อต้านอนุมูลอิสระในรูปเม็ด เรียกว่า Microhydrin โดยการใช้อิเลคตรอนของไฮโดรเจนมาทำปฏิกิริยากับไออนหรือโปรตรอนของสารอนุมูลอิสระให้เป็นกลางเสียจะได้ไม่ไปดูดน้ำจากเซลล์ ให้เซลล์เสียสมรรถภาพ

จากการค้นคว้าเกี่ยวกับโรคตาในวัยสูงอายุ ซึ่งพิมพ์ในวารสารชื่อ Archives of Ophthalmology เกี่ยวกับโรคตา ฉบับเดือนตุลาคมนี้ พบว่า

คนที่เพิ่มอาหารต่อต้านสารอนุมูลอิสระและสังกะสี zinc สามารถลดปริมาณความเสื่อมของสายตาได้มาก มีตัวเลขบ่งชัดว่าลดความเสื่อมของสายตาที่เริ่มเป็นได้ถึง 25 เปอร์เซ็นต์ ในรายที่ทานไวตามินซี ไวตามินอี เบต้าคาโรตีน และสังกะสี

กลุ่มอาหารต่อต้านสารอนุมูลอิสระยังช่วยการทำงานของอวัยวะของดวงตาให้คงอายุยืนนานขึ้น อาหารที่น่าสนใจมี bilberries, blueberries, cranberries, blackberries ซึ่ง cranberries มีขายสดที่ Costco ซื้อไปต้มทานเองได้ ส่วน blueberries มีขายตามตลาด ซื้อไปทานเป็นผลไม้ยามว่างหรือใส่ขนมปังมัฟฟินทานตอนเช้าอร่อยนักแล

แร่ธาตุที่บำรุงการทำงานของสายตาคือแมกนีเซี่ยม ช่วยผ่อนคลายความเครียดของการหมุนเวียนโลหิตของดวงตา ทานประมาณวันละ 300 เมกะกรัม หรือทานครึ่งหนึ่งสองมื้อต่อวัน

Ginko Biloba หรือแป๊ะก๊วย ช่วยการหมุนเวียนโลหิตของดวงตา เช่นเดียวกับ bioflavonoids

โครเมี่ยม ช่วยลดความเครียดในดวงตา เนื่องจากการขาดแร่ธาตุนี้ทำให้ดวงตาเมื่อยล้าเพราะความหิวโครเมี่ยม

สังกะสี ร่วมกับไวตามินเอ ช่วยให้เยื่อเรตินาทำงานดีขึ้น และทำให้การรับแสงดีขึ้น

สิ่งที่ดีที่สุดคืออาหารกลุ่มที่ปลากิน ได้แก่ สาหร่ายทะเล เพราะมี DHEA dehydroepiandrosterone ซึ่งปลาใช้ในการสร้าง fatty acids ทำให้ผิวชุ่มชื้น และสร้างโปรตีน คนไทยเชื่อว่าสารตัวนี้บำรุงกำลังต้านสมรรถนะทางเพศ DHEA คือโมเลกุลตัวสุดท้ายของโกรทฮอร์โมน ซึ่งมีอยู่ 72 โมเลกุล สาหร่ายทะเลที่ขึ้นชื่อคือ chlorella และ spirulina ซึ่งคนไทยรู้จักกันในนาม สาหร่ายเกลียวทอง และมีสารที่กล่าวนามข้างต้นเพียบ เราไม่ควรมองข้าม การค้นคว้าของอมริกันยอมรับ spirulina ว่ามีคุณภาพต่อร่างกายและผิวสูงมาก

สรุปแล้ว คนที่สายตาเสื่อมเพราะอายุเนื่องจากเนื้อเยื่อเสื่อมสภาพ (Age-related Macular Degeneration (AMD)) ควรทานผักสด ผลไม้สดให้มาก เน้นที่มีสีเขียวแก่ อย่าลืมดื่มน้ำผักที่ให้สูตรไว้ทุกเช้า มีเซลเลอรี่ 2 ก้าน แตงร้าน ¼ ผลปอกเปลือกเอาเม็ดออก พริกระฆังเขียว ½ ลูก มะระลูกใหญ่ ¼ ลูก แอปเปิลเขียว 1 ลูก ปอกเปลือกออก และทานอาหารเสริมไว้ตามินบี 6, ไวตามินซี, ไวตามินอี, เบต้าคาโรทีน และสังกะสี

คนที่เป็นโรคตา Glaucoma ทานพวกเบอรี่ทั้งหลาย เช่น bilberries, cranberries, blackberries, blueberries และผักสีเขียวที่มี lutein เช่น Spinach, Molasses, Almonds, รากผัก เช่น หัวไชเท้า และ Alfalfa ที่ให้แมกนีเซี่ยม ไวตามินซี โครเมี่ยม และแมกนีเซียม

คนเป็นโรคตาต้อ Cataract ควรทานผักเขียว สาหร่ายเกลียวทอง และน้ำมันแฟลคซีด กับน้ำมันจากเม็ดฟักทอง ก็ทานเม็ดฟักทองเป็นของขบเคี้ยวเป็นดีที่สุดสำหรับโรคต้อ และทานสารต่อต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidants) เช่น glutathione, DHEA และไวตามินซี ไวตามินอีกกับเซลเลเนี่ยม กับสารสกัดจากเม็ดองุ่น